Τουρκία: Άλλη μία αναθεώρηση Συντάγματος – Εκλογική τακτική ή αποπροσανατολισμός;

Τα πολλαπλά προβλήματα και οι πιέσεις εσωτερικά και εξωτερικά έφτασαν τον πρόεδρο της Τουρκίας σε αυτό που λέμε «ο κόμπος στο χτένι». Η άσχημη οικονομία και οι διαμαρτυρίες του κόσμου στα μέσα κοινωνικής δικτύωσης,  το σφυροκόπημα της αντιπολίτευσης – σύσσωμης πλέον - για την οικονομία και την εξωτερική πολιτική, που οδήγησαν ακόμη και σε παραλίγο συγκρούσεις με τους γειτόνους, οι δημοσκοπήσεις που καταρρακώνουν το γόητρό του, η ΕΕ, οι κυρώσεις από τις ΗΠΑ, όλα αυτά πίεσαν - όσο δεν πάει άλλο - τον Ρετζέπ Ταγίπ Ερντογάν, που επιχειρεί τώρα μία ολική επαναφορά. Μία αλλαγή πορείας.

Διαβάστε επίσης: Ερντογάν: Είναι ώρα για νέο σύνταγμα στην Τουρκία

Πρώτα έκανε στροφή στη διπλωματία και στην Ανατολική Μεσόγειο, όπως επίσης και στα άλλα μέτωπα στο εξωτερικό, π.χ. στις σχέσεις με τις ΗΠΑ, εγκαταλείποντας - πρόσκαιρα ίσως - τη σκληρή ρητορική και τις συγκρουσιακές κινήσεις. Δεύτερον, τώρα στο εσωτερικό ανακοινώνει αναθεώρηση του Συντάγματος αιφνιδίως.

Δύο είναι τα σενάρια που κυκλοφορούν γιατί ο Ερντογάν προέβη σε αυτή την κίνηση με το Σύνταγμα. Ή κλείνει το μάτι στη ακροδεξιά Μεράλ Ακσενέρ για συνεργασία, επειδή ο εταίρος του Μπαχτσελί - λέγεται ότι - του έχει σφίξει τη θηλιά στο λαιμό και με βάση τις δημοσκοπήσεις δεν μπαίνει καν στη Βουλή, αν γίνουν εκλογές, άρα δεν τον χρειάζεται πλέον… Ή αυτή η συνταγματική τροποποίηση αποτελεί μια τακτική απόσπασης της προσοχής της κοινής γνώμης, που υποφέρει από ανεργία, αυξήσεις και επιδημία, υποσχόμενος έναν αέρα εκσυγχρονισμού της χώρας.

Πάντως, σε όλο αυτό το πολιτικό σκηνικό που έχει δημιουργηθεί εντός Τουρκίας, διαπιστώνεται μία αντίφαση. Από τη μία ο Τούρκος πρόεδρος μιλά για μεταρρυθμίσεις σε πολιτικό, οικονομικό και δικαστικό σύστημα με γνώμονα τα ανθρώπινα δικαιώματα, όπως ευαγγελίζεται, για να γλυκάνει τον Μπάιντεν και την Ευρώπη, κι από την άλλη προσπαθεί να βάλει «κλειδαριές» στην κοινωνία, ώστε όλα να είναι υπό έλεγχο, όπως στο πανεπιστήμιο του Βοσπόρου.

Πώς επιτυγχάνεται τροποποίηση του Συντάγματος – Ποια σενάρια σκέφτεται ο Ερντογάν

Καταρχήν, για την πρόταση αλλαγής του Συντάγματος απαιτούνται οι υπογραφές 200 βουλευτών. Το AKP διαθέτει 289 βουλευτές, οπότε σε αυτό το ζήτημα δεν υπάρχει πρόβλημα. Ωστόσο, όταν έρθει η ώρα της ψηφοφορίας, απαιτούνται 360 κοινοβουλευτικές ψήφοι (τα 3/5) για την αλλαγή του Συντάγματος μέσω δημοψηφίσματος και 400 (τα 2/3) για να αλλαχθεί με κοινοβουλευτική ψηφοφορία.

Το κόμμα Εθνικιστικής Δράσης του Μπαχτσελί (MHP) έχει 48 βουλευτές. Άρα συνολικά η κυβερνητική συμμαχία έχει 337 έδρες και 338 εάν συμπεριληφθεί και ένας βουλευτής του εθνικιστικού κόμματος BBP. Με άλλα λόγια, προκειμένου να περάσει η συνταγματική τροποποίηση με δημοψήφισμα ο Ερντογάν χρειάζεται 62 ακόμη βουλευτές και με κοινοβουλευτική ψηφοφορία χρειάζεται 22.

Ένα από τα σενάρια που - ίσως - σκέφτεται ο Ερντογάν, σύμφωνα με τον Μουράτ Γετκίν, είναι να επιστρέψει ορισμένες από τις εξουσίες του στο κοινοβούλιο και το δικαστικό σώμα, προκειμένου να ενταχθεί και πάλι στη διεθνή πολιτική και οικονομική τάξη. Σε αυτήν την περίπτωση, το ιδανικό σενάριο θα ήταν να συνεργαστεί το κυβερνών AKP με το κόμμα της αξιωματικής αντιπολίτευσης (CHP), όπως και την περίοδο 2003-2004. Ακόμη και με τους 135 βουλευτές του CHP (μετά και τις πρόσφατες παραιτήσεις βουλευτών) η συνταγματική τροποποίηση μπορεί να επιτευχθεί (σύνολο 424 ψήφοι). Εάν το Καλό Κόμμα, το οποίο έχει 37 έδρες, συμμετάσχει επίσης, τότε η συνταγματική τροποποίηση θα γίνει με μία ευρεία συναίνεση των τριών τετάρτων της τουρκικής Βουλής.

Διαβάστε επίσης: Τουρκία: Στο 15% ο πληθωρισμός - «Ράλι» ανόδου στις τιμές των τροφίμων