Ο γρίφος της «κρυφής ψήφου»

Αν ήθελε κανείς να συµπυκνώσει το κλίµα που καταγράφουν πολλές δηµοσκοπήσεις τελευταίας γενιάς, ασχέτως του εύρους της διαφοράς που χωρίζει τη ΝΔ από τον ΣΥΡΙΖΑ, θα µπορούσε να παραλληλίσει την όλη ατµόσφαιρα µε την εικόνα της διστακτικής πελατείας, που περιεργάζεται τη βιτρίνα, αλλά δεν κάνει το αποφασιστικό βήµα για να µπει στο µαγαζί.

Η δηµοσκόπηση που πραγµατοποίησε η Alco για λογαριασµό του Open αποτυπώνει, πέραν των λοιπών ευρηµάτων, την αντοχή της ζώνης της αδιευκρίνιστης ψήφου και την παραµονή σε αυτήν ενός πολυάριθµου ακροατηρίου. Και είναι, πράγµατι, εντυπωσιακό ότι 90 ηµέρες προ των ευρωεκλογών το 27,5 % των ερωτηθέντων εξακολουθεί να κρατά µυστική την εκλογική συµπεριφορά τους, δηλώνοντας είτε αναποφάσιστοι είτε απρόθυµοι να προσέλθουν στην κάλπη ή επιλέγοντας «ασταθείς» -άρα και ευµετάβλητες- λύσεις όπως το λευκό. Η αδυναµία των εταίρων του διπολισµού να αποκολλήσουν τµήµατα από αυτήν τη ζώνη περιπλέκει τα πράγµατα και θέτει σοβαρά εµπόδια στην εκτίµηση του εκλογικού αποτελέσµατος.

Διότι µπορεί, σύµφωνα µε την Alco, η Ν∆ να συντηρεί τη διαφορά των 5,7 µονάδων από τον ΣΥΡΙΖΑ, ο «γρίφος», ωστόσο, της «κρυφής ψήφου» επιτρέπει στην κυβέρνηση να κρατά ζωντανή την ελπίδα της ανατροπής ή, έστω, της δραστικής µείωσης της διαφοράς. Το γεγονός, άλλωστε, ότι η δεξαµενή των αναποφάσιστων συγκρατεί κυρίως κεντρώα κοινά και πρώην ψηφοφόρους του ΣΥΡΙΖΑ καθιστά πρόωρη κάθε προεξόφληση της αυτοδυναµίας της Νέας ∆ηµοκρατίας. Πόσω µάλλον που η έρευνα εµφανίζει τον Βασίλη Λεβέντη και τον Παναγιώτη Λαφαζάνη να βρίσκονται κοντά στο κατώφλι της Βουλής – εύρηµα που αφήνει ανοιχτή την πιθανότητα της εξακοµµατικής ή και ακόµα και της επτακοµµατικής Βουλής.

Ενα δεύτερο σηµαντικό εύρηµα της έρευνας του Open είναι οι πολλαπλές επιπτώσεις της Συµφωνίας των Πρεσπών στην εκλογική συµπεριφορά των πολιτών. Αν και η αρνητική στάση κατά της Συµφωνίας εξακολουθεί να κυµαίνεται στα επίπεδα του 60%, το γεγονός δεν φαίνεται να επηρεάζει τον εκλογικό συσχετισµό µεταξύ των δύο πρώτων κοµµάτων ή να αποφέρει κέρδη στο ΚΙΝΑΛ, που επίσης τάχθηκε κατά των Πρεσπών. Αντίθετα, το ρεύµα της απόρριψης που καταγράφεται έντονα στη Βόρεια Ελλάδα συντηρεί στην επιφάνεια, τουλάχιστον µέχρι στιγµής, µικρότερα κόµµατα, όπως η Ελληνική Λύση του Κυριάκου Βελόπουλου, και ενισχύει την Ενωση Κεντρώων.

Σε κάθε περίπτωση, πάντως, η παράµετρος του Μακεδονικού φαίνεται ότι εµποδίζει την κυβέρνηση να ανακτήσει κοινά ή να κεφαλαιοποιήσει άµεσα τα θετικά οικονοµικά µέτρα. Και από άλλες έρευνες κοινής γνώµης προκύπτει, άλλωστε, µια ανισοκατανοµή της ψήφου προς τον ΣΥΡΙΖΑ, ο οποίος, ενώ κλείνει αισθητά την «ψαλίδα» στις περισσότερες περιοχές, παρουσιάζει µεγάλη πτώση στη Μακεδονία και, γενικά, στη Βόρεια Ελλάδα.

Ο συνδυασµός των δύο αυτών παραµέτρων –δηλαδή, της πίεσης που ασκεί το Μακεδονικό και η ανάγκη αφοµοίωσης των οικονοµικών µέτρων–, σε συνάρτηση µε το στόχο προσέλκυσης των αναποφάσιστων, οδηγεί πολλούς στην εκτίµηση πως η κυβέρνηση χρειάζεται να αγοράσει πολιτικό χρόνο, µε ό,τι αυτό συνεπάγεται και για την επιλογή της ηµεροµηνίας διεξαγωγής των εθνικών εκλογών.