Οι αριθμοί, η στατιστική και η αλήθεια στο ματς ΠΑΟΚ - ΑΕΚ

Οι αριθμοί βοηθούν για να καταλάβουμε την εικόνα ενός αγώνα αλλά χρειάζεται και παραπάνω γνώση και ανάλυση για την σωστή ανάγνωσή τους.

Επίσης, είναι γνωστό ότι αποτελούν εργαλείο για να υποστηριχτούν ψέματα από εκείνους που τους γνωρίζουν προς εκείνους που δεν τους γνωρίζουν. Για παράδειγμα, το 0,2 είναι ένα μικρό μέγεθος, αλλά αν γίνει 0,3 μπορείς να υποστηρίξεις (με τον αντίστοιχο στόμφο) ότι είχαμε αύξηση 50%.

Υποστηρίζουν κύκλοι της ΑΕΚ ότι η ομάδα τους επικράτησε πλήρως του ΠΑΟΚ στην Τούμπα και ότι το αποτέλεσμα και το τελικό σκορ είναι πλασματικά, κάτι το οποίο βεβαίως, πριν πάμε στα νούμερα, ουδόλως φάνηκε μέσα στο γήπεδο.

Να δούμε τι λένε οι αριθμοί

Στηρίζουν την άποψή τους αυτή στο γεγονός ότι η κατοχή ήταν 59% - 41%, υπέρ της ομάδας τους, ενώ οι τελικές 19-5. Αυτό δεν αμφισβητείται, μολονότι εντός στόχου πήγαν οι 2 από τις 5 τελικές του ΠΑΟΚ και μόλις οι 3 από τις 19 της ΑΕΚ. Ωστόσο η στατιστική του ποδοσφαίρου έχει προχωρήσει σε πιο λεπτομερείς μετρήσεις. Οι τελικές δεν είναι από μόνες τους ασφαλές κριτήριο καθώς όλα τα ‘σκοτωμένα περιστέρια’ καταγράφονται ως τελικές.

Τα xGoals (expected Goals, δηλαδή τα γκολ που θα ήταν αναμενόμενο να βάλει η κάθε ομάδα, ανάλογα με τις πραγματικές απειλές που δημιούργησε), ήταν 1,35 – 0,81 υπέρ της ΑΕΚ. Δηλαδή, η ΑΕΚ ενώ έκανε σχεδόν 4πλάσιες, τελικές 380% πάνω, από τον ΠΑΟΚ, δημιούργησε (αθροιστικά) μόνο 60% περισσότερη απειλή. Όταν έχεις 1,00 xGoal σου αξίζει να πετύχεις 1 γκολ. Άρα με την αναγωγή στο ακέραιο, όπως κάναμε στη βαθμολογία στο σχολείο, η ΑΕΚ ήταν άξια να πετύχει ένα γκολ. Και ένα ο ΠΑΟΚ. Δεν θα ήταν ένα παράλογο, ούτε άδικο αποτέλεσμα το 1-1. Σε καμιά περίπτωση όμως δεν τεκμηριώνει πλήρη υπεροχή της ΑΕΚ και ανατροπή αποτελέσματος. Δηλαδή να νικήσει αυτός που τελικά έχασε. Το πηγαίνει μέχρι την ισοπαλία και αν…

Υπάρχει ανάλυση και σε μεγαλύτερο βάθος

Πρώτον, ως προς την Κατοχή. Με δεδομένο ότι ο ΠΑΟΚ και νωρίς προηγήθηκε (14’) και νωρίς έκανε το 2-0 στο δεύτερο ημίχρονο, ανάγκασε την ΑΕΚ να αναλάβει την πρωτοβουλία των κινήσεων του αγώνα, όπως έλεγαν οι παλιοί σπήκερ, και να έχει η ίδια τη μεγαλύτερη κατοχή. Είναι άλλο πράγμα δηλαδή να έχεις κατοχή 59-41 σε έναν αγώνα ντέρμπυ στον οποίο είσαι πίσω από το 10ο λεπτό και άλλο να έχεις το ίδιο ποσοστό σε ένα αγώνα που έληξε 0-0. Στη δεύτερη περίπτωση υπάρχει πραγματική κατοχή-υπεροχή, στην πρώτη οδηγήθηκε σχεδόν αναγκαστικά ο αγώνας. Αν είχε προηγηθεί η ΑΕΚ τα ποσοστά κατοχής θα ήταν εντελώς αντίθετα.

Δεύτερον, ακόμη και τα xGoals, ενίοτε δεν είναι αρκετά να δείξουν τον πιο άξιο, διότι μπορεί μια ομάδα να βγάλει μεγάλο τελικό νούμερο από πολλές αλλά ανούσιες απειλές. Για να γίνω πιο κατανοητός. Αυτό που μετράει κάθε φορά και αθροίζεται είναι πόσο επικίνδυνη, με βάση στατιστικά δεδομένα, ήταν από το σημείο που επιχειρήθηκε μια τελική. Το πέναλτι δίνει 0,75 καθώς αυτό είναι το μέσο ποσοστό επιτυχίας σε χιλιάδες αγώνες. Κατ’ αναλογία ένα σουτ από τη μικρή περιοχή δίνει μεγάλο συντελεστή, ενώ ένα σουτ λίγα μέτρα έξω από την περιοχή δίνει μόλις 3%. Διότι έχει αποδειχτεί ότι τόσα μπαίνουν, δηλαδή 1/30 (άσχετα αν αυτά που μπαίνουν είναι γκολάρες).

Αν λοιπόν μια ομάδα κάνει 10 σουτ από καλές θέσεις αλλά πάνε όλα στον βρόντο, θα έχει πολύ καλό xGoal αλλά στην ουσία δεν θα έχει απειλήσει σοβαρά. Δεν θα δικαιούται να είχε βάλει γκολ ούτε να διαμαρτύρεται για την ατυχία της. Για να έχει η ΑΕΚ 1,38 με 19 τελικές θα πεί ότι η μέση απειλή της ανά τελική ήταν 0,07. Ενώ η αντίστοιχη του ΠΑΟΚ 0,16. Χρειάζονται δηλαδή και μερικές χοντρές τελικές οι οποίες να δημιουργήσουν μεγάλη απειλή, για να το πούμε πιο απλά, και όχι πολλές-πολλές μικρές.

Γι’ αυτό υπάρχει και η μέτρηση των Μεγάλων Ευκαιριών για την κάθε ομάδα σε ένα αγώνα, κάτι που δεν είχε η ΑΕΚ. Για παράδειγμα, αν μια ομάδα βγεί δύο τετ-α-τετ και τα χάσει στέλνοντας τη μπάλα δίπλα από το δοκάρι θα έχει xGoal περίπου 1,00. Αν η αντίπαλος κάνει πολλά σουτ από μέσα, από έξω από πλάγια, τα στείλει στα σύννεφα αποκρούσεις κλπ, θα έχει επίσης 1,00 αλλά δεν είναι σωστό ότι είχαν ίδιο βαθμό απειλής και έπρεπε να έρθουν ισόπαλες, όπως δείχνουν τα xGoals. Έπρεπε να είχε κερδίσει η 1^η η οποία είχε τις μεγάλες ευκαιρίες. Όντως η ΑΕΚ δεν είχε τη μεγάλη ευκαιρία.

Τελικό συμπέρασμα

Αν θέλουμε να καταλήξουμε σε μια εικόνα ματιών του αγώνα, πέρα από τους αριθμούς, θα δούμε ότι οι παίκτες του ΠΑΟΚ έπαιξαν πολύ ωραίο συνδυαστικό ποδόσφαιρο, μέχρι που προηγήθηκαν και έδωσαν γήπεδο μετά στην ΑΕΚ. Έπαιξαν με μεγάλο πάθος για να μην κινδυνέψουν σοβαρά. Εδώ έρχονται πάλι οι αριθμοί να επιβεβαιώσουν αυτό που είδαμε. Από τις 19 τελικές της ΑΕΚ, πήγαν στο στόχο οι 3, έξω οι 9 και κόπηκαν οι 7. Ήταν χαρακτηριστικός ο τρόπος με τον οποίο οι του ΠΑΟΚ έπεφταν πάνω στα σουτ που επιχειρούσαν οι της ΑΕΚ, κυρίως έξω από την περιοχή και τα έκοβαν εν τη γενέσει. Αν περνούσαν 2-3 από αυτά ίσως να είχαμε γκολ. Η ΑΕΚ δεν έπαιξε άσχημα, δικαιολόγησε την 1^η θέση της, πήρε υπεροχή όταν έμεινε πίσω στο σκορ, έπαιξε σε ορισμένες στιγμές ωραίο ποδόσφαιρο. Ήταν μια καλή ομάδα ή καλύτερη ίσως που πέρασε φέτος από την Τούμπα.

Εν κατακλείδι, ο ΠΑΟΚ νίκησε δίκαια παίζοντας σωστά, επίθεση ή άμυνα και αντεπιθέσεις, ανάλογα με τις φάσεις του αγώνα, με πολύ πάθος και πολύ τρέξιμο (εξ’ ου και η εικόνα σωριασμένων παικτών στο χορτάρι με το σφύριγμα της λήξης), αξιοποιώντας επιπλέον τον οίστρο ενός παίκτη του και ένα προφανώς πολυδουλεμένο κόρνερ. Δεν επιβλήθηκε κατά κράτος, ούτε η ΑΕΚ του επιβλήθηκε. Θα μπορούσε υπό προϋποθέσεις να το πάει το μάτς στο Χ αλλά μέχρι εκεί. Επ’ ουδενί δεν δικαιούταν να κερδίσει, όπως δείχνουν οι πρώτοι, χονδρικοί και όχι αξιόπιστοι αριθμοί που βγάζει η κάρτα της NOVA, αλλά δεν επιβεβαιώνουν οι προχωρημένοι και πιο αξιόπιστοι και τα μάτια. 

Τελικό συμπέρασμα