Η Μελόνι σκοτεινιάζει κι άλλο τον ουρανό της Ευρώπης

Τριάντα χρόνια μετά την συμμετοχή της για πρώτη φορά στη νεολαία του ακροδεξιού Ιταλικού Κοινωνικού Κινήματος (ΜSI),η Τζόρτζια Μελόνι αναμένεται να γίνει η πρώτη γυναίκα πρωθυπουργός της Ιταλίας, επικεφαλής των Αδελφών της Ιταλίας και ενός ακροδεξιού συνασπισμού που οι δημοσκοπήσεις έδειχναν ότι θα κερδίσει την εξουσία στις εκλογές της περασμένης Κυριακής. Έτσι και έγινε.

Η Μελόνι, ως ηγέτης της τρίτης μεγαλύτερης οικονομίας της ΕΕ, αναμένεται να διαδραματίσει ισχυρό ρόλο στις εν εξελίξει κρίσεις της Ένωσης, με τα ερωτήματα για το ποια πολιτική τελικά θα ακολουθήσει να είναι πολλά. Η ακροδεξιά πολιτικός θα κληθεί να αντιμετωπίσει ζητήματα όπως η ενεργειακή κρίση και ο υψηλός πληθωρισμός μέχρι μία πιθανή ύφεση της ιταλικής οικονομίας και ένα πιθανό μπλοκάρισμα της αποδέσμευσης των ευρωπαϊκών κεφαλαίων από το Ταμείο Ανάκαμψης. Σε αυτό το μονοπάτι θα έχει, όπως φαίνεται, συμμάχους δύο από τα πλέον σκοτεινά κι αποτυχημένα πρόσωπα της πολιτικής ζωής, τον Σαλβίνι και τον Μπερλουσκόνι, όλοι τους φιλικά διακείμενοι προς τον Ρώσο πρόεδρο και την εισβολή στην Ουκρανία, θιασώτες ακραίων πολιτικών δογμάτων που διχάζουν την ιταλική κοινωνία.

Η ιταλική κοινωνία έστριψε το τιμόνι ακροδεξιά, όχι απλώς πολύ δεξιά, χωρίς αυτό να σημαίνει ότι οι Ιταλοί αποφάσισαν ξαφνικά να αναστήσουν τις ιδέες του Μουσολίνι. Το μεγαλύτερο τμήμα των ψηφοφόρων που στήριξαν την Μελόνι δυσφορεί απέναντι στην οικονομική κατάσταση στη χώρα, μία κατάσταση που χειροτερεύει συνεχώς τα τελευταία πολλά χρόνια. Νιώθει κόπωση κι απογοήτευση από τις υπόλοιπες πολιτικές δυνάμεις, κυρίως της σοσιαλδημοκρατίας και της αριστεράς, που αδυνατούν να πείσουν με τα λόγια, αλλά κυρίως με τις πράξεις και τις προτάσεις τους.

Νιώθει εγκλωβισμένο σε ένα πολιτικό σύστημα που ανακυκλώνει τα ίδια φθαρμένα πρόσωπα και βλέπει στη Μελόνι μία φρέσκια πολιτική προσωπικότητα. Η Μελόνι «πάτησε» πάνω σε αιτήματα της κοινωνίας που χρονίζουν και παραμένουν χωρίς απάντηση, αιτήματα που κανείς πολιτικός ή κομματικός σχηματισμός δεν διαχειρίστηκε στην προεκλογική εκστρατεία. Έβαλε τη δική της ατζέντα στο προεκλογικό σκηνικό, επενδύοντας στο φόβο, την ανασφάλεια, τον «εχθρό της Ιταλίας», που άλλοτε φορούσε τον μανδύα του πρόσφυγα και του μετανάστη, άλλοτε τον μανδύα της ΛΟΑΤΚΙ κοινότητας ή της αριστεράς.

Όπως στην Ουγγαρία με τον Όρμπαν, έτσι και στην Γαλλία με την Λεπέν ή στην Ισπανία και το Vox, τείνουμε πολλές φορές να επικεντρώνουμε στο δέντρο και να χάνουμε το δάσος. Οι ακροδεξιές δυνάμεις δεν απέκτησαν εκλογική δύναμη και επιρροή από το πουθενά, αλλά πάτησαν πάνω στις αποτυχίες των κομμάτων που κυβέρνησαν, είτε αυτά ανήκαν ιδεολογικά στην κεντροδεξιά, είτε στην κεντροαριστερά.

Η Μελόνι, ο Όρμπαν και η Λεπέν καβάλησαν το κύμα του φόβου και της οργής, προχωρούν πάνω σε αυτό και χρησιμοποιούν με τον πιο αποτελεσματικό τρόπο τις βασικές αρχές του εγχειριδίου της alt-right, οικειοποιούμενοι όλοι τους στοιχεία από την ρητορική της αριστεράς και των προοδευτικών δυνάμεων, πασπαλίζοντάς τα με το ακραίο δόγμα του «νόμου και της τάξης». Μεγάλα τμήματα του πληθυσμού αισθάνονται ότι απειλούνται από τη μετανάστευση, ενώ βλέπουν στις τηλεοράσεις, μέσα στα ίδια τους τα σπίτια, την παραδοσιακή κουλτούρα να υπονομεύεται από όσους μιλούν για αυτοδιάθεση του σώματος, για έμφυλη ισότητα, για θηλυκότητες και καταπολέμηση των πατριαρχικών στερεότυπων. Δεν είναι μόνο η οικονομία δηλαδή, αλλά μία μεγάλη μάχη για το πώς βλέπουμε και θέλουμε τον κόσμο, μία μάχη, ένας πόλεμος, που οι Αγγλοσάξωνες επιτυχημένα τον ονομάζουν «cultural war».

Το αποτύπωμα των ιταλικών εκλογών στην ελληνική πολιτική σκηνή το βλέπουμε ήδη. Οι θιασώτες των πολιτικών Σαλβίνι, συνεχιστής των οποίων είναι η Μελόνι, έχουν ήδη χαιρετίσει τη νίκη της ακροδεξιάς. Ο χώρος που βρίσκεται τόσο εντός, όσο και δεξιότερα της ΝΔ έχει αποδώσει τα σέβη του στη νικήτρια των εκλογών και τρίβει τα χέρια του. Το αν η ηγεσία της ΝΔ πάρει μαθήματα από την στρατηγική της Μελόνι για να συσπειρώσει τις διαρροές προς τα δεξιά της ενόψει των δικών μας εκλογών, μένει να το δούμε. Όσο για την αριστερά και τις προοδευτικές δυνάμεις, πέρα από την περισυλλογή και ομφαλοσκόπηση για όσα συνέβησαν στην Ιταλία κι αλλού, είναι αναγκαίο να δώσει την πολιτική μάχη έντονα. Με επιχειρήματα, πλάνο, οργάνωση, όραμα. Και εκεί πρέπει να στοχεύσουμε, με ένταση, μέθοδο και συνέπεια το επόμενο διάστημα.