Απόψεις|01.10.2021 15:27

Δύση ή ΕΣΣΔ; Ποιος τελικά «κατέρρευσε» πρώτα;

Ρόμπερτ Πεφάνης

Αν δεχθούμε τις θεωρίες του Φυσικού Μαξ Τέγκμαρκ και άλλων Επιστημόνων, σε ένα (ή περισσότερα) παράλληλο σύμπαν, η ηγεσία της Σοβιετικής Ένωσης προετοιμάζεται για τις πανηγυρικές παρελάσεις και εκδηλώσεις της συμπλήρωσης 104 ετών από την Οκτωβριανή Επανάσταση.

Στο παρόν σύμπαν όμως η ΕΣΣΔ είναι μια ανάμνηση 30 ετών. Στις 25 Δεκεμβρίου, θα συμπληρωθούν 30 χρόνια από την υποστολή της κόκκινης σημαίας με το σφυροδρέπανο, από το Κρεμλίνο.

Θρίαμβος της φιλελεύθερης Δύσης;

Αυτοχειρία ενός κρατικού μορφώματος που στερείτο προσανατολισμού;

Ένα ιστορικό γεγονός δύναται να ερμηνευθεί με ποικίλους τρόπους, όσο περνούν τα χρόνια.

Καταρχήν, τίποτα δεν διαρκεί για πάντα. Η Ιστορία είναι μεταξύ άλλων, νεκροταφείο αυτοκρατοριών.

Επίσης, δεν έχει ακόμα απαντηθεί κατά πόσο η διακυβέρνηση της ΕΣΣΔ απηχούσε όντως το πολιτικό-φιλοσοφικό κίνημα του Κομμουνισμού. Κατά πόσο, οι υποσχέσεις για δικαιότερη κατανομή πλούτου, για εξύψωση του πνευματικού επιπέδου των πολιτών, υλοποιήθηκαν;

Τελικά, επιβεβαιώθηκαν οι φιλόσοφοι (Άνταμ Σμιθ, Ντείβιντ Ρικάρντο και λοιποί) που έθεταν ως βάση της κοινωνικό-οικονομικής ανάπτυξης, την μονάδα και όχι το σύνολο; Είναι όντως γεγονός ότι η προσήλωση στην ατομική ευημερία έχει ως άμεσο αποτέλεσμα και την ευρύτερη κοινωνική ευημερία; Αρκεί όντως το «μαγικό χέρι» της Αγοράς για να ρυθμίσει την οικονομική ζωή ενός κράτους;

Αν δεχθούμε ότι η Σοβιετική Ένωση όντως τήρησε κατά γράμμα την Κομμουνιστική φιλοσοφία όσον αφορά την κοινωνικό-οικονομική ανάπτυξη, τότε πράγματι, η φιλελεύθερη οικονομική θεωρία, επικράτησε.

Μεγάλη συζήτηση, η οποία και να μην αποφέρει ξεκάθαρη απάντηση.

Η ραγδαία ανάπτυξη της ΕΣΣΔ, ιδιαίτερα κατά την περίοδο 1950-70 επηρέασε την πολιτική δομή της Δύσης, καθώς το αντίπαλον δέος οδήγησε στην ταχύτερη δημιουργία κοινωνικού κράτους.

Κατά κάποιον τρόπο, «κατέρρευσε» η σκληρή εφαρμογή του φιλελεύθερου μοντέλου και εκλογικεύθηκε η κατανομή πλούτου. Επικράτησε σε μεγάλο βαθμό η φιλελεύθερη πολιτική με ανθρώπινο πρόσωπο.

Και είναι σημαντικό να ειπωθεί ότι η ύπαρξη της ΕΣΣΔ συνετέλεσε μερικώς, στο να επιταχυνθεί η υλοποίησή της πολιτική αυτής.

ΔύσηΣοβιετική Ένωση