H Τουρκία Σήμερα: Σκέψεις ενός αδαούς

Πέρασαν αρκετές δεκαετίες από τότε που κάποιοι Έλληνες πολιτικοί ασκούσαν ή αν θέλετε επηρέαζαν τις διεθνείς εξελίξεις, στη γεωπολιτική σκακιέρα της ανατολικής Μεσογείου, γνωρίζοντας το ρίσκο που έπαιρναν με τις αποφάσεις τους. Τώρα που όλα κατά κάποιο τρόπο είναι υποθηκευμένα, τα πράγματα έχουν δυσκολέψει και το ρίσκο μπορεί να γίνεται σημαντικότερο.

Μολαταύτα, θεωρώ πως οι ενδογενείς δυνάμεις του λαού μας είναι ανεξάντλητες, αρκεί να βρεθούν οι κατάλληλοι παίχτες, ώστε το παιχνίδι να κριθεί σε τουλάχιστον ισοπαλία. Βασικές παραδοχές της ως άνω θεώρησης η ομοψυχία, έστω και κατά συνθήκη. 

Η Τουρκία στο μεταξύ προχωρά και μάλιστα ακάθεκτα. Γράφει, ξαναγράφει, την ιστορία του κόσμου (απαλείφοντας ακόμα και την παλαιά διαθήκη), χωρίς να δίνει λογαριασμό στην διεθνή επιστημονική κοινότητα. Τα ιστορικά κείμενα εμπλουτίζονται με θεαματικές τηλεοπτικές και χολιγουντιανές παραγωγές. Γνωρίζει πως η αλλαγή της ιστορικής πραγματικότητας κατακτιέται πρωτίστως με την εικονική σχεδιασμένη πραγματικότητα. Εκτός αυτών εκμεταλλευόμενη τις αδυναμίες του λαού της, (ευπιστία  και φανατισμός), και δίνοντας γη και ύδωρ, αύξησε τις διεθνείς επενδύσεις. Κατάφερε να αυξήσει το ΑΕΠ της αγγίζοντας και το τρισεκατομμύριο. Οι οικονομικοί τους υποστηριχτές (π.χ. Κατάρ, Ιράν), όχι βέβαια με το αζημίωτο, από την άλλη επωφελούνται το status της και τις σχέσεις της με τον κόσμο της Δύσης (ΝΑΤΟ, ΕΕ, ισχυρό μπλοκ με Ρωσία και Πακιστάν, κ.ά.). 

Αυτή η κατάσταση, προφανώς πυροδότησε περαιτέρω αναπτυξιακές δραστηριότητες. Έχοντας υπόψη τις αδυναμίες των δύο κόσμων που περιβάλλεται, δηλαδή από την μια μεριά την γραφειοκρατική – δημοκρατική Δύση και από την άλλη την αδύναμη ισλαμική αντίληψη, μπήκε μπροστά υποσχόμενη πλούτη και ανάπτυξη στους ανήμπορους της Αφρικής με παράλληλη δικαίωση των θρησκευτικών πεποιθήσεων. Και ενώ οι πεποιθήσεις αυτές διατηρούν τις μάζες των πιστών ακολούθων στο σκοταδισμό (την εποχή όπου η επιστήμη και η τεχνολογία καλπάζουν), ο φανατισμός και η μισαλλοδοξία -φονταμενταλισμός- των πιστών καθίσταται εύκολη ιστορία. Έτσι, η ανάπτυξη μιας πολεμικής βιομηχανίας σε Τουρκικά εδάφη, βρήκε καλούς αποδέκτες στον δυτικό κόσμο. Οι αποδέκτες ναι μεν γνώριζαν πολύ καλά μέχρι ποιου σημείου μπορούν να επιτρέψουν την ανάπτυξη αυτή. Οι ασφαλιστικές δικλείδες βρίσκονται στη διάθεση των υλικών. Σε αυτό όμως η σύμμαχος παγκοσμιοποίηση βάζει και πάλι το χέρι της. Και ο νοών νοείτω.  

Έτσι, η Τουρκία σήμερα μιλά με άλλη γλώσσα, εκείνη της απύθμενης θρασύτητας, έχοντας ανεπτυγμένη, ίσως και προηγμένη, την τεχνολογία των τηλεχειριζόμενων αεροσκαφών και μάλιστα αυτόνομης ρομποτικής λειτουργίας. Μαθαίνω, όμως, πως αυτή η τεχνολογία βρίσκεται σε άλλα επίπεδα ανάπτυξης από αυτά που τώρα η Τουρκία παράγει. Αλλά ακόμα και έτσι να είναι τα πράγματα το να σχεδιάζει εγκαταστήσει μονάδες στα κατεχόμενα της Κύπρου, χωρίς να δίνει λογαριασμό σε κανέναν, αυτό δείχνει τις προθέσεις της. Απαιτεί παράλληλα από τη χώρα μας την αποστρατικοποίηση των νησιών μας με επίσημα διαβήματα προς τον ΟΗΕ.  Λες και οι μνήμες της εισβολής στην Κύπρο έχουν περάσει στη σφαίρα της λήθης. Αλλά πες πες, κάτι, λέει, μπορεί να βγει. Τούρκικο παζάρι. Ορθά το Υπουργείο αναφέρει ότι τίποτε δεν αποστρατικοποιείται εφόσον απειλείται.

Οι έχοντες και κατέχοντες το μαχαίρι και την πίτα έπεσαν μάλλον έξω στις προβλέψεις τους. Τώρα, λένε πως ο νέος παίχτης είναι απρόβλεπτος. Όλοι σκέφτονται το κόστος μιας παγκόσμιας διαταραχής. Δε σκέφτονται όμως πως ούτως ή άλλως η διαταραχή έρχεται. Νομοτελειακά η συμπεριφορά αυτού του παρασιτισμού οδηγείται στην αυτοκαταστροφή τόσο του ξενιστή όσο και του παράσιτου. Ιδίως όταν προέχει το δόγμα «η πίστη στην κυριαρχία της πίστης». 

Το ζήτημα είναι αν οι παγκόσμιες δυνάμεις θα υποκύψουν στους εκβιασμούς μιας παρασιτικής συμπεριφοράς. Μιας συμπεριφοράς που επιδιώκει πάση θυσία την ανατροπή της παγκόσμιας τάξης πραγμάτων και των αποφάσεων του ΟΗΕ, επιβεβαιώνοντας πως όποιος καταλαμβάνει κάτι με τη βία δεν το εγκαταλείπει εάν το τίμημα δεν είναι τουλάχιστον αντίστοιχο της κατάληψης.  

* Ο Χαρίτων Σαρλ Χιντήρογλου είναι καθηγητής Τμήματος Βιολογίας ΑΠΘ