Οι γαλιάντρες, ο θεριακλής και ο κρετίνος

Οι γαλιάντρες είναι πουλιά της οµάδας του κορυδαλλού (κορυδαλλός ο κάλανδρος), ενίοτε και για τον... Κορυδαλλό, µε καφέ σκούρο ή µαύρο φτέρωµα και χαρακτηριστικό κελάηδηµα. Μεταφορικά χρησιµοποιείται για άνθρωπο που τραγουδά όµορφα ή που µιλά πολύ – κυρίως για γυναίκα, αλλά στην πολιτική δεν υπάρχουν στεγανά, µπορεί να είναι άντρας. Πιθανώς, προέρχεται από τον λατινικό τύπο «calandra» ή «caliantra» – επίσης είδος κορυδαλλού.

Θεριακλής από το «θηρίον» (µε τη σηµασία «άγριο και δηλητηριώδες ζώο», φίδι, υποκοριστικό του αρχαίου «θηρ») όπου σχηµατίστηκε το επίθετο «θηριακός» (αυτός που έχει σχέση µε φαρµακερά θηρία). Η λέξη ταξιδεύει στην περσική και µέσω αυτής στην τουρκική γλώσσα: «tiryak, tiryaki» (ο εθισµένος στον καπνό ή στο όπιο), για να επιστρέψει στα νέα ελληνικά ως «θεριακλής», συνήθως µε την έννοια «µανιώδης καπνιστής ή και καφεπότης».

Και τώρα, ο κρετίνος. Πρώτος σταθµός στη λέξη το ρήµα «χρίω» (αλείφω), από το οποίο σχηµατίστηκε το επίθετο «χριστός». Η λέξη χρησιµοποιήθηκε στη µετάφραση των «Εβδοµήκοντα» για να αποδώσει τη λέξη «Μεσσίας»: «κεχρισµένος σωτήρ», εκείνος που έχει το χρίσµα της θείας αποστολής. Από το επίθετο «χριστιανός» προέκυψε το λατινικό «christianus». Στα Γαλλικά έγινε «chretien» και σε διάλεκτο «cretin», για να χαρακτηρίσει νοητικά καθυστερηµένα άτοµα που ζούσαν στις Αλπεις και τα οποία, ως χριστιανοί, είχαν δικαίωµα να τους µεταχειρίζονται µε ανθρωπιά και αξιοπρέπεια. Οπως έγραψε η Αννα Ιορδανίδου στα «Αντιδάνεια», µε τη σηµασία της νοητικής υστέρησης η λέξη πέρασε στη σύγχρονη γαλλική γλώσσα και, µέσω της ιταλικής «cretino» (όπως αναφέρεται στο Λεξικό της Κοινής Νεοελληνικής), επέστρεψε στα νέα ελληνικά ως «κρετίνος». Αλλά εκτός εισαγωγικών, καταλαβαίνετε.

Στην Ιατρική, κρετινισµός είναι είδος νοητικής και σωµατικής υστέρησης και οι πάσχοντες έχουν την αγάπη µας. Στην πολιτική, ο κρετινισµός και ο κρετίνος δηλώνουν ακραία ανοησία. Φυσικά, τις γαλιάντρες πολιτικούς, τον θεριακλή, τον κρετίνο πολιτικό, ο καθένας µας -όποτε τους απαντά, σε κανάλια, ραδιόφωνα, εφηµερίδες- τους προσωποποιεί µε έναν απίστευτο αυτοµατισµό, ανάλογα µε την πολιτική ευφυΐα που διαθέτει. Ή τον πολιτικό κρετινισµό, έτσι; 

Ακολουθήστε το ethnos.gr στο Instagram