Οριζόντιες επιδοτήσεις ή στοχευμένες ενισχύσεις για τα ελληνικά νοικοκυριά

Του Μιχάλη Καλογιαννάκη*

Τον Μάιο του 2022 ο πληθωρισμός έφτασε το 11,3%. Η αγοραστική δύναμη του μισθού έχει μειωθεί 18%, ενώ οι τιμές των βασικών αγαθών αυξήθηκαν 20%. Και δεν είναι μόνο αυτά, η αύξηση στην αμόλυβδη μέσα σε ένα χρόνο ξεπερνά το 40% και αυξήθηκαν 53,7% τα νέα ληξιπρόθεσμα χρέη το 1ο τρίμηνο του 2022. Για το 2020, το 36,6% των ελληνικών νοικοκυριών ξοδεύουν πάνω από το 40% των εισοδημάτων τους για στέγαση, όταν το 43% των Ελλήνων είτε νοικιάζει την πρώτη του κατοικία (25%) είτε πληρώνει δάνειο για αυτή (18%). Δηλαδή σχεδόν όλοι.

Από τα παραπάνω είναι αυτονόητο ότι την μεγαλύτερη οικονομική επιβάρυνση υφίσταται τα ευάλωτα νοικοκυριά. Η επιβάρυνση είναι τόση μεγάλη που επιβάλλεται η ισχυρή υποστήριξη τους. Το σύνηθες όμως που συμβαίνει σε αυτές τις περιπτώσεις, είναι η επιδοματική πολίτικη που έχει μεν άμεσα αποτελέσματα, αλλά αρκεί μόνο για λίγο. Πολλές φορές, μάλιστα, είναι υπεύθυνη για να μπει το πρόβλημα κάτω από το χαλί, ενώ δεν αντιμετωπίζει το πρόβλημα στην βάση του. Για αυτό, χρησιμοποιείται κυρίως για ψηφοθηρικούς λόγου.

Μετά από τις περιόδους κρίσεις που περάσαμε, είναι επιτακτική η ανάγκη να μην αρκεστούμε στα επιδόματα, αλλά να υιοθετηθούν μεταρρυθμίσεις που θα βάλουν τις βάσεις για να λυθεί μακροχρόνια το πρόβλημα.

Και ποιες θα μπορούσαν να είναι αυτές;

Η διάθεση 1,4 δισ. ευρώ επιδοτήσεων (που έχει ανακοινώσει η κυβέρνηση το Σεπτέμβριο του 2021) για να παράγουν τη δική τους ενέργεια από φωτοβολταϊκά συστήματα τα νοικοκυριά, ώστε πάνω από 500.000 ευάλωτα νοικοκυριά θα είχαν 3.500 kWh δωρεάν ηλεκτρισμού (περισσότερο από το 50% της ετήσιας κατανάλωσής τους) κάθε χρόνο για 30 χρόνια.

Η διάθεση 1,5 δισ. ευρώ για την ανακαίνιση 50.000 κενών κατοικιών που ανήκουν σε ιδιώτες και στο κράτος, με σκοπό την διάθεση τους με έκπτωση 50% στο ενοίκιο, σε ευάλωτα νοικοκυριά και νέα ζευγάρια, ενώ παράλληλα οι ιδιοκτήτες θα εισπράττουν το μειωμένο ενοίκιο.

Και οι δύο αυτές παρεμβάσεις οδηγούν στη κατεύθυνση, δράσεις ενίσχυσης των χρηματοδοτήσεων για προώθηση ενός κύματος ενεργειακών αναβαθμίσεων και ανθεκτικότητας του κτιριακού αποθέματος της χώρας, ενώ έχουν υψηλή εγχώρια προστιθέμενη αξία, δημιουργώντας πολλές και καλές θέσεις εργασίας, σε αντίθεση με αυτό που συμβαίνει σήμερα στον τουριστικό κλάδο και τους νέους που εργάζονται σε αυτόν.

* πρόεδρος του Πανελληνίου Συλλόγου Αγρονόμων, Τοπογράφων, Μηχανικών