Απόψεις|22.04.2023 16:00

Πόσο νόστιμον είναι το ήμαρ τελικά;

Βιολέτα Πατινιώτη

Είμαστε η γενιά των Ελλήνων που επιμένουμε στο Δυτικότερο άκρο της Τουρκίας. Μια γενιά που αποφάσισε να επιστρέψει στα πατρογονικά της με όραμα, ελπίδες και όρεξη για δημιουργία. Ανάμεσα σε έποικους από την Ανατολία και τον Πόντο και σε ελάχιστους γηγενείς ακρίτες επιστρέψαμε ως άλλος Οδυσσέας, που απαρνήθηκε ακόμα και την αθανασία για χάρη του νόστου.

Η επαναλειτουργία των Ελληνικών Σχολείων στο νησί το 2013 γέμισε ελπίδα τις αποσκευές μερικών δεκάδων οικογενειών που ανταποκρίθηκαν στο κάλεσμα του κουδουνιού και αποφάσισαν να επαναπροσδιορίσουν τη ζωή τους στη γενέτειρα πατρίδα τους. Οι περισσότερες οικογένειες έφυγαν για την Ελλάδα στα τέλη της δεκαετίας του ‘70 με σκοπό να επιστρέψουν μόλις ηρεμήσουν οι πολιτικές αναταράξεις.

Πέρασαν σχεδόν 40 χρόνια και τα παιδιά τους πια ήταν αυτά που πήραν το δρόμο της επιστροφής. Βρήκαν τα σπίτια τους ρημαγμένα, τις στέγες πεσμένες και τα ντουβάρια υγρά από τη βροχή. Τις σκάλες ραγισμένες και τα παράθυρα σπασμένα, όμως ακόμα υπάρχουν τα σημάδια από τα κάδρα στους τοίχους, και τα ρούχα είναι ακόμα κρεμασμένα στο καρφάκι δίπλα από το παράθυρο. Δίπατα σπίτια, πέτρινα. Με το μπαλκονάκι τους. Κάποια έχουν και αυλές, άλλα έχουν πεζούλες. Βρύσες με νερό που άλλοτε οι μανάδες μαζεύονταν να πλύνουν τα ρούχα. Καφενεία με θολωμένα τζάμια και τις καρέκλες στοιβαγμένες να περιμένουν τον μάστορα να ψήσει τον καφέ. Καμπαναριά που προσπαθούν να μη σιωπούν και μνήματα που πάνω τους ψηλώνουν Κυπαρίσσια. Πλατάνια που μετρούν 7 αιώνες ζωής και ελιές με ρίζες βαθιές που φτάνουν το 1700. Δρόμοι άγριοι, χωματένιοι, σκόνη και στροφές.

Αυτά τα παραπάνω αντικρίσαμε οι περισσότεροι επιστρέφοντας στο νησί. Δυσκολίες μας περίμεναν και μας περιμένουν’... Έτσι είναι η επαρχία θα μου πεις! Όσες δυσκολίες και να εμφανίζονται όμως, προσδοκάμε πάντα τα καλύτερα για τον τόπο μας.

Ξεχασμένη από την ίδια της τη χώρα, η Ίμβρος στέκει ως το πιο απομακρυσμένο μέρος της Τουρκίας. Με δυσκολίες σύζευξης με την ηπειρωτική χώρα που μοιάζουν αδικαιολόγητες για την εποχή που ζούμε. Με μια Νομαρχία σε πολιτική κόντρα με το Δήμο και δεκάδες προβλήματα να επηρεάζουν την ποιότητα ζωής των κατοίκων που πλέον ξεπερνούν τις 6000. Τρία δρομολόγια την ημέρα θεωρούν οι αρχές και οι διοικήσεις πως είναι αρκετά για να εξυπηρετήσουν τις ανάγκες των κατοίκων του νησιού. Υπάρχει μόνο μια εταιρία που εξυπηρετεί με στόλο τελευταίας διαλογής, ενώ αρνείται να κάνει απευθείας σύνδεση με την πόλη των Δαρδανελίων με αποτέλεσμα να χρειάζονται περισσότερο από 3 ώρες ταξίδι, ώστε να κάνει κανείς τις δουλειές του (που συνήθως αφορούν ιατρικές επισκέψεις ή δημόσιες υπηρεσίες). Η ανεπάρκεια της Νομαρχίας να οργανώσει ολοκληρωμένα τόσο τον προϋπολογισμό της, όσο και τις υποδομές στο νησί τη φέρνει σε συνεχή πολιτική κόντρα με ένα Δήμο αρκετά χρεωμένο χωρίς πολλές επίσημες δικαιοδοσίες. Όλα αυτά έχουν σαν αποτέλεσμα μια συνεχόμενη επίδειξη δύναμης των δύο διοικήσεων, που όμως καταντούν νησί και πολίτες έρμαιους των αποφάσεων τους. Σοβαρές ελλείψεις στην καθαριότητα και τη ρυμοτομία, στην οδοποιία, ελλείψεις που δείχνουν ένα νησί απεριποίητο και παρατημένο, χωρίς όρια, ποιότητα και πάνω από όλα χωρίς σεβασμό στον πολιτισμό και την Ιστορία του.

Η (επαν)ένταξη των Ελλήνων στο νησί έπειτα από περίπου μισό αιώνα δεν ήταν εύκολη υπόθεση. Οι περισσότεροι επέλεξαν την πρωτεύουσα του νησιού ως τόπο εγκατάστασης, αφού προσφέρει ασφάλεια και είναι ένα γνώριμο τοπίο για όσους έρχονται από πόλεις. Ορισμένοι επέλεξαν να εγκατασταθούν στα χωριά και προσπαθούν να αξιοποιήσουν τα σπίτια των παππούδων τους, αν και τα περισσότερα χρίζουν ανακαίνισης ή και αναστύλωσης. Πολλά κλειστά παραθυρόφυλλα που δεν ανοίγουν χάρη στο γινάτι μιας παλαιάς πολιτικής βεντέτας που στοίχισε ζωές, όνειρα και συνειδήσεις και στους δυο λαούς.

Τα σχολεία και οι εκπαιδευτικοί αγκάλιασαν τα παιδιά μας με τρυφερότητα και ελληνικά γράμματα γράφτηκαν ξανά στους πίνακες έπειτα από 60 χρόνια. Η μειονοτική εκπαίδευση όμως έχει διπλές απαιτήσεις, πόσο μάλλον όταν είναι στην επαρχία. Οι ανάγκες εκπαιδευτικών ειδικευμένων τόσο στις νέες μεθόδους διδασκαλίας όσο και στην ειδική αγωγή είναι υψίστης σημασίας. Σημαντικές ελλείψεις που αφορούν στην εκπαιδευτική ποιότητα του Ειδικού καθεστώτος των μειονοτικών σχολείων της Ίμβρου στέκονται τροχοπέδη στη δημιουργία πρότυπων ζηλευτών εκπαιδευτικών ιδρυμάτων ισάξια του ονόματος της Μεγάλης του Γένους. Χρειάζεται για μία φορά να αντιληφθούμε όλοι μας ότι κανένα πολιτικό παιχνίδι δε θα πρέπει να παίζεται στις πλάτες των παιδιών μας, γιατί δεν έχουμε κανένα δικαίωμα να παίζουμε με το μέλλον τους.

Ο τόπος που ζούμε είναι δανεικός από τα παιδιά μας, δεν έχουμε λοιπόν κανένα δικαίωμα να εξαπατάμε τα όνειρά τους. Στην Ίμβρο, στη θάλασσα του Καρδάμου, υπάρχει ο μοναδικός προστατευμένος υδροβιότοπος της Τουρκίας, ενώ στην ίδια την παραλία είναι αδύνατο να μην προσέξει κανείς τα απορρίμματα που αφήνονται να τραβηχτούν στο νερό με το πρώτο κύμα. Μπουκάλια μπύρας, πλαστικά κάθε είδους, τσιμεντένιοι όγκοι, μπάζα, σίδερα και αποτσίγαρα στέκονται κοροϊδευτικά ανάμεσα στα βότσαλα της πιο πολύτιμης βιολογικά παραλίας τόσο της χώρας όσο και του Αιγαίου Πελάγους. Το ίδιο όμως συναντά κανείς τόσο σε κάθε παραλία του νησιού όσο και σε κάθε άκρη του δρόμου, καθώς και στις εκβολές των ρεμάτων. Μπάζα, σκουπίδια, ασχήμια, ασέβεια.

Γιατί αφήνουν την Ίμβρο στο έλεος της;

Χρειάζονται αλήθεια τόσα πολλά κονδύλια για να γίνει η Ίμβρος αυτό που πρέπει; Αυτό που της αξίζει;

Επιστήμονες από διάφορα πανεπιστήμια της χώρας έχουν καταθέσει τις προτάσεις τους για προγράμματα που αποσκοπούν στο να γίνει η Ίμβρος ένα νησί με μηδενικό αποτύπωμα άνθρακα. Προτάσεις που περιμένουν στο συρτάρι, ενώ προτάσεις για οικοδόμηση των λόφων του νησιού εγκρίνονται αμέσως. Πλέον όσο περνάνε οι μέρες, οι μήνες, τα χρόνια καταλαβαίνουμε πως καμία αρχή δεν ενδιαφέρεται για την εικόνα του νησιού, αφού όπως τονίζουν και οι ίδιοι, η Ίμβρος δεν διαφέρει σε τίποτα από μια οποιαδήποτε βιομηχανική- εμπορική κωμόπολη των Δαρδανελίων.

Θα μπορούσα να γράφω σελίδες για τα προβλήματα της Ίμβρου, προτιμώ όμως να ελπίζω στις λύσεις που θα έρθουν.

  • Ονειρεύομαι μια Ίμβρο που το λάδι που βγαίνει εδώ και 400 χρόνια θα είναι βραβευμένο σε όλο το κόσμο.
  • Ονειρεύομαι μια Ίμβρο όπου οι παραλίες της θα γεμίζουν από επισκέπτες που σέβονται το περιβάλλον αλλά και οι αρχές του νησιού θα προσέχουν τη διατήρηση της καθαριότητας, προσφέροντας- τοποθετώντας τα απαραίτητα προσεγμένα μέσα.
  • Ονειρεύομαι μια Ίμβρο με πλήρη Ιατρικό Προσωπικό στο νοσοκομείο της (στο νοσοκομείο της Ίμβρου δεν υπάρχει καρδιολόγος, ορθοπεδικός και χειρούργος).
  • Ονειρεύομαι μια Ίμβρο όπου τα οικοδομήματα, καινούρια ή ανακαινισμένα θα αφομοιώνονται με το περιβάλλον.
  • Ονειρεύομαι τα σπίτια της Ίμβρου με ανοιχτά παράθυρα και γεράνια στις αυλές.
  • Ονειρεύομαι όλους αυτούς που δεν κατάφεραν ή δε θέλησαν να επιστρέψουν στο νησί να βοηθούν όλους όσους επέστρεψαν, να τους υποστηρίζουν στις προσπάθειές τους να αναβιώσουν όλα εκείνα που χρειάζεται να ξαναγίνει το νησί η πατρίδα τους.
  • Ονειρεύομαι τα σχολεία μας πρότυπα.
  • Ονειρεύομαι ευτυχισμένους κατοίκους που επουλώνουν τις πληγές του παρελθόντος και κατανοούν το παρόν.

Κάστρο, Γλυκί, Παναγιά, Ευλάμπιο, Άγιοι Θεόδωρος, Αγρίδια, Σχοινούδι, αλλά και Εσελέκ, Σαχίνκαγιά, Κουζούλιμάνι, Ουγουρλού, Γενί Μπαντεμλί. Η πραγματικότητα είναι ότι αυτά τα χωριά ορίζουν την Ίμβρο. Η αποδοχή και το όραμα θα οδηγήσουν την πατρίδα αυτή στην δυναμική που της πρέπει.

Πιστεύω ότι αξίζει το ακριτικό και πονεμένο αυτό νησί, καθώς και εμείς οι κάτοικοι του να αντιμετωπιζόμαστε με σοβαρότητα τόσο από τις διοικήσεις, όσο και από τους επισκέπτες. Δε γίνεται να υπάρχει καμία πολιτική σκοπιμότητα πίσω από κάθε κίνηση. Ας οραματιστούμε όλοι μαζί μια Ίμβρο που τιμά τους προγόνους της και υπολογίζει τα παιδιά της.

Ίμβρος, Πάσχα 2023

ΟΛΕΣ ΟΙ ΕΙΔΗΣΕΙΣ

προσφυγικός ελληνισμόςΊμβροςελληνοτουρκικές σχέσειςελληνικό σχολείοειδήσεις τώραΤουρκία