Brexit: Το µικρότερο κακό…

Αν διεξαγόταν δεύτερο δηµοψήφισµα στη Βρετανία θα επικρατούσε η παραµονή της χώρας στην ΕΕ, αυτό είναι το µήνυµα της πλειοψηφίας των δηµοσκοπήσεων.

∆εν πρόκειται για µια ακόµη βρετανική ιδιαιτερότητα, αντίφαση και εξαίρεση, αλλά για ένα πανευρωπαϊκό φαινόµενο: κατά περίσταση να στηρίζονται επιλογές και κόµµατα που έχουν ως σηµείο αναφοράς την εθνική αναδίπλωση-περιχαράκωση και ταυτόχρονα να υπάρχουν πλειοψηφίες υπέρ της διαφύλαξης των κεκτηµένων της ευρωπαϊκής ολοκλήρωσης.

Ετσι, την ώρα που έχει προεξοφληθεί η εκτόξευση του ευρωσκεπτικισµού στην ΕΕ-Ευρωζώνη στα αποτελέσµατα των ευρωεκλογών που θα διεξαχθούν στα τέλη Μαΐου καταγράφεται δηµοσκοπικά η υψηλότερη από το 2004 δηµοφιλία της Ευρωζώνης.

Είναι προφανές ότι συνολικά στην Ευρώπη καταγράφεται ταυτόχρονα µια απόρριψη του σηµερινού στάτους κβο στην ΕΕ-Ευρωζώνη, αλλά και η διαπίστωση ότι ανάµεσα στα αχαρτογράφητα νερά της µοναχικής εθνικής πορείας και την παραµονή έστω και σε µια λιµνάζουσα ολοκλήρωση, η δεύτερη επιλογή προβάλλει ως το µικρότερο κακό.

Αυτό που ισχύει στη Βρετανία, η άτακτη φυγή των ηγετών του στρατοπέδου ενός σκληρού Brexit, ισχύει και για τις χώρες της ηπειρωτικής Ευρώπης, καθώς ούτε η Λεπέν στη Γαλλία, ούτε η Εναλλακτική στη Γερµανία, ούτε πολύ περισσότερο τα Πέντε Αστέρια και η Λέγκα στην Ιταλία έχουν πρόταση ορθολογικής διαχείρισης µιας αποχώρησης από την Ευρωζώνη και την ΕΕ.

Οµως η παραπάνω αντίφαση που καταγράφεται στις δηµοσκοπήσεις δεν επιτρέπει αυτοµατισµούς αισιοδοξίας. Αν η παραµονή στην Ευρώπη δεν επιτρέπει αισιοδοξία για ένα καλύτερο αύριο και ταυτόχρονα αν η ρήξη µε την Ευρώπη προκαλεί φόβο, τότε δεν έχουµε σταθεροποιητική εξισορρόπηση αλλά παρατεταµένη περιπλοκή, µακράς διαρκείας αδιέξοδο τόσο σε εθνικό όσο και σε ευρωπαϊκό επίπεδο. Μια κατάσταση πραγµάτων που µπορεί να οδηγήσει ανά πάσα στιγµή σε εκρήξεις κοινωνικής και πολιτικής δυσαρέσκειας, που θα θέσουν σε σκληρή δοκιµασία θεσµούς και πολιτικά συστήµατα.

Ολα τα παραπάνω δεν διασκεδάζουν την ανησυχία για το µέλλον της Ευρωζώνης είκοσι χρόνια µετά τη δηµιουργία τη