Απόψεις|27.06.2023 08:30

Για το «επίσημο» τέλος της μεταπολίτευσης στην Ελλάδα

Κώστας Καραμάρκος

Ταφόπλακα στην εποχή της μεταπολίτευσης, βάζει πλέον και επίσημα, το αποτέλεσμα της διπλής εκλογικής αναμέτρησης Μαΐου - Ιουνίου 2023.  Η Ελλάδα που γνωρίσαμε τα τελευταία 50 χρόνια, η κοινωνία της, η ιδεολογία της, η αισθητική της, οι πολιτικές της προτεραιότητες δεν υπάρχει πια.  Η πολυεπίπεδη δεκαετία της κρίσης, αντί να δημιουργήσει προϋποθέσεις συνολικότερης αναγέννησης της χώρας, της οικονομίας και της κοινωνίας, ισοπέδωσε, έσπρωξε, ή εξακολουθεί να σπρώχνει στο περιθώριο κορυφαία επιτεύγματα της λεγόμενης μεταπολιτευτικής περιόδου στη χώρα.  Δηλαδή, κοινά οράματα και συλλογικούς αγώνες για την επίτευξη μιας σχετικής ευημερίας για τους πολλούς, μιας σχετικής κανονικότητας, μιας σχετικής κοινωνικής συνοχής, τη δημιουργία μιας σχετικά φιλελεύθερης κοινωνίας, με σχετικά λειτουργικούς θεσμούς, κ.α. 

Η εξατομικευμένη νεοελληνική κοινωνία, το πανταχού παρόν αδύναμο κεντρικό κράτος, οι προβληματικοί θεσμοί, οι αντιφάσεις και οι αντινομίες της Ελλάδας, «κρύβονταν» όλες αυτές τις δεκαετίες πίσω από τις μεγάλες πατερναλιστικές μορφές και ηγεσίες του Κωνσταντίνου Καραμανλή και του Ανδρέα Παπανδρέου, ή πίσω από ένα πανίσχυρο μέχρι πριν από 10 χρόνια δικομματικό σύστημα διεκδίκησης και άσκησης της εξουσίας.

Οι διπλές εκλογές Μαΐου  -Ιουνίου 2023, απέδειξαν πως ο Κυριάκος Μητσοτάκης ηγείται ενός κόμματος «εκκλησία». Η σημερινή Νέα Δημοκρατία αρχίζει από το μετριοπαθή φιλελευθερισμό και το κέντρο και φτάνει μέχρι και την εθνικιστική δεξιά.

Ο πολιτικός και εκλογικός κίνδυνος για το ιμπέριουμ Μητσοτάκη πλέον, δεν προέρχεται και δε θα προέρχεται για πολλά χρόνια, από την καταποντισμένη και κατακερματισμένη κεντροαριστερά.  Ο κίνδυνος προέρχεται από τα μικρά κόμματα της ακροδεξιάς, που αθροιστικά ξεπερνούν το παραδοσιακό 10% παλαιότερων κομματικών μορφωμάτων της και τώρα αγγίζουν το 13%.  Οι επίγονοι της εγκληματικής και βίαιης Χρυσής Αυγής, οι πιστοί της παραεκκλησιαστικής ακροδεξιάς και η λαϊκή ακροδεξιά της Ελληνικής Λύσης, είναι θέμα χρόνου, πριν αρχίσουν να δημιουργούν προβλήματα στην κυβέρνηση του Κυριάκου Μητσοτάκη, που έχει να διαχειριστεί μεγάλα εθνικά, κοινωνικά, οικονομικά και άλλα ζητήματα.  Είναι θέμα χρόνου, πριν ο κοινωνικός αναχρονισμός που στεγάζεται και στην ίδια τη Νέα Δημοκρατία, συνεπικουρούμενος από τα μικρά ακροδεξιά κοινοβουλευτικά κόμματα, αρχίσει την επίθεσή του στα δημοκρατικά κεκτημένα και στους αδύναμους δημοκρατικούς και δυσλειτουργικούς θεσμούς της μεταπολιτευτικής Ελλάδας.

Πώς μπορούν να προστατευθούν μετά από τις διπλές εκλογές Μαΐου - Ιουνίου βασικά κεκτημένα της μεταπολίτευσης όπως, η δημόσια παιδεία, η δημόσια υγεία, η σχετική ανεκτικότητα στην ετερότητα, φυλετική, σεξουαλική κ.α., συνδικαλιστικές ελευθερίες, σχετικός ορθολογισμός, κ.λπ.;  Όταν η κοινωνία των πολιτών είναι αδύναμη;  Όταν οι συλλογικές μορφές συμμετοχής και διεκδίκησης έχουν υποχωρήσει, ή έχουν απαξιωθεί;  Όταν η κεντροαριστερά και η πληθυντική αριστερά έχουν ηττηθεί εκλογικά κατά κράτος και την ίδια στιγμή έχουν απαξιωθεί σε σημαντικό βαθμό και ιδεολογικά;

Ο Αλέξης Τσίπρας και ο ΣΥΡΙΖΑ έχουν ήδη ηττηθεί 4 φορές από τον Κυριάκο Μητσοτάκη και από τη Νέα Δημοκρατία.  Η ψαλίδα μεταξύ τους όλο και μεγαλώνει, αλλά την ίδια στιγμή πρέπει να τεθεί και το εξής καίριο ερώτημα.  Μπορεί να κρατήσει ο ΣΥΡΙΖΑ το τωρινό του ποσοστό σε συνθήκες ήττας και εσωστρέφειας;  Μπορεί να κρατήσει αυτό το 18%, χωρίς τον Τσίπρα στην ηγεσία του;

Γιατί το ΠΑΣΟΚ σε συνθήκες εκλογικής κατάρρευσης του ΣΥΡΙΖΑ δεν μπόρεσε να πάει πιο πάνω από το 12% και να «επαναπατρίσει» περισσότερους παλιούς του ψηφοφόρους;  Γιατί την Κυριακή πήρε 300.000 ψήφους λιγότερους από το ΣΥΡΙΖΑ;  Μπορεί ο νυν πρόεδρος του ΠΑΣΟΚ Νίκος Ανδρουλάκης, με τα με τα πολιτικά χαρακτηριστικά που έχει, να φέρει πιο κοντά στο ΠΑΣΟΚ πρώην ψηφοφόρους του κόμματός του, νεότερες ηλικίες και πιο ριζοσπαστικές πολιτικές εκφράσεις;

Μπορεί να ξαναγεννηθεί η κεντροαριστερά στην Ελλάδα;

Μπορεί να ξαναγεννηθεί η κεντροαριστερά στην Ελλάδα, με τα κόμματα που διαθέτει σήμερα, ή ενδεχομένως με ένα νέο πολιτικό σχήμα, σε συνθήκες εξατομίκευσης, παραίτησης και ιδιώτευσης;

Κατά την άποψή μου, ο χειμώνας της ελληνικής κεντροαριστεράς, αλλά και της πληθυντικής αριστεράς, θα είναι μακρύς.  Ιδιαίτερα για την ελληνική κεντροαριστερά, ισχυρίζομαι πως ο δρόμος της θα είναι δύσβατος, και το μέλλον της, με τα χαρακτηριστικά που τη γνωρίσαμε ως σήμερα, είτε ως ΠΑΣΟΚ, είτε ως ΣΥΡΙΖΑ, είναι αβέβαιο…

ΣΥΡΙΖΑΑλέξης ΤσίπραςΝέα Δημοκρατίαειδήσεις τώραεκλογέςΚυριάκος Μητσοτάκηςεκλογές 2023ΜεταπολίτευσηκεντροαριστεράΠΑΣΟΚ