Ο «γρίφος» της κάλπης - Πότε ο Τσίπρας θα κάνει εκλογές

Με τα κόμματα να προσπαθούν να λύσουν τον γρίφο του χρόνου διεξαγωγής των εκλογών και τα media να παίζουν τις κάλπες… τριπλή παραλλαγή, η πολιτική ζωή µοιάζει µε τηλεόραση πατηµένη στο mute. Κάποια στιγµή ο πρωθυπουργός θα πατήσει το κουµπί και ο ήχος θα επανέλθει, αλλά µέχρι τότε η επικαιρότητα θα συνεχίσει να καταναλώνει σενάρια και να τρέφεται µε πιθανολογήσεις. 

Δύο σενάρια

Ούτως ή άλλως ο Αλέξης Τσίπρας δεν πρόκειται να εκδηλώσει τις τελικές αποφάσεις του πριν σχηµατίσει ολοκληρωµένη εικόνα για τους συσχετισµούς που έχουν διαµορφώσει οι εξελίξεις στο «Μακεδονικό» και στην οικονοµία. Η πιο διαδεδοµένη εκτίµηση τον εµφανίζει να µελετά τις δηµοσκοπήσεις της άνοιξης και εκεί, στα τέλη Μαρτίου, να καταλήγει αν οι κάλπες θα στηθούν τον ερχόµενο Μάιο ή τον επόµενο Σεπτέµβριο. Αν και τα πρόσωπα µε πολιτικό ένστικτο, στα οποία οι περισσότεροι συµφωνούν ότι ανήκει ο Τσίπρας, εµπιστεύονται κυρίως πολιτικά «εργαλεία», η µελέτη των δηµοσκοπικών στοιχείων δεν υπάρχει αµφιβολία ότι θα βαρύνει στις τελικές αποφάσεις του πρωθυπουργού.

Η διάσταση που θα καθορίσει, ωστόσο, ποια είναι η καταλληλότερη στιγµή για να στηθούν οι κάλπες θα εξαρτηθεί πρωτίστως από την απάντηση στο ερώτηµα ποιο εκλογικό σενάριο εξυπηρετεί καλύτερα το αφήγηµα του ΣΥΡΙΖΑ και ποια εκδοχή αναδεικνύει τις διαιρετικές τοµές που έχει επιλέξει να προβάλει.

Υπό αυτή την έννοια, η επιλογή ανάµεσα στον Μάιο και τον Σεπτέµβριο συναρτάται άµεσα µε τα περιθώρια να αναδειχθεί η ανάγκη επανίδρυσης του προοδευτικού µπλοκ και της σύγκλισης των δυνάµεων της Αριστεράς µε την Κεντροαριστερά, καθώς και µε τις δυνατότητες να προβληθεί εκ νέου ως κεντρική διαχωριστική γραµµή η αντίθεση ανάµεσα στην πρόοδο και τη συντήρηση. Η βασική διαφορά ανάµεσα στα δύο εκλογικά σενάρια είναι ότι αυτό του Μαΐου συνδέεται µε µια τριπλή εκλογική αντιπαράθεση (βουλευτικές, αυτοδιοικητικές εκλογές, ευρωεκλογές), ενώ το αντίστοιχο του Σεπτεµβρίου µε µια µονοθεµατικού χαρακτήρα βουλευτική µάχη.

Υπέρ & κατά

Αν και δεν λείπουν αυτοί που επιµένουν ότι, µε ένα ανεκτό αποτέλεσµα στην ευρωκάλπη, το φθινόπωρο παρέχει τη δυνατότητα να αφοµοιωθεί το πακέτο των θετικών οικονοµικών µέτρων και να εµπεδωθεί η εικόνα των δύο πόλων, η αίσθηση που επικρατεί είναι ότι η προοπτική της τριπλής κάλπης ενισχύει το εκλογικό αφήγηµα της κυβέρνησης. Σύµφωνα µε όσους εισηγούνται την ταυτόχρονη διεξαγωγή και των τριών εκλογών τον Μάιο, ο συνδυασµός βουλευτικών και αυτοδιοικητικών εκλογών θα έχει δύο συγκεκριµένα αποτελέσµατα: αφενός θα ενισχύσει το αίτηµα της σύγκλισης των προοδευτικών δυνάµεων, καθώς σε πολλά δηµοτικά και περιφερειακά ψηφοδέλτια συναντώνται δυνάµεις του ΣΥΡΙΖΑ και της Κεντροαριστεράς, αφετέρου θα περιορίσει το εύρος της αποχής και θα κρατήσει εντός εκλογικής διαδικασίας πρώην ψηφοφόρους του ΣΥΡΙΖΑ και κεντρώους ψηφοφόρους που παραµένουν στη ζώνη της αδιευκρίνιστης ψήφου.

Παράλληλα, η διεξαγωγή των ευρωεκλογών σε χρόνο και περιβάλλον που σηµαδεύει η έκρηξη του ακροδεξιού λαϊκισµού, εκτιµάται ότι θα συνδέσει τις ευρωπαϊκές εξελίξεις µε τις εσωτερικές και θα περιορίσει την αποχή που ιστορικά ενθαρρύνει η «χαλαρή ψήφος» της ευρωκάλπης. Υποστηρίζεται, έτσι, ότι θα αναδειχθεί ως κοινό διακύβευµα ευρωεκλογών και βουλευτικών εκλογών η ανάγκη να ανακοπεί η συντηρητική στροφή και να προβληθεί η ανάγκη της προοδευτικής διακυβέρνησης, γραµµή που επιδιώκει να κρατήσει στην επιφάνεια των εκλογικών εξελίξεων ο ΣΥΡΙΖΑ.

Το ένστικτο

Για την επιλογή του κατάλληλου εκλογικού χρόνου σηµασία έχουν, βεβαίως, και άλλες παράµετροι, όπως είναι η δυνατότητα της µεγαλύτερης δυνατής ενεργοποίησης του µηχανισµού κάθε κόµµατος, διάσταση που στην περίπτωση της κυβέρνησης ενδέχεται, κατά µία άποψη, να ευνοεί περισσότερο ο «µονοθεµατικός» Σεπτέµβριος παρά ο Μάιος των πολλών εκλογικών µετώπων. Στην τελική κρίση του πρωθυπουργού θα βαρύνει, επίσης, η συνοχή της νέας κυβερνητικής πλειοψηφίας, όπως και η κατάσταση που διαµορφώνεται στον µεσαίο χώρο, από την οποία ο ΣΥΡΙΖΑ αναµένει να επωφεληθεί. Σε κάθε περίπτωση, πάντως, αυτό που θα κάνει τον Τσίπρα να πατήσει το κουµπί και να βάλει µπρος το ένα ή το άλλο σενάριο, δεν είναι ούτε οι εισηγήσεις ούτε οι εκτιµήσεις. Κανένα εκλογικό manual δεν λέει πώς λειτουργεί το ένστικτο…