Κόντρα ΚΙΝΑΛ - ΣΥΡΙΖΑ για το προοδευτικό μέτωπο

Είναι τελικά, άλλο ένα κόλπο του ΣΥΡΙΖΑ τα περί έκρηξης του ακροδεξιού λαϊκισµού; Απειλεί, όντως, την Ευρώπη το κύµα της ξενοφοβίας; Αναβιώνουν οι εθνικισµοί ή µήπως όλα αυτά δεν είναι τίποτα περισσότερο παρά µια καλοστηµένη υπερβολή, προκειµένου να θεµελιωθεί η γραµµή της σύγκλισης Κεντροαριστεράς - Αριστεράς και να τρέξει το σενάριο περικύκλωσης του Κινήµατος Αλλαγής;

Οι δύο γραμμές

Αν και στις ευρωπαϊκές πρωτεύουσες δεν τίθενται παρόµοια ερωτήµατα, καθώς η έφοδος της ακροδεξιάς στους ευρωπαϊκούς θεσµούς ξυπνάει εφιάλτες, στην εγχώρια πολιτική αγορά κυκλοφορούν δύο προσεγγίσεις: η µία πρεσβεύει ότι πράγµατι ο ΣΥΡΙΖΑ αξιοποιεί για λόγους πολιτικής επιβίωσης τη διάχυση του ευρωσκεπτικισµού και διογκώνει τις πραγµατικές διαστάσεις του φαινοµένου. Η δεύτερη αποδέχεται τη σοβαρότητα των εξελίξεων, κατανοεί τους κινδύνους που συνεπάγεται η ραγδαία άνοδος των ξενόφοβων, λαϊκίστικων και νεοφασιστικών µορφωµάτων, υποστηρίζει ωστόσο ότι ο Τσίπρας δεν έχει το πολιτικό και ηθικό δικαίωµα να καλεί σε συµπαράταξη κατά της ακροδεξιάς, από τη στιγµή που επί τέσσερα χρόνια συγκυβερνούσε µε τους Ανεξάρτητους Ελληνες.

Η αµφισβήτηση του βάρους των εξελίξεων και η υποβάθµιση της απειλής προέρχεται κυρίως από τον χώρο της Νέας ∆ηµοκρατίας για λόγους ευνόητους. Αναγκασµένη η αξιωµατική αντιπολίτευση να συµβιώνει µε απόψεις που θεωρούν τον Ορµπαν µέλος της ευρωπαϊκής συντηρητικής οικογένειας ή που καλοβλέπουν τις αντιµεταναστευτικές µεθόδους του Σαλβίνι, δεν θα µπορούσε να κάνει και παντιέρα την ανάγκη να αποκρουστεί το ακροδεξιό κύµα. Ενδεικτικό του κλίµατος που επικρατεί στο εσωτερικό της Ν∆ είναι το γεγονός ότι, ενώ ο Κυριάκος Μητσοτάκης συντάχθηκε µε το αίτηµα έξωσης του Ούγγρου πρωθυπουργού από το Ευρωπαϊκό Λαϊκό Κόµµα, στελέχη της σκληρής πτέρυγας του κόµµατος εξακολουθούν να γοητεύονται από τη ρητορική του ή να προβλέπουν ότι και ο Ματέο Σαλβίνι θα αναζητήσει νοµιµοποίηση από το ΕΛΚ.

Ούτε... φωτογραφία

Σε διαφορετική γραµµή πλεύσης, το Κίνηµα Αλλαγής προβάλλει τους κινδύνους από τη διόγκωση του επιθετικού λαϊκισµού στην Ευρώπη, αρνείται ωστόσο να αποδεχτεί κάθε ιδέα συγκρότησης προοδευτικού µετώπου. Μπορεί στο εξωτερικό να τάσσεται υπέρ των προσπαθειών των Ευρωπαίων σοσιαλδηµοκρατών να αναχαιτίσουν την έφοδο της ακροδεξιάς µέσω µιας πλατιάς δηµοκρατικής συµµαχίας, στο εσωτερικό, ωστόσο, το ΚΙΝΑΛ προβάλλει ως αιτία πολέµου τη συγκατοίκηση Τσίπρα - Καµµένου και υποστηρίζει ότι οι «εθνολαϊκιστές» του ΣΥΡΙΖΑ δεν δικαιούνται να καλούν σε δηµοκρατικές συµπαρατάξεις.

Αν και η γραµµή αυτή αποδεικνύεται ελάχιστα πειστική στον χώρο των Ευρωπαίων σοσιαλδηµοκρατών, καθώς οι συνοµιλητές του ΚΙΝΑΛ αδυνατούν να αντιληφθούν πώς γίνεται να είσαι «εθνολαϊκιστής» και ταυτόχρονα να επιλύεις το «Μακεδονικό», η Χαριλάου Τρικούπη επιµένει να την προβάλλει. Ξεχνά, ίσως, ότι του Πάνου Καµµένου προϋπήρξαν ο Γιώργος Καρατζαφέρης και ο Παναγιώτης Μπαλτάκος, µε τους οποίους το ΠΑΣΟΚ συνεργάστηκε και στο πλαίσιο της κυβέρνησης Παπαδήµου και επί τρικοµµατικής, χωρίς αυτό να µεταλλάξει τη φυσιογνωµία του. Με τις εθνικές κάλπες προ των πυλών και τις ευρωεκλογές σε λιγότερες από 90 ηµέρες κανείς δεν περιµένει από την αντιπολίτευση να αυτοκτονήσει, προσυπογράφοντας το αφήγηµα του ΣΥΡΙΖΑ για τη συγκρότηση του προοδευτικού πόλου.

Η επιµονή, ωστόσο, των οργανωµένων φορέων της Κεντροαριστεράς, και ειδικά του ΚΙΝΑΛ, να απορρίπτουν ακόµα και την πιθανότητα να… φωτογραφηθούν µε στελέχη της κυβέρνησης στο πλαίσιο πρωτοβουλιών ή εκδηλώσεων που πραγµατοποιούνται για την Ευρώπη, υποβαθµίζει τη σηµασία της έκρηξης του ακροδεξιού λαϊκισµού, την πολλαπλότητα των νέων απειλών, καθώς και την ανάγκη να αντιµετωπιστεί η εθνικιστική περιχαράκωση που υπονοµεύει τη συνοχή και τις προοπτικές της Ενωσης.

«Στρατηγική ήττα»

Στις συνθήκες που διαµορφώνονται, η ευρωπαϊκή σοσιαλδηµοκρατία επιχειρεί να πιάσει πάλι το νήµα από την αρχή. Κατανοεί ότι η παράδοση της πολιτικής στις αγορές οδηγεί στην κυριαρχία του νεοφιλελευθερισµού και θρέφει τον ευρωσκεπτικισµό. Αναζητεί, έτσι, νέες συµµαχίες και επιχειρεί να συναντηθεί µε την ευρωπαϊκή Αριστερά και τις δυνάµεις της οικολογίας, θεωρώντας ότι µόνο µε αυτό τον τρόπο µπορεί να αντιµετωπιστεί το κύµα της ξενοφοβίας και να αποκολληθεί η Ενωση από τις νεοφιλελεύθερες εµµονές. Η ελληνική περίπτωση µοιάζει µοναδική. Προέχουν, φαίνεται, η «στρατηγική ήττα» του ΣΥΡΙΖΑ και η πολιτική αποµόνωση του Τσίπρα. Το προοδευτικό µέτωπο µπορεί να περιµένει… 

Του ύψους...

Σχεδόν νεοφιλελεύθερος στην οικονοµία και αυταρχικός στη διαχείριση της κοινωνικής διαµαρτυρίας, ο Εµανουέλ Μακρόν «µεταµορφώνεται» σε ευρωπαϊκό περιβάλλον. Στην καµπή εξελίξεων που µπορεί να αποδειχθούν τεκτονικές για την Ενωση, ο Γάλλος πρόεδρος απευθύνθηκε µε άρθρο του σε 28 ευρωπαϊκές εφηµερίδες προς τους Ευρωπαίους πολίτες, προειδοποιώντας για τους κινδύνους που συνεπάγεται η εθνικιστική αναδίπλωση. Το όραµα του Μακρόν είναι το όραµα µιας Ευρώπης ανοιχτής, αλληλέγγυας, κοινωνικά και περιβαλλοντικά ευαίσθητης. Και το µήνυµά του, εν όψει των ευρωεκλογών, είναι το µήνυµα της µεγαλύτερης δυνατής κινητοποίησης για να περιφρουρηθεί η ευρωπαϊκή συνοχή. Τι λένε για όλα αυτά τα… «Κίτρινα Γιλέκα» είναι µάλλον άλλο θέµα…

& του βάθους

Εκπρόσωπος µιας αντίληψης που επιδιώκει να γυρίσει την Ευρώπη δεκαετίες πίσω, ο Βίκτορ Ορµπαν δεν φαίνεται να λογαριάζει την απειλή έξωσης από το Ευρωπαϊκό Λαϊκό Κόµµα. Παρά το εξαιρετικά βαρύ κλίµα που διαµορφώθηκε γι’ αυτόν και το κόµµα του, ο Ούγγρος πρωθυπουργός εξακολουθεί να προκαλεί τους ευρωπαϊκούς θεσµούς, χαρακτηρίζοντας τους κεντροδεξιούς επικριτές του «χρήσιµους ηλίθιους» της Αριστεράς, ενώ δεν σταµατά να επαναλαµβάνει ότι η Κοµισιόν υπηρετεί σχέδιο του… Σόρος για µαζικές µεταναστεύσεις στην Κεντρική Ευρώπη.

Στις 20 Μαρτίου θα ξέρουµε αν ο ευρωπαϊκός συντηρητικός χώρος θα δείξει επιτέλους την πόρτα στον Ορµπαν ή αν οι 12 ευρωβουλευτές που εκτιµάται ότι θα εκλέξει θα γείρουν τη ζυγαριά υπέρ της παραµονής του Ούγγρου εθνικιστή στο ΕΛΚ