Η παμπάλαιη ελιά που δακρύζει

Για πολλοστή φορά καίγεται ο τόπος που γεννήθηκα και μεγάλωσα. Η περιοχή που μου έδωσε τα πρώτα βιώματα και συναισθήματα για τον κόσμο και τους ανθρώπους, τις πρώτες σημασίες και συνειδητοποιήσεις για τα γεγονότα και τους καιρούς. Στο σημερινό Δήμο Κρέσταινας-Ανδρίτσαινας, στην Αρχαία Σκιλλουντία, μεταξύ Αρχαίας Ολυμπίας και οροσειράς του Λαπίθα, ανάμεσα στον Αλφειό και τη θάλασσα Καϊάφα. Στην από δω όχθη του Αλφειού, από το ύψωμα της οποίας ο Ξενοφώντας, όταν τον εξόρισαν εκεί οι Αθηναίοι, δεν έβλεπε μονάχα τους Ολυμπιακούς Αγώνες, όπως η Καλλιπάτειρα και οι γυναίκες, αλλά και έγραψε, μεταξύ άλλων, τον Οικονομικό, με συστηματικές αναφορές και αναλύσεις για την οικιακή οικονομία, την τέχνη της γεωργίας, την ιππική και κυνηγετική δραστηριότητα. Εδώ, μετά την Επανάσταση του 1821, ο Ιμπραήμ κατέκαυσε τα πάντα, ανεβαίνοντας από το Μανιάκι προς Ανδρίτσαινα και Τρίπολη, τιμωρητικά και εκδικητικά, για την καθυστέρηση και τις απώλειες που υπέστη στην ενέδρα που του έστησαν στο Κλειδί, στο Σαμικό, στους βάλτους μεταξύ Καϊάφα και Αγουλινίτσας.

Όσες είναι οι ομορφιές και οι ιστορικές διαδρομές αυτού του τόπου, άλλες τόσες είναι και οι καταστροφικές δοκιμασίες του, οι εγκαταλείψεις του, οι καταδημαγωγήσεις και κακοποιήσεις του.

Τώρα, κάηκαν τα παιδικά μου χρόνια, οι ρίζες τους, τα δέντρα και οι πέτρες της ύπαρξης. Καθώς περιμένω να αναμετρηθώ, για άλλη μια φορά, με τα αποκαΐδια, τα όρθια κούτσουρα και τη μαυρισμένη γη, δεν είχα παρά «να ονειρευτώ την παμπάλαιη ελιά που δακρύζει», του Σεφέρη. Αυτήν που φύτεψα, μαζί με τον πατέρα μου, τέλη του εμφυλίου πολέμου, παιδί, στην Βοριά, πάνω απ’ την Τρανή Ράχη, στο Μουντριζιάνικο, το σημερινό Γρύλλο, απ’ το γιο του Ξενοφώντα, που κινδύνεψε πάλι κυκλωμένος απ’ τη φωτιά. Μαθαίνοντας, από έναν μοναδικό γονιό, στην πράξη, την αξία της δημιουργικής προσπάθειας γι’ αναγέννηση, της βιωματικής σχέσης με την φύση, της, κοινωνικής και προσωπικής, εσωτερικής καλλιέργειας, που διαπλάθει η εναρμόνιση της ζωής, με το περιβάλλον, το οποίο, άλλωστε, μας προσδιορίζει. Η ενότητα και ισορροπία ανθρώπων, κοινωνιών και περιβάλλοντος, οι αμοιβαιότητες των μορφών ύπαρξης στον πλανήτη.

Και, μετά τις πλημμύρες, φλέγεται η Ευρώπη κι η Ελλάδα, οι ακραίες θερμοκρασίες σκοτώνουν, οι πυρκαγιές και θεομηνίες εξολοθρεύουν. Όλα  αυτά τα συνεχή κύματα καταστροφών, που αφανίζουν ζωές, πλούτο, οικονομίες, μνημεία φύσης και ιστορίας, συλλογικά αγαθά, έχουν καθοριστική αιτία την κλιματική αλλαγή.

Ας αφήσουμε τις γραφικότητες των λιτανειών, για να σταματήσει το κακό. Επίσης, τις δηλητηριώδεις συνωμοσιολογίες και σατανολογίες, αλλά και τις στερεότυπες φλυαρίες αρμοδίων και ΄΄ανευθυνο-υπευθύνων΄΄, για τις πολλές εκδοχές, αιτίες και συνέπειες των καταστροφών. Κι ας δούμε ότι το μέγεθος, η επαναληπτικότητα και η συσσώρευση τόσων καταστροφών , είναι σε αναντιστοιχία με την μακαριότητα του συστήματος κρατικής οργάνωσης και διακυβέρνησης, την ανεπάρκεια και αναποτελεσματικότητά του, τις εξουθενωτικές ανοησίες ή σπουδαιοφάνειες όσων φλυαρούν ως επιτελάρχες… της καταστροφής.

Το πρόβλημα είναι πολιτικό, δεν είναι μεταφυσικό ούτε μοιρολατρικό, είναι πρόβλημα σχεδιασμού κι ετοιμότητας, επάρκειας και ουσίας. Γι’ αυτό και η ευθύνη πρόβλεψης και πρόληψης, αντιμετώπισης κι αποκατάστασης, είναι ευθύνη κοινωνική και πολιτική, διαχειριστική και ιστορική των πολιτικών. Δυστυχώς, κανονικοποιήθηκαν οι φωτιές και οι άλλες φυσικές καταστροφές, που ρημάζουν την πατρίδα μας και φτωχαίνουν τη ζωή μας, όχι από παγκόσμιες αδήριτες αιτίες μονάχα, αλλά και από υπαρκτές πολιτικές αβελτηρίες, άλλως αμυαλιές και σκοπιμότητες.

Όταν γίνεται στάχτη ο προστατευόμενος ευρωπαϊκός κι εθνικός δρυμός της Δαδιάς, μοναδικό οικοσύστημα και καταφύγιο σπάνιων αρπακτικών πτηνών, για τη διαχείριση του οποίου δικαίως χορηγούνται εθνικοί και ευρωπαϊκοί πόροι, όταν όλοι κομπάζουν ότι έχουν θωρακιστεί και είναι πανέτοιμοι να δράσουν αποτελεσματικά, τότε κάτι δεν πάει καλά ή κάποιοι δεν καταλαβαίνουν τι λένε ούτε συνειδητοποιούν την πραγματική σημασία των γεγονότων, για σήμερα και για το μέλλον. Η προστασία της βιοποικιλότητας των οικοσυστημάτων, από ανθρωπογενείς δράσεις και φυσικές καταστροφές, απαιτεί κι επιβάλλει άλλη στάση ζωής.

Όταν, όμως, όλα ρευστοποιούνται σε επικοινωνιακές πόζες, τότε κυριαρχεί το μικρεμπόριο των εντυπώσεων, με ανταγωνιστική ζέση, προς μεγιστοποίηση του πελατειακού κέρδους.

Αυτό το θορυβώδες παζάρι των αργυραμοιβών της επικοινωνιακής δημόσιας αγοράς βλέπουν οι νέες ηλικίες και, σωστά, αισθάνονται ότι κάποιοι τσαλαβουτάνε στο τέλμα του δημοσίου βίου, ανταγωνιζόμενοι για το ποιος πατάει στους ώμους του άλλου. Δικαίως αποστρέφουν το πρόσωπό τους από τέτοιες παρακμιακές καταστάσεις και αναζητούν τις δημιουργικές κι αναγεννητικές προσπάθειες της διαφορετικής Ελλάδας, που είναι η δικιά τους υπαρκτή Ελλάδα. Υπάρχουν δυνάμεις γι’ αυτές τις προσπάθειες, που θα ανοίξουν τους δικούς τους δρόμους, «από την ολίγη Ελλάδα» στην αξιοπρεπή και δημιουργική πατρίδα.