Νόμος είναι το δίκιο του αφεντικού

Να ξεκινήσουμε με μία γενική παραδοχή για την οικονομία της συζήτησης: Η σχέση εργοδότη και εργαζόμενου δεν είναι ισότιμη. Και ποτέ δεν πρόκειται να γίνει. Ο πρώτος ζητάει τις υπηρεσίες του δεύτερου και γι’ αυτόν τον λόγο τον πληρώνει και ο δεύτερος τις παρέχει και αμοίβεται γι’ αυτές. Τα εργασιακά δικαιώματα «χτίστηκαν» στο πέρασμα δεκαετιών μέσα από σκληρούς αγώνες ακριβώς επειδή ο «άγραφος νόμος» στην αγορά εργασίας λέει ότι «το αφεντικό έχει πάντα δίκιο». Κατά το «ο πελάτης έχει πάντα δίκιο». Δηλαδή αυτός που πληρώνει έχει την εξουσία -είτε την ασκεί είτε όχι- να επιβάλει την επιθυμία του. Τα δικαιώματα του εργαζόμενου υπέστησαν «βασανισμούς» κατά την δεκαετή περίοδο των μνημονίων όταν μισθοί και αποδοχές κόπηκαν οριζόντια με τον χάρακα. Και όσα κατάφεραν να διατηρηθούν ξεφεύγοντας από τις «μεταρρυθμίσεις» της τρόικας λειτουργούν περισσότερο ως «κόφτης» στην εργοδοτική αυθαιρεσία παρά ως «ασπίδα προστασίας» των εργαζομένων.

Όλος αυτός ο πρόλογος γίνεται εν όψει του νομοσχεδίου για τα εργασιακά που προτίθεται να φέρει προς ψήφιση η κυβέρνηση στη Βουλή λίγο πριν από το καλοκαίρι. Ένα νομοσχέδιο που προσφέρθηκε -χωρίς να ζητηθεί- ως προαπαιτούμενο για το πρόγραμμα του Ταμείου Ανάκαμψης στους ευρωπαίους. Επομένως η εφαρμογή του συνδέεται με εκταμιεύσεις. Ο πρωθυπουργός μιλώντας στην κοινοβουλευτική του ομάδα για τις αλλαγές στα εργασιακά ανέφερε ότι «η κυβέρνηση δίνει τον πρώτο ρόλο στον εργαζόμενο και στην πρόοδο του τόπου».

Πόσο δύσκολο να συμβεί αυτό όταν η πλειονότητα των κυβερνητικών νομοσχεδίων διαπνέεται από την φιλοσοφία του ΣΕΒ; Όταν η γενικότερη κυβερνητική νοοτροπία συνδέεται με την άποψη ότι το οκτάωρο είναι παρωχημένο; Τα παραδείγματα που χρησιμοποίησε ο υπουργός Εργασίας για να αιτιολογήσει την παράκαμψη του οκτάωρου προσκρούουν στην λογική. «Αν θελήσει ο εργαζόμενος σ’ ένα αεροδρόμιο να μαζέψει ελιές, αντί να πάρει άδεια άνευ αποδοχών θα δουλέψει λίγο παραπάνω μερικές ημέρες για να καλύψει την απουσία του» ήταν η θεωρία που αναπτύχθηκε. Σε ποια παραδοχή μάς οδηγεί όμως αυτή η θεωρία; Ότι ο Χ εργοδότης δεν διευκολύνει τον υπάλληλό του. Ότι δεν δέχεται να πάρει καν μέρες από την κανονική του άδεια που σημαίνει ότι θα της πληρωθεί και ότι η νέα νομοθεσία κατοχυρώνει το δικαίωμα του εργοδότη να δίνει άδεια στον εργαζόμενό του μόνο με ανταλλάγματα δηλαδή την πρόσθετη υπερωριακή εργασία.