Δεύτερος ψυχρός ή τρίτος παγκόσμιος πόλεμος;

Ένας ψυχρός πόλεμος αντανακλά μια οιονεί ισορροπία του τρόμου. Ένας παγκόσμιος πόλεμος από την άλλη αντικατοπτρίζει μια ανισορροπία, μια παγκόσμια συμπλοκή που ελπίζουμε ότι θα οδηγήσει τελικά σε μια ειρηνική ισορροπία, το οποίο όμως δεν συμβαίνει αναγκαστικά. Έτσι, τον Δεύτερο Παγκόσμιο Πόλεμο, 1939-1945, διαδέχθηκε τελικά ο διπολικός Ψυχρός Πόλεμος, από το Δόγμα Τρούμαν του 1947, περίπου, μέχρι την πτώση της ΕΣΣΔ το 1991, ανάμεσα στο Δυτικό Μπλοκ και το Ανατολικό Μπλοκ. H παγκόσμια κούρσα εξοπλισμών οδήγησε στη χρεοκοπία και στη διάλυση της ΕΣΣΔ, που ήδη υστερούσε από την έλλειψη ατομικών κινήτρων.

Η Δύση έκανε κάποιες, αλλά πιθανώς όχι αρκετές, προσπάθειες να ενσωματώσει τη Ρωσία ή τουλάχιστον να συνεργαστεί παραγωγικά, όπως στο πλαίσιο του Βορειοατλαντικού Συμβουλίου Συνεργασίας μεταξύ του ΝΑΤΟ και των χωρών του Συμφώνου της Βαρσοβίας, αρχής γενομένης το 1991, ή με το γκρουπ G8 (δηλαδή, G7 συν ένας) από το 1997. Βέβαια όλα τελείωσαν με την επέμβαση της Ρωσίας στην Κριμαία το 2014. Και η ΕΕ οικοδόμησε μια στρατηγική εταιρική σχέση με τη Ρωσία με γνώμονα την οικονομία και την ασφάλεια, και υποστήριξε σθεναρά την προσχώρηση της Ρωσίας στον Παγκόσμιο Οργανισμό Εμπορίου το 2012. Εν γένει, το γεγονός ότι τα ανατολικά καθεστώτα είναι κατά κύριο λόγο αυταρχικά δεν βοηθάει. Αλλά ούτε η αμοιβαία καχυποψία, ή η έλλειψη δέοντα σεβασμού προς τη Ρωσία με τη μακριά ιστορία της, βοηθάει.

Τι μέλλει γενέσθαι στην τωρινή συγκυρία. Ξαναλέμε ότι δεν κάνουμε προβλέψεις. Απλά αναλύουμε πιθανά σενάρια με βάση τη λογική.

Βρισκόμαστε τώρα σε ένα πολύ επικίνδυνο σταυροδρόμι που δεν ξέρουμε αν θα μας οδηγήσει σε ένα Τρίτο Παγκόσμιο Πόλεμο ή σε ένα Δεύτερο Ψυχρό Πόλεμο, ή και στα δύο διαδοχικά.

Εκ των υστέρων κατανοούμε τη μεγάλη μεταφορά Αμερικανικού εξοπλισμού και στρατιωτών σε χώρες του ΝΑΤΟ στην Ανατολική Ευρώπη, μέσω και του λιμανιού της Αλεξανδρούπολης. Προσωπικά, πολύ πριν η Ουκρανία έρθει στο επίκεντρο, αναρωτιόμουν για την περίεργη αυτή μεταφορά. Τώρα καταλαβαίνουμε ότι η Αμερική είχε καλή συλλογή πληροφοριών και ετοιμαζόταν για κάτι μεγάλο.

Η λογική λέει ότι η πιθανότητα για Τρίτο Παγκόσμιο Πόλεμο είναι μικρή διότι διακυβεύονται πάρα πολλά, αλλά η ίδια λογική έλεγε ότι ο κ. Πούτιν θα προσπαθούσε να διαπραγματευτεί χωρίς εισβολή. Και ο ίδιος ο κ. Πούτιν πιθανόν να σχεδίαζε μία γρήγορη επέμβαση, αν χρειαζόταν, με άμεσα αποτελέσματα ακολουθώντας το «δόγμα Γερασίμωφ,»  που όμως δεν του προέκυψαν, γεγονός που αποδεικνύεται από τις ελλείψεις στην εφοδιαστική αλυσίδα.

Από άποψη προπαγάνδας ο κ. Πούτιν κατηγόρησε τον κ. Ζελένσκι και τους συν αυτό ως τοξικομανείς και νέο-ναζιστές ενώ, σημειωτέων, ο κ. Ζελένσκι είναι Εβραίος…και Ρωσόφωνος.

Η Ρωσία απείλησε με στρατιωτικές και πολιτικές συνέπειες τη Φινλανδία και τη Σουηδία αν προσχωρήσουν στο ΝΑΤΟ, με τη Φινλανδία τουλάχιστον να αντιδρά λέγοντας ότι μετά από αυτή την απειλή προφανώς θα ενταχθούν στο ΝΑΤΟ. Σημειωτέων ότι και οι δύο χώρες είναι ήδη εταίροι του ΝΑΤΟ αλλά όχι μέλη του. Και εκεί που το ΝΑΤΟ ήταν «εγκεφαλικά νεκρό» όπως έλεγε ο κ. Μακρόν, ξαφνικά γίνεται εκ των ων ουκ άνευ. Αυτό είναι που λέμε ακούσιες συνέπειες.

Η Αμερική και οι Ευρωπαϊκές χώρες συσπειρώνονται γύρω από οικονομικές κυρώσεις και παροχή αμυντικού εξοπλισμού στην Ουκρανία. Και τα δύο ξεκίνησαν ως αστείες συνεισφορές αλλά σιγά-σιγά αρχίζουν να δαγκώνουν και το ρούβλι βυθίζεται. Η Ρωσία και η Ουκρανία ετοιμάζονται να κάτσουν στο τραπέζι στη Λευκορωσία για διπλωματικές συνομιλίες.

Εικάζεται ότι το ημερήσιο κόστος της εισβολής για τη Ρωσία είναι στα 15 δις λίρες. Άρα η Ρωσία δεν έχει και πολλά περιθώρια. Από την άλλη, έχει αρκετά στρατεύματα στην περιοχή που ακόμα δεν έχουν εισβάλλει στην Ουκρανία. Και έχει ήδη απειλήσει για τη χρήση πυρηνικών όπλων και βρίσκεται σε πυρηνική ετοιμότητα. Τη Ρωσία υποστηρίζει η Λευκορωσία του Λουκασένκο, από όπου επίσης εφόρμησαν Ρωσικές δυνάμεις, και Τσετσένοι αντάρτες. Σε μία γενικευμένη κρίση οι δορυφόρες χώρες της Ρωσίας θα παράσχουν επίσης υποστήριξη.

Και ποιος ξέρει τι θα κάνουν αστάθμητοι παράγοντες, όπως π.χ. η Κίνα και το Ιράν. Εικάζεται ότι η Κίνα ετοιμάζεται να εισβάλλει στην Ταϊβάν σύντομα. Υπάρχει μία πυριτιδαποθήκη που μπορεί να εκραγεί ανά πάσα ώρα και στιγμή.

Η δε wannabe «περιφερειακή υπερδύναμη» Τουρκία έχει ήδη ανάψει φωτιές σε όλη τη γειτονιά. Πάντως, όσον αφορά τα μη επανδρωμένα Μπαϊρακτάρ, στην Ουκρανία αποδείχθηκε άνθρακες ο θησαυρός μέχρι στιγμής. Και η Τουρκία βέβαια εξακολουθεί να είναι ολίγον έγκυος μεταξύ δύσης και ανατολής.

Για να δούμε αν πάει να ξαναγραφτεί ο χάρτης, και αν κάποιες χώρες εξαφανιστούν από αυτόν.

* Αυτό το άρθρο περιέχει αυστηρά προσωπικές απόψεις που δεν αντίκεινται στον φίλο Τουρκικό λαό αλλά στην τωρινή ηγεσία του, και δεν αντιπροσωπεύουν το Πανεπιστήμιο της Καλιφόρνιας.