Διδάγματα από τη δίκη της Χρυσής Αυγής

Αυτή η καταδίκη αποτελεί μια νίκη της Δημοκρατίας μας και του κράτους δικαίου. Η παραφωνία των θλιβερών μικροκομματικών διαξιφισμών, οι οποίοι οφείλονται κυρίως στις ενοχές μιας (ακρο)δεξιάς που δεν κατάφερε να αρθεί στο ύψος των περιστάσεων όλα αυτά τα χρόνια, δεν είναι ικανή να θολώσει τη μεγάλη εικόνα ούτε να αμαυρώσει την κοινή επιτυχία των πολιτικών δυνάμεων του δημοκρατικού τόξου.

Υπάρχει νέα ελπίδα για την ελληνική κοινωνία μετά την καταδίκη της Χρυσής Αυγής; Η απάντηση δεν μπορεί παρά να είναι καταφατική, όσο δύσκολες κι αν έχουν γίνει σήμερα οι συνθήκες της υγειονομικής και οικονομικής κρίσης που βιώνουν οι πολίτες της χώρας μας. Ας μην ξεχνούμε ότι η ναζιστική εγκληματική οργάνωση βρήκε πρόσφορο έδαφος για να αναπτυχθεί μέσα στην πολύπλευρη κρίση της τελευταίας δεκαετίας. Τα κοινωνικά στρώματα που βίωσαν με δραματικό τρόπο τις συνέπειες της οικονομικής κρίσης διευρύνονταν με σταθερούς ρυθμούς, ενώ η ανασφάλεια, ο φόβος κι η απελπισία επικρατούσαν ολοένα και περισσότερο. Έτσι επωάστηκε το αυγό του φιδιού και σύντομα εμφανίστηκε το τέρας του ναζισμού, στην αρχή κάπως συγκρατημένο, έπειτα προκλητικά κτηνώδες, στο τέλος απολύτως δολοφονικό: οι χρυσαυγίτες αλώνιζαν ανενόχλητοι, κι όποιον πάρει ο χάρος.

Μαζί με την Ελλάδα, χρεοκόπησε και το ελληνικό πολιτικό σύστημα: κραυγαλέα ανεπαρκές και κατώτερο των περιστάσεων, γεμάτο αγκυλώσεις και καθυστερήσεις, πελατειακό και διεφθαρμένο, το πολιτικό μας σύστημα δεν μπόρεσε αρχικά να αντιμετωπίσει –ούτε καν να αντιληφθεί– τις ραγδαίες εξελίξεις που έμελλε να σαρώσουν άρδην και το ίδιο. Το χαρακτηριστικότερο θύμα αυτής της περιόδου υπήρξε, βεβαίως, η ίδια η Δημοκρατία, που φάνηκε προς στιγμήν να χάνει τη μάχη από τους ορκισμένους εχθρούς της, τους χρυσαυγίτες εγκληματίες που ήθελαν να την καταργήσουν. Οι Ναζί μπήκαν στο Κοινοβούλιο και στρογγυλοκάθησαν εκεί για μεγάλο χρονικό διάστημα.

Τώρα που μοιάζει να κλείνει ένας κύκλος, είναι η ώρα να γιατρέψουμε τις πληγές στο σώμα της Δημοκρατίας, να δούμε ποια λάθη έχουμε κάνει, να ακούσουμε τις νέες και τους νέους ανθρώπους, να επινοήσουμε τρόπους για να μπορέσουμε να ξαναγίνουμε δημοκρατικοί πολίτες, να βρούμε τη χαμένη μας ανθρωπιά. Κανένας πια δεν πρέπει να υιοθετεί τις θεματικές της χρυσαυγίτικης και της ακροδεξιάς ατζέντας σε ζητήματα όπως το προσφυγικό, το μεταναστευτικό, η ιθαγένεια, τα ατομικά δικαιώματα και οι ελευθερίες. Οι ελπίδες και οι προσδοκίες για το σκηνικό της επόμενης μέρας είναι υπαρκτές. Η πολιτική αντιπαράθεση μεταξύ συντήρησης και προόδου υφίσταται και θα εκφραστεί πολωτικά, ούτως ώστε θα προκύψουν ξανά υπό νέες μορφές οι παραδοσιακές διαιρετικές τομές: η Δεξιά και η Αριστερά, με τους συμμάχους της κάθε πλευράς. Αυτό άλλωστε είναι το δημοκρατικό συγκρουσιακό πεδίο του πολιτικού ανταγωνισμού.

Ωστόσο, το μεγάλο πρόβλημα που πρέπει πάση θυσία να αντιμετωπιστεί είναι η κοινωνική αποδοχή που συχνά έβρισκε η δράση της Χρυσής Αυγής. Πρόκειται για εξαιρετικά σύνθετο φαινόμενο, που υπερβαίνει το πολιτικό επίπεδο και θίγει τον πυρήνα του πολιτισμού μας, αμφισβητώντας την ίδια την ανθρώπινη υπόσταση πολλών συμπολιτών μας. Η ναζιστική εγκληματική οργάνωση, με όλα τα απεχθή χαρακτηριστικά της βίας, του μιλιταρισμού, του αυταρχισμού, του σοβινισμού, του ρατσισμού, του αντικοινοβουλευτισμού και της αντιδημοκρατίας, απείλησε ευθέως την κοινωνική συνοχή και το δημοκρατικό συμβόλαιο. Το πολιτικό σύστημα, όπως και η ελληνική κοινωνία συνολικά, οφείλουν να αντιδράσουν άμεσα, βρίσκοντας μόνιμες, πειστικές και αποτελεσματικές λύσεις απέναντι στη σοβαρή απειλή που συνιστά ο εκφασισμός, ο οποίος γενικεύεται και ασκεί γοητεία σε σημαντική μερίδα του πληθυσμού.

Όποια κι αν είναι η αυριανή τελική ετυμηγορία του Δικαστηρίου για την εγκληματική οργάνωση ΧΑ, εκείνο που έχει τη μεγαλύτερη σημασία είναι να συνεχίσουμε να αγωνιζόμαστε με σθένος ενάντια στις μεταστάσεις του χρυσαυγιτισμού στην κοινωνία και στην πολιτική ζωή της χώρας. Επειδή είναι σαφές ότι χρειάζεται ένας διαρκής αγώνας ενάντια στη μισανθρωπία και την ξενοφοβία, ενάντια στον ρατσισμό και τον εθνικισμό, ενάντια στον ναζισμό και τον φασισμό. Για να μην ξαναγίνουμε ποτέ το όνειδος του πολιτισμένου κόσμου, για να μην ξαναμαυρίσουν οι ζωές μας, για να είναι το μέλλον της πατρίδας μας πιο φωτεινό και αισιόδοξο.