Ελληνοτουρκικές σχέσεις: Σημαντικές εξελίξεις προηγούνται της Συνόδου Κορυφής

Μπροστά μας έχει αναπτυχθεί όλο το φάσμα των διεθνών σχέσεων. Στον παγκόσμιο χάρτη σημειώνονται οι περιοχές στις οποίες εξελίσσονται η Διεθνής Πολιτική και τα συμφέροντα καθώς επίσης και οι πιο αλλόκοτες συνεργασίες. Η επικοινωνία του τούρκου Προέδρου και η πιο πρόσφατη του Υπουργού των Εξωτερικών με την ηγεσία της Σαουδικής Αραβίας επιβεβαιώνουν τη διαπίστωση.

Όλα ανοιχτά και αναπτυγμένα μπροστά μας. Παρόλη την διαφάνεια της διεθνούς πραγματικότητας πολλοί αναρωτιούνται ακόμη πώς θα συμπεριφερθούν διάφοροι δρώντες, αλλά και πρωταγωνιστές μέχρι την 20η Ιανουαρίου 2021 και ποιες επιλογές των ΗΠΑ θα μας συμπεριλάβουν στη γεωστρατηγική τους επιδίωξη.

Οι συνεντεύξεις συνεργατών του κ. Μπάιντεν, μελών της Γερουσίας, συμπεριλαμβανομένων και αυτών ελληνικής καταγωγής και του κ. Μ. Δουκάκη σαφέστατα προσδιόρισαν τις προτεραιότητες και τις επιλογές της αμερικανικής πολιτικής. Πολύ απλά, χωρίς πολύπλοκες θεωρητικές αναλύσεις, σε αντίθεση με ότι συμβαίνει στην Ευρώπη, ανανεώνεται η πρόσκληση των ΗΠΑ σε συνεργασία  στρατηγικής σημασίας, που προωθεί τις γεωστρατηγικές προτεραιότητες της Ουάσιγκτον. Η Ελλάδα συμπεριλαμβάνεται στον προγραμματισμό χωρίς βεβαίως να παρέχονται αποκλειστικότητες ή να διαπιστώνεται αδιαφορία για άλλους συμμάχους, που για την πολιτική μας παραμένουν ιδιαίτερα ενοχλητικοί.

Η ΕΕ με την δελφική της γλώσσα, είτε αυτή ανήκει στην Επιτροπή είτε στο Κοινοβούλιο, επισημαίνει την ανάγκη αντιμετώπισης των εντάσεων με όλα τα εργαλεία που περιλαμβάνει η διεθνής διαπραγμάτευση.

Όλοι καταδικάζουν τις ακραίες συμπεριφορές και τις απειλές που στρέφονται κατά κρατών μελών, συμφωνούν στη λήψη μέτρων κατά του παραβάτη, αλλά κοιτάζουν ταυτόχρονα και την ισορροπία των διμερών τους σχέσεων καθώς επίσης και την σταθερότητα της Ευρωπαϊκής Οικονομίας που δάνεισε, με το αζημίωτο, την Τουρκία. Ροή  Ευρωπαϊκών κεφαλαίων πραγματοποιήθηκε και για την προσαρμογή, θεσμική και οικονομική, στις απαιτήσεις της ενταξιακής διαδικασίας.

Την ώρα που η τουρκική οικονομία παρουσιάζει έντονη αποσταθεροποίηση το Κατάρ, σημαντικός εταίρος Ευρωπαϊκών Τραπεζών και επιχειρήσεων, παρεμβαίνει υπέρ της Τουρκίας για να ηρεμήσει η αγορά και κατά συνέπεια να πάψουν οι ανησυχίες των ξένων επενδυτών. Στη συνάντηση της ΑΕ του Εμίρη του Κατάρ με τον Πρόεδρο Ερντογάν υπογράφτηκαν σημαντικά συμβόλαια και ανακοινώθηκαν άμεσες επενδύσεις. Με τη χειρονομία αυτή διαμηνύεται στις αγορές ότι η Τουρκική οικονομία εξασφαλίζει στήριξη και εγγυήσεις εκτός ΔΝΤ και χωρίς περιορισμούς δέχεται, με καθεστώς διομολογήσεων, νέες ξένες επενδύσεις. Μικρή σημασία έχει η αντίδραση της τουρκικής αντιπολίτευσης, που επισήμανε ότι με τον τρόπο που κινείται ο κ. Ερντογάν μπορεί να προσφέρει τα κλειδιά της χώρας στο Κατάρ. Δεν ελέχθη όμως ότι από την πλευρά της ότι θα είχε ακολουθηθεί διαφορετική πολιτική. Από την εποχή της Οθωμανικής αυτοκρατορίας η γη ανήκει στο Σουλτάνο, που τη διαθέτει ή την αφαιρεί κατά την απόλυτη διάθεσή του. Γνωρίζοντας την Τουρκία διαπιστώνεται ότι και σήμερα δεν υπάρχουν ουσιαστικές μεταβολές.

Της συνάντησης Τουρκίας-Κατάρ προηγήθηκε η ολοκλήρωση της Ελληνικής-Εμιρατινής και Αιγυπτιακής συνεργασίας.  Η δημοσιοποίηση των επιτευγμάτων όλων των πλευρών συνθέτουν μία πολύ ενδιαφέρουσα πραγματικότητα στην περιοχή.

Η διπλωματία επέτυχε συνολικές ρυθμίσεις ανάπτυξης και συνεργασιών, που πλαισιώθηκαν και από σημαντικές αμυντικές συμφωνίες. Το πλέγμα, που απλώνεται, λειτουργεί ως δίχτυ ασφαλείας κυρίως επειδή διαχέει προς κάθε κατεύθυνση το μήνυμα ότι κανένας δεν είναι μόνος σε περίπτωση που οποιαδήποτε πλευρά σχεδιάζει ακρότατη και παρακινδυνευμένη κίνηση. Ταυτόχρονα όλοι οι συνομιλητές, ο καθένας με τον τρόπο του, αφήνουν να εννοηθεί ότι κινήσεις που απειλούν την ασφάλεια χωρών ή και της περιοχής δεν ενθαρρύνονται. Οι Πρέσβεις των χωρών που υπηρετούν στην Αθήνα μπορούν να κληθούν και να ρωτηθούν για να απαντήσουν επίσημα στο Ελληνικό Υπουργείο Εξωτερικών.

Η διπλωματία συνεχίζεται και βεβαίως δεν αποτελεί στόχο της πολιτικής μας η ταπείνωση οποιουδήποτε συνομιλητή, αλλά ούτε και η δημιουργία δυσκολιών για εταίρους και συμμάχους. Η Ελλάδα απαιτεί σεβασμό του διεθνούς δικαίου και όλων των συμφωνιών που προωθούν την καλή γειτονία. Με την υπογραφή των Συμφωνιών για τις Θαλάσσιες Ζώνες, με Ιταλία και Αίγυπτο, η χώρα μας απέδειξε ότι γνωρίζει πολύ καλά πως λειτουργεί το Διεθνές Δίκαιο προκειμένου να εξυπηρετούνται οι στόχοι της πολιτικής μας και να εκτονώνονται οι εντάσεις. Μετά από σοβαρές συνομιλίες πέραν από το θέμα επιρροής των νησιών και νησίδων ρυθμίστηκε και το θέμα των Iταλών αλιέων, όταν αποφασίσουμε να επεκτείνουμε τα χωρικά μας ύδατα στα 12 ν.μ. Στο παρελθόν έχουμε αποδεχθεί ότι η Τουρκία έχει ζωτικά συμφέροντα στο Αιγαίο. Στη διεθνή πραγματικότητα τέτοιες σημαντικές παραδοχές δημιουργούν προηγούμενο που μπορεί να διευκολύνει την κατανόηση της διεθνούς πραγματικότητας και την εξέλιξη των συνομιλιών. Η γειτονική μας Τουρκία διαπιστώνει καθημερινά ότι η κατεύθυνση της Ελλάδας ενώ επιφανειακά φαίνεται πλεονεκτική για την Άγκυρα τελικά θα την οδηγήσει σε εφαρμογή του Δικαίου της Θάλασσας. Η Τουρκία οδεύει προς εγκλωβισμό χωρίς ασφαλή διέξοδο προκειμένου να συμμετάσχει στις προσδοκώμενες συνομιλίες.

Την ώρα που εξελίσσεται μία ιδιαίτερη διπλωματική μάχη, όσοι απαιτούν επιβολή ταπεινωτικών κυρώσεων στην Τουρκία, επικεντρώνονται αποκλειστικώς στην ανάδειξη της αμυντικής συνεργασίας με τα Ηνωμένα Αραβικά Εμιράτα και παραβλέπουν την αξία της υποστήριξης του Κατάρ υπέρ της οικονομίας και των ευρωπαϊκών επενδύσεις στην Τουρκία, οδηγούνται σε αξιολογήσεις, που δεν ανταποκρίνονται στο μέγεθος της αναπτυσσόμενης πολιτικής και στην εξυπηρέτηση των συμφερόντων μας