ΕΣΥΔ: Ένας θεσμός που προβληματίζει

Ένας θεσμός που υιοθετήθηκε, όπως πολλοί άλλοι, μια χρονική περίοδο που οι περισσότεροι δε θέλουν να θυμούνται, αλλά που όπως και να το κάνουμε άφησε ιδιαίτερα χαρακτηριστικά στην εθνική μας συνείδηση και ύπαρξη. Και η περίοδος αυτή δεν είναι άλλη από αυτή του 1996 – 2004.

Σύμφωνα με τον Κανονισμό (EK) αριθ. 765/2008 ο Εθνικός Οργανισμός Διαπίστευσης της Ελλάδας αξιολογεί την τεχνική επάρκεια, την ανεξαρτησία και την αμεροληψία των φορέων πιστοποίησης, ελέγχου και επαλήθευσης όπως επίσης και των εργαστηρίων δοκιμών και διακριβώσεων. Ιδρύθηκε με το άρθρο 11 του Νόμου 3066/2002, με έδρα την Αθήνα υπό την ανώνυμη εταιρεία Εθνικό Σύστημα Διαπίστευσης Α.Ε. και με το διακριτικό τίτλο ΕΣΥΔ (στα Αγγλικά: «Hellenic Accreditation System SA» - «ESYD»). Η Εταιρεία λειτουργεί χάριν του δημόσιου συμφέροντος και υπόκειται στην εποπτεία και τον έλεγχο του Κράτους από το Υπουργείο Ανάπτυξης (βλ. Ιστοσελίδα).

Μία μορφή εγγυήτριας δύναμης

Ομολογουμένως, για όσους παρακολουθούν την εξέλιξη και την αναγκαιότητα ύπαρξης του θεσμού αντιλαμβάνονται πως έχουν γίνει σοβαρά βήματα στη βελτίωση των παρεχόμενων υπηρεσιών του. Σίγουρα, το ΕΣΥΔ αποτελεί μια μορφή εγγυήτριας δύναμης στις διάφορες υπηρεσίες εντός του κοινωνικού ιστού, όχι μόνο το δημοσίου αλλά και του ιδιωτικού τομέα. Ωστόσο, φαίνεται να υστερεί δραματικά στην ολοκληρωμένη αντιμετώπιση πολλών διεκπεραιώσεων. Η υστέρηση αυτή είναι δύσκολο να αιτιολογηθεί. Μπορεί η υποστελέχωση της υπηρεσίας να είναι μια από τις αιτίες. Μολαταύτα, δεν είναι λίγοι οι κοινωνικοί εταίροι που εντάσσονται στις διαδικασίες διαπίστευσης, μόνο και μόνο, για να εξασφαλίσουν επιπλέον κριτήρια επιλεξιμότητας για τις υπηρεσίες που προσφέρουν. Για όσους δεν το γνωρίζουν οι διαδικασίες δεν έχουν μόνο οικονομικό κόστος, κάτι που ακούγεται λογικό, αλλά και κόστος ανθρώπινων πόρων που, πολλές φορές, είναι και δυσβάστακτο και δυσαναπλήρωτο. Πιο συγκεκριμένα, εκτός του χρόνου εκπαίδευσης του προσωπικού, της αναβάθμισης των υλικοτεχνικών υποδομών, οι διαδικασίες ελέγχου και επιβεβαίωσης είναι μια διαδικασία που θυμίζει κατατακτήριες εξετάσεις στην τριτοβάθμια. Μόνο που αυτό δε γίνεται εφάπαξ. Η διατήρηση οποιασδήποτε κατηγορίας διαπίστευσης πρέπει να επικαιροποιείται κάθε 2-3 χρόνια, και ανάλογα με τις υπηρεσίες που προσφέρει. Δηλαδή, κάθε τόσο θα πρέπει να βάζεις το χέρι στην τσέπη για να διατηρήσεις κάτι για το οποίο απ’ότι φαίνεται πως δεν έχει γίνει συνείδηση στο ίδιο το δημόσιο και η απόσβεση της δράσης καθίσταται αδύνατη. Θα περίμενε κανείς, όμως, οι υπηρεσίες του δημοσίου να ενδυναμώνουν όλους εκείνους που έχουν ενταχθεί στη μέγγενη μιας διαπίστευσης.

Δυστυχώς, μέχρι σήμερα δε φαίνεται κάποια προσπάθεια προς την κατεύθυνση αυτή. Ελάχιστοι είναι εκείνοι που επιλέγουν διαπιστευμένα εργαστήρια για τη διεκπεραίωση των υπηρεσιών τους. Ακόμα και όταν γίνονται ανοιχτές προσκλήσεις εκδήλωσης ενδιαφέροντος για κάποια μελέτη αποφεύγεται η χρήση των όρων διαπιστευμένα εργαστήρια. Πρόκειται για προκατάληψη; ή για αποφυγή οποιασδήποτε πρόθεσης προεπιλογής; Σε κάθε περίπτωση το όλο ζήτημα χρήσει ιδιαίτερης φροντίδας και μέριμνας, διότι ο ευτελισμός του θεσμού, ακόμα και αν είναι ευρωπαϊκή οδηγία, δεν θα αργήσει να έρθει. Με κάποιο τρόπο και με κάποια διαδικασία τα εργαστήρια που μάχονται στο πεδίο των διαπιστευμένων υπηρεσιών πρέπει να αντιμετωπίζονται με ιδιαίτερο πρόσημο, διαφορετικά ο θεσμός θα ατονήσει χάνοντας το κύρος του.