Σκηνές από το µέλλον... Τα δύο πρόσωπα της Νέας Δημοκρατίας

Μια από τις ανθεκτικότερες αρχές των προεκλογικών manual διδάσκει ότι, όταν οι κάλπες είναι στον ορίζοντα, την εσωκοµµατική σκόνη τη βάζεις κάτω από το χαλί. Στη Νέα ∆ηµοκρατία το γνωρίζουν, αλλά η σκόνη που µαζεύτηκε είναι τόση, που δύσκολα µπορεί να καταχωνιαστεί.

«Μπρα ντε φερ»

Την εβδοµάδα που πέρασε, σε τουλάχιστον τρεις περιπτώσεις η απόσταση που χωρίζει την κεντροδεξιά τάση του κόµµατος από το ρεύµα της νέας ∆εξιάς έγινε κάτι παραπάνω από εµφανής. Τον χορό άνοιξε ο Αδωνις Γεωργιάδης, στην εκδήλωση για την κοπή της πίτας του, όπου δεν δίστασε να σηκώσει το γάντι το οποίο είχε πετάξει προς την πλευρά του ο Νίκος ∆ένδιας. Απευθυνόµενος σε ένα ανάµεικτο εσωκοµµατικό ακροατήριο -δείγµα και αυτό της αυξανόµενης διαρκώς επιρροής του-, ο αντιπρόεδρος της Ν∆ δήλωσε µε νόηµα ότι «άλλοι µπορεί να χαίρονται µε τα χειροκροτήµατα του ΣΥΡΙΖΑ – εµείς χαιρόµαστε µε τα χειροκροτήµατα των νεοδηµοκρατών». Η φράση δεν χρειαζόταν καµία απολύτως µετάφραση. Πράγµατι, ο Νίκος ∆ένδιας είχε πρόσφατα χειροκροτηθεί από βουλευτές του ΣΥΡΙΖΑ. Και ο λόγος ήταν ότι είχε αρνηθεί να συζητήσει πρόταση αντισυνταγµατικότητας της Χρυσής Αυγής για τη Συµφωνία των Πρεσπών, µε το απολύτως αυτονόητο (για τη Ν∆ της µεταπολίτευσης) επιχείρηµα ότι δεν ανοίγεις κουβέντα µε όσους προσκυνούν τον αγκυλωτό σταυρό.

Ο αντιπρόεδρος της Νέας ∆ηµοκρατίας υπήρξε πρωταγωνιστής και στο δεύτερο περιστατικό που έφερε στην επιφάνεια τις δύο οπτικές που συνυπάρχουν στο εσωτερικό της αξιωµατικής αντιπολίτευσης. ∆ήλωσε µε έµφαση σε τηλεοπτική εκποµπή ότι δεν πρόκειται να αποκαλεί το γειτονικό κράτος Βόρεια Μακεδονία, παρά µόνο Σκόπια, προκαλώντας όχι µόνο την αντίδραση του ΣΥΡΙΖΑ, που κάλεσε τον Κυριάκο Μητσοτάκη να τον επαναφέρει στην τάξη, αλλά και αρκετών µετριοπαθών συναδέλφων του. Ενδεικτικές του κλίµατος που διαµορφώθηκε ήταν οι δηλώσεις του συµβούλου του αρχηγού της Ν∆ και υποψηφίου στις επόµενες εκλογές καθηγητή ∆ιεθνούς ∆ικαίου, Αγγελου Συρίγου, ο οποίος επεσήµανε ότι η χώρα δεσµεύεται από διεθνή συµφωνία και η χρήση της νέας ονοµασίας είναι πλέον αναγκαστική.

Η μετατόπιση

Σε πεδίο διαφορετικών εκτιµήσεων εξελίχθηκε και η επίσκεψη του πρωθυπουργού στην Αγκυρα, όπου ναι µεν ο Αδωνις σιώπησε, αλλά µίλησε γι’ αυτόν το… κόµµα. ∆έσµια της µετατόπισής της σε µια σκληρή γραµµή διαχείρισης των εθνικών θεµάτων, η Ν∆ προσπάθησε αρχικά να δηµιουργήσει κλίµα µηδενικών προσδοκιών και, στη συνέχεια, να αποδοµήσει τα αποτελέσµατα της συνάντησης, την ίδια ώρα που καραµανλικής καταγωγής στελέχη και αναλυτές του κεντροδεξιού Τύπου έκαναν λόγο για «χρήσιµη επίσκεψη» που µπορεί να συµβάλει στην εκτόνωση της έντασης.

Μια αισιόδοξη µατιά για το µέλλον και τη φυσιογνωµία της Νέας ∆ηµοκρατίας θεωρεί τη σκλήρυνση αυτή, σε συνδυασµό µε τη διαρκή αναβάθµιση του δίδυµου Γεωργιάδη - Βορίδη, µέτρο οχύρωσης του κόµµατος έναντι των νεοσύστατων ή παλαιότερων κινήσεων της υπερπατριωτικής δεξιάς. Πρόκειται για άποψη που παραγνωρίζει το γεγονός ότι η Ν∆ διολισθαίνει σε θέσεις και απόψεις που τη µετακινούν στον πολιτικό άξονα προς τα δεξιά και τη µεταµορφώνουν σταδιακά από κόµµα της Κεντροδεξιάς που διεκδικεί τον µεσαίο χώρο σε τυπικά δεξιά πολιτική δύναµη. Η µετακίνηση αυτή δεν µπορεί, όπως κάποιοι ελπίζουν, να είναι πρόσκαιρη. Η προσπάθεια του Κυριάκου Μητσοτάκη να ισορροπήσει ανάµεσα στα ανταγωνιστικά ρεύµατα που συνυπάρχουν δεν µπορεί να κρύψει την κυριαρχία των απόψεων Σαµαρά, κυριαρχία που παγιώνει η εγκατάλειψη της γραµµής του Βουκουρεστίου στο «Μακεδονικό» και η υιοθέτηση µιας αντίληψης µετωπικής ρήξης µε την Αριστερά.

Ο κίνδυνος

Με ανοιχτό το παράθυρο στους ανέµους που σαρώνουν την ευρωπαϊκή δεξιά και απειλούν να µεταλλάξουν τη φυσιογνωµία της, η Νέα ∆ηµοκρατία κινδυνεύει να βρεθεί την εποµένη των εκλογών -και ασχέτως αποτελέσµατοςαντιµέτωπη µε ένα εσωτερικό big bang που θα κλονίσει ισορροπίες και θα αναδιατάξει τα κέντρα εσωκοµµατικής ισχύος. Ενα τµήµα του κόµµατος συνειδητοποιεί την απειλή, ένα άλλο νιώθει ότι αγοράζει πολιτικό χρόνο, ένα τρίτο νιώθει πως τώρα είναι η ευκαιρία του. Το ερώτηµα πώς όλες αυτές οι τάσεις µπορούν να συναρθρωθούν είναι ταυτόσηµο µε το δίληµµα «Γεωργιάδης ή ∆ένδιας».

Του ύψους

Το µεγάλο ερώτηµα για τη Νέα ∆ηµοκρατία είναι αν η πολιτική µετατόπισή της προς τα δεξιά του πολιτικού άξονα συµβαδίζει µε µια ευρύτερη τάση συντηρητικής στροφής του εκλογικού σώµατος. Αν κάτι τέτοιο πράγµατι συµβαίνει, όπως υποστηρίζει µερίδα αναλυτών, η αξιωµατική αντιπολίτευση δικαιούται να αναµένει εκλογικά οφέλη. Σε αυτήν την περίπτωση, τόσο η υιοθέτηση της γραµµής Σαµαρά στη διαχείριση του «Μακεδονικού» όσο και η προβολή πολιτικών θέσεων µε έντονο το χρώµα του νόµου και της τάξης θα περιορίσουν τις διαρροές προς τα κόµµατα του δεξιού άκρου και θα παγιώσουν την αίσθηση του ενός και µόνου συντηρητικού πόλου που διεκδικεί την εξουσία.

& του βάθους

Στην αντίθετη ακριβώς κατεύθυνση, η µετακίνηση της Ν∆ προς τα δεξιά, σε συνδυασµό µε την κρίση των κοµµάτων του µεσαίου χώρου, επιτρέπει στον ΣΥΡΙΖΑ να διεκδικήσει τα κεντρώα ακροατήρια. Η ίδια η Συµφωνία των Πρεσπών, άλλωστε, ενισχύει το κυβερνητικό αφήγηµα του προοδευτικού πόλου και κρατά στο προσκήνιο την πρόταση προγραµµατικής και εκλογικής σύγκλισης που απηύθυνε ο πρωθυπουργός προς την Κεντροαριστερά. Ο µεγαλύτερος κίνδυνος για τη Ν∆ είναι, ωστόσο, οι ψηφοφόροι που παραµένουν στη ζώνη της αδιευκρίνιστης ψήφου και οι οποίοι είτε ψήφισαν το 2015 ΣΥΡΙΖΑ είτε είναι κεντρώας πολιτικής καταγωγής να εκλάβουν τις αναδιατάξεις αυτές ως αναβίωση της διαχωριστικής γραµµής «προόδου - συντήρησης» και ένα µέρος τους να στραφεί προς την κυβέρνηση.