Οι ήρωες μιας επιβεβλημένης κάθαρσης και η Δανδουλάκη

Υπάρχουν άνθρωποι που, αν και τους ξέρεις πολλά χρόνια, έρχεται μια στιγμή που σε εκπλήσσουν και άλλοι που τελικά, δεν σε εκπλήσσουν ποτέ.

Η Κάτια Δανδουλάκη ανήκει στη δεύτερη κατηγορία. Ξέρεις πάντα πώς θα αντιδράσει η Κάτια. Γνωρίζεις καλά το πώς θα  αντιμετωπίσει οποιονδήποτε βάρβαρο βρεθεί στο δρόμο της, όποια κι αν είναι η θέση του, η δύναμή του κι η εξουσία του. Όποιους και όσους ισχυρούς προστάτες-χορηγούς κι αν έχει.  Εκείνη θα έχει την ίδια πάντα συμπεριφορά. Θα είναι πάντα, με τον ίδιο τρόπο εκεί και για να σε προστατέψει απ' αυτόν και για να σε επιβραβεύσει και για να σε βοηθήσει και για να σε συμβουλέψει. Δεν είναι είδηση το ότι το έκανε άλλη μια φορά .. Αυτό κάνει πάντα. Και το κάνει, γιατί σ αυτήν το θέατρο έκανε καλό. Έκανε ακόμη καλύτερο τον καλό χαρακτήρα της. 

Σε άλλους το θέατρο και η μουσική δεν κατάφεραν και πολλά πράγματα. Δεν τους εξημέρωσαν. Κάποιους μάλιστα, τους αποκτήνωσαν. Χρησιμοποίησαν την Τέχνη για σκηνικό και πολυεργαλείο μιας φρικτής παράστασης, με πρωταγωνιστή τον ελεεινό χαρακτήρα τους. Η Κάτια μόλις εντόπισε το  πρόβλημα μέσα στο σπίτι της, που είναι το θέατρο, το έλυσε επιτόπου. Με συνοπτικές διαδικασίες και χωρίς πολλά πολλά. Ύστερα με τα υπέροχα παιδικά της καλλιγραφικά γράμματα, έγραψε ένα κείμενο σαν πιστολιά :

«Ο εκβιασμός οποιασδήποτε μορφής δεν επιτρέπεται να γίνεται ανεκτός και να δικαιολογείται σε καμία κοινωνία. Δηλώνω τον απεριόριστο θαυμασμό, την εκτίμηση και τη συμπαράστασή μου στα θύματα, που στην ουσία είναι οι ήρωες μιας επιβεβλημένης κάθαρσης. Ο χώρος του θεάτρου είναι ο καθρέφτης της ζωής μας και η ζωή είναι ΙΕΡΗ». 

Ένα χειρόγραφο σημείωμα που πολλοί θα πρέπει να κορνιζάρουν. Οι γυναίκες για μια ακόμη φορά, με την τόλμη και την ακεραιότητά τους δείχνουν το δρόμο. Κατερίνες, Λένες, Πηνελόπες, Λυδίες, Ζέτες κι εκατοντάδες ακόμη που αυτήν τη στιγμή καταθέτουν άφοβα τις καταγγελίες τους σε δικηγορικά γραφεία και στο ΣΕΗ, γνωρίζοντας ότι δεν είναι μόνες τους. 

Το δεύτερο κύμα των καταγγελιών αναμένεται αγριότερο. Σ' αυτό εμπλέκονται και διευθυντές Εθνικών, Κρατικών, Δημοτικών Θεάτρων, σεσημασμένοι για την βίαιη, χυδαία και κακοποιητική συμπεριφορά τους σε αγόρια και κορίτσια. Πρόσωπα πολυσυζητημένα και υπερπροβεβλημένα, μια ζωή στο απυρόβλητο, που όμως έκαναν τη ζωή κόλαση στους συνεργάτες τους. 

Εμπλέκονται ακόμη και γνωστοί, όχι μόνο για το καλλιτεχνικό τους έργο, συνθέτες, αλλά και για την εκδικητική συμπεριφορά τους σε τραγουδιστές και μουσικούς, που δεν υπέκυπταν στις επιθυμίες τους. Κάποια από τα θύματά τους, αποφάσισαν πως ήρθε η ώρα να μιλήσουν. 

Η ατομική εγκληματικότητα και η κρατική ευθύνη

Αυτό που ελπίζω είναι, ο κίτρινος τρόπος, με τον οποίο το θέμα καταναλώθηκε για την τηλεθέαση, να  μη θολώσει τις κοινωνικές αιτίες που αναπαράγουν τη βία σε βάρος των γυναικών και των ευάλωτων ανθρώπων και να μην αποσιωπήσει την κρατική ευθύνη για την προστασία τους.

Και κυρίως να μη «θάψει» το γεγονός ότι η Δικαιοσύνη απονέμεται στο πλαίσιο των νόμων και των αξιών που κυριαρχούν στη σύγχρονη κοινωνία, μέσα στην οποία οι νέες γυναίκες παραμένουν ανισότιμες και απροστάτευτες από την πολύμορφη βία. Δείτε πώς αυτό το γεγονός αποτυπώνεται και στις πρόσφατες αλλαγές του Ποινικού Κώδικα, που ψηφίστηκαν επί κυβέρνησης ΣΥΡΙΖΑ και διατηρήθηκαν από την κυβέρνηση της ΝΔ.

Με τις αλλαγές αυτές απαλείφθηκε ακόμα και η κατώτατη ποινή για τη σεξουαλική παρενόχληση εργαζόμενων γυναικών από εργοδότη (άρθρο 337), ενώ οι μαστροποί διώκονται μόνο βάσει του άρθρου 323Α για την «εμπορία ανθρώπων», εφόσον δηλαδή αποδειχθεί ότι υπάρχει κακοποίηση. Οπότε, αν θεωρηθεί ότι υπάρχει «συναίνεση» της γυναίκας, δεν υπάρχει καν δίωξη (!) ρίχνοντας στα «μαλακά» τους ενόχους.

Η ατομική εγκληματικότητα λοιπόν, δεν αναπτύσσεται σε κοινωνικό κενό, αλλά στο έδαφος των αντιδραστικών, αναχρονιστικών απόψεων για την κοινωνική θέση της γυναίκας, στο έδαφος του ατομισμού, του εγωιστικού τρόπου ζωής, που κυριαρχούν στη σύγχρονη εκμεταλλευτική κοινωνία και διαπερνούν και τις διαπροσωπικές - οικογενειακές σχέσεις.

Πρέπει λοιπόν να μιλήσουμε όλοι, πρέπει να ξεριζωθεί η αιτία που γεννά την πολύμορφη βία. Να πάψουν πλέον τα «παλιά» και «σύγχρονα» αντιδραστικά κοινωνικά στερεότυπα, ενάντια στις κοινωνικές αντιλήψεις για τις σχέσεις μεταξύ των φύλων, που καλλιεργούνται και αναπαράγονται στη σύγχρονη βαρβαρότητα. Να  διεκδικήσουμε μέτρα πρόληψης και στήριξης των θυμάτων. 

Μη μείνουμε μόνο στις καταγγελίες. 

Η βία σε βάρος των γυναικών δεν αντιμετωπίζεται μόνο με την αναγκαία ενημέρωση και την αποφασιστική καταδίκη των περιστατικών που παραβιάζουν θεμελιώδη δικαιώματα των γυναικών. Χρειάζεται και  γενναία κρατική χρηματοδότηση για την ανάπτυξη και λειτουργία κρατικών - κοινωνικών υπηρεσιών και υποδομών, για την πρόληψη της βίας κατά των γυναικών και για τη στήριξη των κακοποιημένων γυναικών (ξενώνες, τηλεφωνικές γραμμές, νομική στήριξη κ.ά.)

Αφού άνοιξε ο δρόμος, ας διαπλατυνθεί σωστά.