Ο Ερντογάν... γιαβάς - γιαβάς «ρίχνει γέφυρες» προς Μπάιντεν

Μετά την εκλογή Τζο Μπάιντεν, πολλοί στην Τουρκία προέβλεψαν κόντρα και δύσκολες μέρες με το νέο πρόεδρο των ΗΠΑ, αλλά η Άγκυρα εδώ και δύο ημέρες, έχει αρχίσει και στέλνει… σήματα στο νέο πλανητάρχη - όχι μόνο παρασκηνιακά πλέον - συνεργασίας και επανέναρξης των τουρκο-αμερικανικών σχέσεων. Ο Ρετζέπ Ταγίπ Ερντογάν δείχνει όλο και πιο πολύ με δηλώσεις και ενέργειες ότι θέλει να «ρίξει γέφυρες» προς το νέο πρόεδρο των ΗΠΑ και να δημιουργήσει μία «εταιρική» σχέση, παρά τα όσα έχουν ειπωθεί και προηγηθεί προεκλογικά και από τις δύο πλευρές.

Κι υπάρχουν συγκεκριμένες ενδείξεις γι’ αυτό:

1. Στο συγχαρητήριο τηλεγράφημα Ερντογάν προς Μπάιντεν. Αν και αυτή η εκδήλωση «πολιτικής» αγάπης άργησε… 5 ημέρες- ωστόσο σε αυτό το τηλεγράφημα χρησιμοποιήθηκαν λέξεις και επίθετα, όπως «θέλουμε να συνεργαστούμε μαζί σας ΣΤΕΝΑ» ή «ο ΙΣΧΥΡΟΣ δεσμός συμμαχίας μεταξύ των χωρών μας πρέπει να συνεχιστεί», για να σταλούν υποσυνείδητα τα κατάλληλα μηνύματα αλλά και οι υπενθυμίσεις στο «σύμμαχο» Τζο Μπάιντεν.
2. Χθες πάλι ο Τούρκος πρόεδρος ενώπιον της κοινοβουλευτικής του ομάδας φρόντισε να στείλει άλλο ένα μήνυμα… προσέγγισης λέγοντας ότι ειδικά «μετά τις εκλογές στις ΗΠΑ, είναι όρος να ανοίξουν όλα τα κανάλια της διπλωματίας και του συμβιβασμού, προκειμένου να εξαλειφθεί η αστάθεια στην περιοχή μας».
3. Το τηλεφώνημα Δένδια – Τσαβούσογλου, ώστε να ξεκινήσει ο διάλογος με την Ελλάδα, στη χρονική συγκυρία που έγινε, μπορεί να λέει επίσης ότι η Άγκυρα θέλει διάλογο με τους γειτόνους της και ειδικά σε… μαχαλάδες που αντιλαμβάνεται ότι ο νέος Αμερικανός πρόεδρος επικρίνει αυστηρότερα την Τουρκία και ότι ετοιμάζεται -από την απάθεια του Τραμπ- να προχωρήσει σε ενεργό δράση και παρέμβαση.  
4. Προς επίρρωση των ανωτέρω μάλιστα ο διακεκριμένος Τούρκος αρθρογράφος, Μουράτ Γετκίν, με πληροφορίες μέσα από το προεδρικό, τονίζει ότι στο ημερολόγιο αυτού του μήνα πρέπει να σημειωθούν δύο ημερομηνίες: Η 14η και η 19η Νοεμβρίου.

Αυτές οι ημερομηνίες θα αποτελέσουν το δείκτη του κατά πόσο ο Ερντογάν θα συνεχίσει να επιμένει στην ίδια γραμμή που έχει ακολουθήσει μέχρι τώρα σε δύο πράγματα: στην Αντολική Μεσόγειο και την εσωτερική πολιτική. Σε μία από αυτές τις δύο ημερομηνίες λοιπόν, ο Ταγίπ Ερντογάν, σύμφωνα με τον Μουράτ Γετκίν, θα στείλει καινούρια σημάδια ειδικά για την Ανατολική Μεσόγειο, κι ας βρίσκεται ακόμη εκεί το Oruc Reis  με νέα Navtex. Άλλωστε και η προηγούμενη αποκλιμάκωση στη Μεσόγειο - στα μέσα Σεπτέμβρη - έγινε όταν τα τουρκικά πολεμικά είχαν παραταχθεί απέναντι στον ελληνικό στόλο και με μία Navtex του Oruc Reis ακόμη σε ισχύ.

O ίδιος εκτιμά ότι αυτό θα είναι άλλο ένα μήνυμα καλής πρόθεσης προς τον Μπάιντεν. Εάν το Oruc Reis αποσυρθεί από αυτό που οι δυτικοί σύμμαχοι αποκαλούν «αμφισβητούμενα» ύδατα, θα θεωρηθεί ως (νέα) πρόθεση από την Άγκυρα να συνεχιστεί ο διάλογος. Η Άγκυρα, επομένως, στέλνει μηνύματα προς το νέο Αμερικανό πρόεδρο και μάλιστα εδώ ο ρόλος του εκπροσώπου του Ερντογάν, Ιμπραχίμ Καλίν, που θεωρείται μία πιο ψύχραιμη πολιτική φωνή, ίσως να αναβαθμιστεί.

Πολλοί τον βλέπουν εδώ και καιρό να υπουργοποιείται και τώρα είναι η κατάλληλη στιγμή, έστω και σε έναν μίνι ανασχηματισμό, αφού ο Τούρκος πρόεδρος - σχεδόν - διέψευσε χθες τον μεγάλο, να τοποθετήσει απέναντι στη «νέα» Ουάσιγκτον έναν συνομιλητή που αντιλαμβάνεται ή έστω συνεννοείται καλύτερα με τη Δύση.

Άλλωστε και για τον Αλμπαϋράκ λέγεται ότι θυσιάστηκε στο βωμό της βελτίωσης των τουρκο-αμερικανικών σχέσεων κι ότι η αποχώρησή του από την κυβέρνηση Ερντογάν ήταν άλλο ένα μήνυμα προς Μπάιντεν, όπως και η καρατόμηση του κεντρικού τραπεζίτη Μουράτ Ουουσάλ.

Η απομάκρυνση και των δύο σχετίζεται με την «προϋπηρεσία» τους στην Halkbank, την εποχή που η κρατική τουρκική τράπεζα έσπαγε το εμπάργκο κατά του Ιράν. Ο Μουράτ Ουουσάλ διετέλεσε αναπληρωτής γενικός διευθυντής της Halkbank την επίμαχη περίοδο. Η δίκη εις βάρος της τράπεζας στις ΗΠΑ αναμένεται να αποκτήσει αυξημένο ενδιαφέρον με την αλλαγή φρουράς στο Λευκό Οίκο και καλό είναι τα εμπλεκόμενα πρόσωπα να μην κατέχουν θέσεις - κλειδιά στην Τουρκία. Άραγε ήταν σύμπτωση που ο πρώην διοικητής της Κεντρικής Τράπεζας, Μουράτ Ουουσάλ, αντικαταστάθηκε την ημέρα που ο Μπάιντεν κέρδισε τις εκλογές;

Η Άγκυρα επομένως έχει αρχίσει ήδη να καλλιεργεί το έδαφος και να στέλνει τα μηνύματά της στη νέα κυβέρνηση της Ουάσιγκτον. Και περιμένει από τον Μπάιντεν να δει πώς θα ανταποκριθεί, ώστε να προχωρήσει –γιατί όχι;- ακόμη και σε παραχωρήσεις, αν χρειαστεί. Π.χ. σε μη ενεργοποίηση των S-400 κ.ο.κ., αν διακυβεύονται μεγαλύτερα εθνικά συμφέροντα.

Για τον Ρετζέπ Ταγίπ Ερντογάν, μην ξεχνάμε άλλωστε, ότι έχει μεγάλη σημασία και η συμπεριφορά που υιοθετεί απέναντί του ο εκάστοτε συνομιλητής του. Τα παραδείγματα έχουν δείξει ότι όποιος γνωρίζει να «χειρίζεται» το θυμικό του Τούρκου προέδρου, χωρίς να παίρνει (ανοιχτά) θέση απέναντί του ή να συναγωνίζεται σε λεονταρισμούς μαζί του (απτά παραδείγματα: Βλαντιμίρ Πούτιν, Ντόναλντ Τραμπ), κερδίζει και το «τσάι και τη συμπάθεια», αλλά και τις… παραχωρήσεις που απαιτούν οι πιο ισχυροί. Άλλωστε, αυτό σημαίνει διπλωματία και καπάτσα πολιτική…