Μιχάλης Ιγνατίου: Ο υπόγειος πόλεµος στην Ουάσιγκτον και τα… νεύρα Τραµπ

Στην Ουάσιγκτον διεξάγεται από τις 14 ∆εκεµβρίου 2018 ένας υπόγειος πόλεµος του προέδρου Ντόναλντ Τραµπ µε τους στρατηγούς. Η απόφασή του για την απόσυρση από τη Συρία ήταν γροθιά στο στοµάχι τους, διότι εκτός όλων των άλλων έλαβε µια σηµαντική απόφαση χωρίς να τους συµβουλευθεί, αφού αυτοί θα κληθούν να την υλοποιήσουν, αλλά παραβίασε και την αρχή της προστασίας της χώρας µε κάθε θυσία. Τα τελευταία γεγονότα, της αλλαγής -βήµα βήµα- της στάσης του έναντι της απόσυρσης είναι µια πρώτη νίκη των στρατηγών, οι οποίοι όµως γνωρίζουν πως είναι τόσο απρόβλεπτος και προβληµατικός που µπορεί ανά πάσα στιγµή να τους εκπλήξει αρνητικά.

Ο κ. Τραµπ απέδειξε πως έχει µια σοβαρή έλλειψη που στην εξωτερική πολιτική αποτελεί απόλυτη ανάγκη. Ιδιαίτερα για τον πρόεδρο της υπερδύναµης. ∆εν έχει ιδέα από Ιστορία και αδυνατεί να αντιληφθεί πως η Ιστορία παίζει τεράστιο ρόλο στη Μέση Ανατολή. Και φαίνεται πως το µάθηµα που του έκανε ο πρωθυπουργός του Ισραήλ από το ένα αυτί µπήκε και από το άλλο βγήκε. Ναι µεν ο Μπενιαµίν Νετανιάχου, που επηρεάζει τον κ. Τραµπ, ήταν η αιτία για την αλλαγή της απόφασης σε ό,τι αφορά το χρονοδιάγραµµα, αλλά οι δηλώσεις του την Τετάρτη για το Ιράν και η φράση του «µπορούν να κάνουν ό,τι θέλουν εκεί» ανησύχησε σφόδρα τους στρατηγούς και προκάλεσε συναγερµό στην Μπραζίλια όπου βρισκόταν ο πρωθυπουργός του Ισραήλ. Μόλις την προηγούµενη ηµέρα είχε συνεννοηθεί µε τον υπουργό Εξωτερικών των ΗΠΑ, Μάικ Ποµπέο, για να γίνει η σκληρή δήλωση για την αντιµετώπιση του Ιράν, και µέσα στη Συρία και εκτός της χώρας.

Εάν µελετήσει κανείς µε προσοχή τη δήλωση του κ. Νετανιάχου ενώπιον του κ. Ποµπέο, καταλήγει στο συµπέρασµα ότι οι δύο χώρες θα κάνουν κοινές επιχειρήσεις και στη Συρία εναντίον του Ιράν. Που θα µπορούσε, βέβαια, µε µία δήλωσή του ή ένα tweet να ακυρώσει ο κ. Τραµπ. Ο πλανητάρχης διαπράττει ακόµα ένα ιστορικό λάθος. Οµιλεί για τη Συρία και γενικά τη Μέση Ανατολή ως να πρόκειται για τη διαµάχη του µε τους ∆ηµοκρατικούς, όπου όλα επιτρέπονται, διότι δεν προκαλείται εθνική ζηµιά αφού µονίµως τα «χάνουν» και τα «βρίσκουν» οι Αµερικανοί πολιτικοί.

Εκεί που νοµίζει κανείς πως οδηγείται η κατάσταση στην απόλυτη σύγκρουση, έρχεται η ανακοίνωση ότι λόγω εθνικού συµφέροντος ο κ. Τραµπ συµφώνησε µε τους αντιπάλους του. Οµως, άλλο η εσωτερική πολιτική και άλλο η εξωτερική. ∆ήλωσε στο υπουργικό συµβούλιο ότι «η Συρία έχει χαθεί εδώ και πολύ καιρό. Και εκτός αυτού, µιλάµε για άµµο και θάνατο. Γι’ αυτό µιλάµε. ∆εν µιλάµε για κάποιο τεράστιο πλούτο.

∆εν θέλω να παραµείνω για πάντα στη Συρία. Είναι άµµος και είναι θάνατος». Αυτό που δεν µπορεί να αντιληφθεί είναι ότι τα συµφέροντα της Αµερικής εξυπηρετούνται στη Συρία καλύτερα απ’ ό,τι στο Αφγανιστάν ή το Ιράκ. Εχοντας µόνο δύο χιλιάδες στρατιώτες, µε τη βοήθεια βασικά των Κούρδων, αλλά και των Αράβων, ελέγχει το πιο στρατηγικό κοµµάτι της χώρας του Ασαντ, όπου ζουν εδώ και αιώνες οι πιο πιστοί σύµµαχοι της Αµερικής, οι Κούρδοι.

Η συµπεριφορά έναντι των Κούρδων ήταν στο κέντρο της διαµάχης µε τους στρατηγούς, οι οποίοι -µε τη «βοήθεια» και του Νετανιάχου- του έδωσαν να αντιληφθεί ότι η απόφασή του για την απόσυρση ήταν ένα κακό µήνυµα γενικά για τους συµµάχους των ΗΠΑ, και ειδικά για τους Κούρδους και τους Αραβες που έχασαν εκατοντάδες µαχητές στις µάχες εναντίον του ΙΚ και υπέρ της αµερικανικής φιλίας.

Η συµπεριφορά του κ. Τραµπ στο θέµα της Συρίας ανέδειξε και την ανικανότητά του να καταλάβει ακόµα και τα πιο απλά. Πρόκειται για µια προβληµατική προσωπικότητα που µετά το λάθος οχυρώνεται σε αυτό µέχρι να ηρεµήσει και να αλλάξει απόφαση, όπως έχει κάνει τόσες φορές. Μια υπερδύναµη όµως δεν διοικείται µε τον τρόπο αυτόν. ∆ιότι πάνω στα νεύρα του θα µπορούσε να πατήσει και λάθος… κουµπί! 

Μάθηµα διεθνούς διπλωµατίας από τον Νετανιάχου

Ήταν ένα µάθηµα διεθνούς διπλωµατίας σε συνδυασµό και µε την ισχύ ο τρόπος µε τον οποίο αντέδρασε και έδρασε ο πρωθυπουργός του Ισραήλ, Μπενιαµίν Νετανιάχου, σε δύο περιπτώσεις, η µία εκ των οποίων µας αφορά:

•Απάντησε στην προσβολή του Ταγίπ Ερντογάν για το Ισραήλ, θυµίζοντας την τουρκική κατοχή στην Κύπρο και τις σφαγές των γυναικόπαιδων στο Κουρδιστάν. Οταν διάβασα το µήνυµά του στο Twitter αναρωτήθηκα:

Πόσοι πολιτικοί στην Κύπρο και την Ελλάδα θυµούνται την κατοχή; Και δεν την θυµούνται, διότι δεν πρέπει να ενοχληθεί ο ισλαµιστής σουλτάνος. Στη Λευκωσία, τα δύο µεγάλα κόµµατα ανταγωνίζονται ποιο εκ των δύο θα υποστηρίξει τη χειρότερη φιλοτουρκική λύση. Από τη ρατσιστική διζωνική δικοινοτική οµοσπονδία οδήγησαν τον λαό να σκέφτεται ότι είναι καλύτερη η διχοτόµηση. Αν είναι δυνατόν. Στη δε Αθήνα, εκτός του ΚΚΕ που έχει πάρει θέση, όλα τα άλλα είναι στο στυλ «ό,τι αποφασίσουν οι Κύπριοι πολιτικοί». Ωραία προσέγγιση. Κι όµως…

Και στην Ελλάδα και στην Κύπρο πανηγύρισαν τη µαγκιά του Νετανιάχου, ο οποίος βεβαίως -για να µην ξεχνιόµαστε- στο θέµα της Παλαιστίνης δεν διαφέρει από τον Ερντογάν.

•Η δεύτερη περίπτωση αφορά την υπόθεση της απόσυρσης της Αµερικής από τη Συρία. Στο θέµα αυτό ο Νετανιάχου έδειξε ότι µπροστά στο συµφέρον της πατρίδας δεν υπολογίζει τίποτα. Κινητοποίησε την εβραϊκή κοινότητα της Αµερικής και ο ίδιος είχε την υποµονή να εξηγήσει στον κ. Τραµπ το µεγάλο του λάθος. ∆εν ήταν εύκολο να τον µεταπείσει. Αλλά το κατάφερε µε την πειθώ και µε την ισχύ. Οι ηγέτες της Ελλάδας και της Κύπρου συνευρίσκονται µε τον κ. Νετανιάχου κάθε τρεις και λίγο. Θα ήταν καλό να ξεκινήσουν να συζητούν και αυτήν την παράµετρο της στρατηγικής σχέσης. Μόνο κέρδη θα έχουν η Αθήνα και η Λευκωσία…