Θεσσαλονίκη: Νέο εκθεσιακό κέντρο στους Λαχανόκηπους – H διαχρονική λύση

Η μετεγκατάσταση δυτικά και συγκεκριμένα στους Λαχανόκηπους υπάρχει στο προσκήνιο εγώ και τουλάχιστον μια δεκαπενταετία. Έχουν δει το φως της δημοσιότητας σχέδια για την μετεγκατάσταση της ΔΕΘ στο σημείο, με ταυτόχρονη αξιοποίηση της περιοχής των Λαχανόκηπων. Πρόκειται για σχέδια που παραμένουν επίκαιρα αν και ανεκμετάλλευτα μέχρι στιγμής. Από το 1928 με τη λειτουργία του Πρώτου εκθεσιακού κέντρου στην πόλη, η Θεσσαλονίκη απέκτησε εκθεσιακή ταυτότητα και συνδέθηκε άρρηκτα η οικονομία της αλλά και οι ρυθμοί της ζωής της,  με τη Διεθνή Έκθεση και την προσφορά της στο επιχειρείν.

Ωστόσο, στις μέρες μας, οι εγκαταστάσεις της δεν ανταποκρίνονται στον ρόλο που καλείται να αντιπροσωπεύσει με αποτέλεσμα την φθίνουσα πορεία της. Μέχρι το 2014 η απόφαση όλων των φορέων και της Κυβέρνησης αφορούσε τη μεταφορά της Έκθεσης δυτικά, στους  Λαχανόκηπους, παρά τις μέχρι τότε συζητήσεις για τη Σίνδο. 

Μόνο το 2015 και πρόσφατα, επανήλθε το σχέδιο της ανάπλασης στο προσκήνιο, χωρίς όμως ενθουσιασμό, χωρίς χρήματα και χωρίς απαντήσεις για το ξένο οικόπεδο (ΕΤΑΔ) και τη συρρίκνωση του εκθεσιακού έργου στο μισό και μάλιστα μετά 10-15 χρόνια από το 2015, κάπου στο 2026-2030. Η λύση της ανάπλασης όπως αυτή έχει παρουσιαστεί, έχει πολλά κενά. Μείωση εκθεσιακού χώρου στο μισό, νέο εμπορικό στο κέντρο, ξενοδοχείο, συνεδριακό και τεράστιο δημόσιο κόστος. Eνα συνεδριακό κέντρο πόλεως  σε συνδυασμό με Μητροπολιτικό πάρκο αποτελεί την καταλληλότερη επιλογή για τον χώρο της ΔΕΘ στις μέρες μας.

Με τη μετεγκατάσταση της ΔΕΘ στους Λαχανόκηπους, το νέο εκθεσιακό θα βρίσκεται στη δυτική πλευρά της Θεσσαλονίκης, πολύ κοντά σε όλα.  Μετρό, προαστιακός, αεροδρόμιο ΜΑΚΕΔΟΝΙΑ, Εγνατία Οδός, Περιφερειακός, 4-5 πεντάστερα ξενοδοχεία, Κτελ. Το σημαντικότερο,  θα έχει άμεση επαφή με την πόλη και θα διατηρηθεί η εκθεσιακή της ταυτότητα ενώ θα λειτουργήσει χωρίς καθυστερήσεις περίπου 1 χρόνο (όπως Αθήνα), με σύμβαση παραχώρησης και δίχως να απαιτούνται νέες υποδομές. Θα γίνει δηλαδή στις παρυφές της πόλης ένα μεγάλο εκθεσιακό και ταυτοχρόνως θα λυθεί το θέμα της υποβάθμισης της δυτικής πλευράς της πόλης.

Υπέρ ενός πλήρους εκθεσιακού στους Λαχανόκηπους σε 1 χρόνο, χωρίς κρατικά χρήματα:

• Συνέπλευσαν όλοι μέχρι το 2014 και ξανά σήμερα όλοι μαζί θέλουν την έκθεση δυτικά.
• Ιεράρχες, 6-7 Δήμαρχοι, πολίτες και επιχειρηματίες. Ο Σεβασμιότατος Νεαπόλεως κ. Βαρνάβας, 6-7 Δήμαρχοι με 500.000 κατοίκους, χιλιάδες πολίτες και εκατοντάδες επιχειρηματίες με χιλιάδες άτομα προσωπικό και πωλήσεις το μισό ΑΕΠ της Μακεδονίας. Υπέρ της έκθεσης “δυτικά” … είναι οι περισσότεροι πολίτες, οι αρχιτέκτονες ομαδικά, αξιόλογοι αρχιτέκτονες μεμονωμένα, μεγάλες δημοτικές ομάδες, …. η συντριπτική πλειοψηφία της περιοχής!
• Είναι στη δυτική Θεσσαλονίκη, όμορο με Δέλτα, δηλ. Δυτικά!
• Λύνεται ταυτόχρονα και το θέμα του βούρκου δυτικά του λιμανιού.
• Υπάρχει επαρκής έκταση του Δήμου Θεσσαλονίκης, για να … ανήκει στον Δήμο Θεσσαλονίκης.
• Υλοποιείται με σύμβαση παραχώρησης, χωρίς κρατικά λεφτά, σε πχ. 9 μήνες – όπως στην Αθήνα.
• Γίνεται ένα πλήρες εκθεσιακό περίπου 50. 000 m² με προβλεπόμενο κόστος περί τα 50 εκατ € για 50.000 m². Όλα τα εκθεσιακά στον κόσμο γίνονται μόνο στις παρυφές των πόλεων. Στο Άμστερνταμ και την Κοπεγχάγη με παρόμοιους πληθυσμούς 1 εκατ και 600 χιλ αντίστοιχα, τα εκθεσιακά κέντρα είναι 116-120.000 m²

Το ανέφικτο της Σίνδου:

• Δεν έχει υποδομές, ξενοδοχείων, διασκέδασης, συγκοινωνίες, κλπ.
• Είναι μακρυά από την καρδιά της πόλης.
• Έχει κρατικοδίαιτη λογική και τεράστιο κόστος.
• Έχει ορίζοντα 15 ετίας.
• Τα χρήματα του Ταμείου Ανάπτυξης… δύσκολα θα τοποθετηθούν για εκθεσιακά κέντρα, γιατί είναι κυρίως ιδιωτικά, σχεδόν ποτέ δημόσια, (για τον Βοτανικό, είναι ανάπλαση, στα λόγια … είναι στο κέντρο).
• Τυχόν προσανατολισμός στη Σίνδο θα αποδυναμώσει την εφικτή λύση δυτικά, θα επιβεβαιώσει την αποδυνάμωση και καταστροφή του εκθεσιακού έργου της πόλης στο μισό, θα αφήσει κενό επιχειρημάτων για την ανάπλαση! Ποιος θα έχει την συνειδητή ευθύνη!

Αν υπάρχει επιμονή για κρατικοδίαιτη έκθεση στη Σίνδο, θα παραμείνει το μισό εκθεσιακό στο κέντρο!!!! Ποιος θα έχει την ευθύνη συρρίκνωσης της έκθεσης, με συνειδητές ή μη θέσεις! Η επιμονή σε πάρκο μόνο, χωρίς άλλες εκθεσιακές παραμέτρους, θα οδηγήσει στο δίλημμα πάρκο ή έκθεση και στο τέλος θα γείρει σε έκθεση. Χώροι άλλοι για πράσινο υπάρχουν. Ίσως χρειάζεται προσαρμογή προσέγγισης! 

Μειονεκτήματα της ανάπλασης και εκθεσιακού στο κέντρο της πόλης:

Μεγάλη κοινωνική σύμπνοια κατά της ανάπλασης! Πουθενά στον κόσμο δεν έγινε νέο εκθεσιακό στο κέντρο. Ο σχεδιασμός είναι για μισό εκθεσιακό κέντρο του υπάρχοντος, δηλαδή η πόλη χάνει την εκθεσιακή της ταυτότητα και ιστορία. Αυτή θα είναι μια κύρια απόφαση.

• Παραμένει κρατικοδίαιτο, είναι ο λόγος που συρρικνώθηκε, κυριάρχησαν οι κρατικές συμμετοχές και οι συναυλίες με τραγουδιστές.
• Το οικόπεδο δεν ανήκει στη ΔΕΘ, ανήκει στην ΕΤΑΔ.
• Έχει τεράστιο κόστος 140-200 εκατ, και όχι για το εκθεσιακό, αλλά ξενοδοχείο, εμπορικό, κ.α.
• Χάνει η πόλη τον μοναδικό πνεύμονα πρασίνου και πάρκου που διαθέτει.
• Δεν “χωράει” το κέντρο νέο εμπορικό κέντρο, νέα ξενοδοχεία… και αυτά με κρατικά χρήματα… που δεν υπάρχουν.
• Ο χρονικός ορίζοντας αφορά το 2030, δηλ. άλλα 10 χρόνια, με ταυτόχρονη εκμηδένιση του εκθεσιακού έργου.
• Καμιά μελέτη ή έγκριση πολεοδομικής νομιμότητας απλής μελέτης δεν σημαίνει κάτι. Σήμερα έργα με εγκεκριμένες μελέτες, δημοπρατήσεις, εργολάβους και χρήματα στην τράπεζα … δεν προχωράνε για δεκαετίες! Το ΣτΕ σωστά θέτει και ερωτήματα χρηματοδότησης, εννοώντας ότι δεν υπάρχει. Το επιχείρημα … απλή μελέτη σήμερα … ίσον έργο το 2030 … είναι εικονική πραγματικότητα. Δεν αγγίζει τις ανάγκες της πόλης. Tο κυριότερο επιχείρημα του ΣτΕ, παλιά και προ κρίσης ήταν σωστή η λύση για δυτικά, τώρα έχουμε κρίση … να γίνει μισό έργο στο κέντρο, με ξενοδοχεία, καταστήματα, κατεδάφιση του συνεδριακού, κ. α. …. δεν είναι σωστά, ούτε αγγίζουν την πραγματικότητα.

Στο Άμστερνταμ και την Κοπεγχάγη με παρόμοιους πληθυσμούς 1 εκατ και 600 χιλ κατοίκους τα εκθεσιακά κέντρα είναι πολλαπλάσια και περίπου 116-120.000 m². Η επιχειρηματολογία κατά της ανάπλασης θα μπορούσε να τονίζει την κυριότερη παράμετρο, δηλαδή το μισό εκθεσιακό, την παραμονή σε κρατικοδίαιτο σχήμα, με χρηματοδότηση  που δεν υπάρχει. Από αντιδιαστολή με σύμβαση παραχώρησης δημιουργείται ένα μεγάλο νέο εκθεσιακό κέντρο, όπως στην Αθήνα, ταχύτατα, χωρίς κρατικά χρήματα!!! 

Σημασία έχει να ληφθεί η σωστή απόφαση για το μέλλον της έκθεσης και της Θεσσαλονίκης, εκτός κέντρου, δυτικά, ιδιωτικά και δεν χρειάζονται άλλοι λόγοι καθυστερήσεων ή επίκλησης ομαδικής συμφωνίας ή πολιτικής, όπως δεν υπάρχει πουθενά αλλού και σε κανένα άλλο αναπτυξιακό θέμα- εκθεσιακό Αθήνας, καινοτομία σε έτοιμα κτίρια, μαρίνες Φλοίσβου, Αλίμου.