Τακτική επαναφοράς από τον επιτήδειο ουδέτερο του ΝΑΤΟ

Η πρόσφατη συνάντηση του ΝΑΤΟ στο Βίλνιους σηματοδότησε ένα νέο κύκλο επαναπροσέγγισης στις αμερικανο-τουρκικές σχέσεις στην περιοδικά εναλλασσόμενη και μεταβαλλόμενη αλυσίδα των σχέσεων Ουάσινγκτον κι Άγκυρας. Οι δύο πλευρές συμφώνησαν αμοιβαία να εισέλθει η Σουηδία στο ΝΑΤΟ, η Στοκχόλμη να εκδώσει τους Κούρδους τουρκικής υπηκοότητας που φιλοξενεί ενώ η Τουρκία θα λάβει τα βελτιωμένα F-16. Ενδεχομένως στην συμφωνία να υπάρχει πρόβλεψη και για την άμβλυνση των ασύμμετρων χρηματοπιστωτικών κυρώσεων σε βάρος της τουρκικής οικονομίας.

Ενώ πολλοί στο ΝΑΤΟ, ιδιαίτερα η σουηδική κυβέρνηση, βιάστηκαν να πανηγυρίσουν, πρέπει να τονισθεί ότι η εν λόγω συμφωνία είναι προφορική και θα λάβει γραπτή μορφή τον Οκτώβριο. Μέχρι τότε όμως πολλά μπορούν να συμβούν και να αλλάξουν τα δεδομένα, ακόμη και να αρθεί η προφορική συμφωνία.

Εν τω μεταξύ όμως η Τουρκία διαμορφώνει ένα καλό κλίμα στις σχέσεις της με την Δύση, κάτι που χρειάζεται για να βελτιώσει την οικονομία της αλλά και την αποτρεπτική της ικανότητα. Ο κατά διαστήματα κύκλος φιλίας είναι μέρος της τουρκικής τακτικής και ο εν εξελίξει άρχισε πριν από μερικούς μήνες. Η συμφωνία του Βίλνιους αποτελεί την κορύφωση της τουρκικής επίθεσης φιλίας αυτή την περίοδο.

Από την πλευρά τους, οι ΗΠΑ είναι ικανοποιημένες, καθώς διατηρούν στις τάξεις του ΝΑΤΟ μια σύμμαχο υπ’ ατμόν, την αναθεωρητική ισλαμική Τουρκία. Η Ουάσινγκτον ελπίζει ότι κερδίζει χρόνο για να επηρεάσει την τουρκική ηγεσία υπέρ των δυτικών συμφερόντων. Είναι ο μοναδικός τρόπος για τους Αμερικανούς να κολλήσουν το ραγισμένο γυαλί και να αποτρέψουν την απώλεια της Τουρκίας για το ΝΑΤΟ.

Η Ρωσία είναι επίσης ικανοποιημένη από τα αποτελέσματα του Βίλνιους, διότι η Ουκρανία δεν έγινε μέλος του ΝΑΤΟ. Συν τοις άλλοις, ενώ οι δυτικοί αναλυτές κάνουν λόγο για ρήγμα στην τουρκο-ρωσική συμμαχία, οι Ρώσοι δεν σκέπτονται το ίδιο. Για εκείνους η Σουηδία θα μπορούσε να λάβει οικονομική και στρατιωτική ενίσχυση από τις ΗΠΑ χωρία η Στοκχόλμη να γίνει μέλος του ΝΑΤΟ. Αντίθετα η ενίσχυση της Τουρκίας με βελτιωμένα F-16 ευνοεί την Ρωσία διότι η ενίσχυση της συμμάχου Τουρκίας θωρακίζει την ρωσική άμυνα στην περιφέρεια.

Οι Ρώσοι γνωρίζουν κι εκτιμούν ότι η συμφωνία στο Βίλνιους είναι προϊόν της τουρκικής τακτικής ενώ η αντιδυτική στρατηγική της Άγκυρας παραμένει αναλλοίωτη. Στο Κρεμλίνο προβλέπουν ότι σύντομα, πιθανόν στα τέλη του φθινοπώρου, τον κύκλο εκτόνωσης θα διαδεχθεί ένας νέος κύκλος έντασης στις σχέσεις της Τουρκίας με την Δύση.