Νίκη Κασσελάκη, τα όρια και o ρόλος ενός κόμματος στις μέρες μας

Είναι πολύ νωρίς, για να ερμηνεύσουμε τα όσα συμβαίνουν τις τελευταίες εβδομάδες στο ΣΥΡΙΖΑ-Προοδευτική συμμαχία, και για όσα ενδεχομένως μπορούν να συμβούν στην ευρύτερη πολιτική σκηνή της Ελλάδας αρχίζοντας από το ΠΑΣΟΚ, ως αποτέλεσμα της υποψηφιότητας και τελικά της επικράτησης του Στέφανου Κασσελάκη.

Ωστόσο, για να κερδίσει κάποιος ή κάποια μια κομματική εκλογική αντιπαράθεση, χρειάζεται να συνδράμουν αρκετοί παράγοντες. Παραδοσιακά, η οργανωτική υπόσταση ενός κόμματος και οι ρίζες του στην κοινωνία, μαζί με τις διάφορες βαρονίες (ΜΜΕ, επιχειρηματικά συμφέροντα, κ.α.) ήταν αυτά που διασφάλιζαν κυρίως τη νίκη.

Στις μέρες μας όμως, με την εκλογή μιας κομματικής ηγεσίας από μια ετερόκλητη βάση, με την ύπαρξη των μέσων κοινωνικής δικτύωσης, με την απαξίωση και την περιθωριοποίηση της πολιτικής και των συλλογικών μορφών οργάνωσης και εκπροσώπησης, όπως τα γνωρίζαμε και όπως τα ασκούσαμε ως τώρα, αλλά και με την εξατομίκευση και τον κατακερματισμό της κοινωνίας και της όποιας συνοχής υπήρχε κάποτε στην Ελλάδα...

Σε μέρες και σε εποχές με αυτά τα χαρακτηριστικά, άγνωστα προνομιούχα άτομα, που βρίσκονται πιο κοντά στις κυρίαρχες αξίες της εποχής μας, καθώς και στην πιο light και πιο περιοριστική αντίληψη της πολιτικής και των δυνατοτήτων της, άτομα και εγχειρήματα τύπου Κασσελάκη, που έρχονται από το πουθενά και εμφανίζονται φρέσκα και υποσχόμενα, φαίνεται πως μπορούν να κερδίζουν εκλογικές μάχες.

Το παραδοσιακό κόμμα πλέον, οι μηχανισμοί του και τα στελέχη του μπορεί να μην είναι αρκετά για να κερδίσεις μια εσωκομματική αντιπαράθεση, όπως έδειξε η νίκη Κασσελάκη. Ο ρόλος του παραδοσιακού πολιτικού κόμματος και του «παραδοσιακού» πολιτικού λόγου μπορεί να έχουν συρρικνωθεί σημαντικά, δεν έχουν όμως περάσει στο χρονοντούλαπο της ιστορίας. Ένας ηγέτης μόνος, λαοπρόβλητος ή μη, μπορεί να κερδίζει ευκαιριακές μάχες κάθε τόσο, δεν μπορεί όμως να παράγει και να «επιβάλλει» πολιτικές μόνος του. Χωρίς σοβαρή ομάδα υποστήριξης, χωρίς ομάδες παραγωγής πολιτικής, οργάνωσης, διαχείρισης κ.α., είναι δύσκολο να αντέξει με επιτυχία και σχετική ανεξαρτησία στο χρόνο και στην πολιτική σκηνή.

Το μεγάλο στοίχημα για τους επόμενους δύσκολους μήνες του ΣΥΡΙΖΑ και του Κασσελάκη, είναι αν το κόμμα και οι μηχανισμοί του μπορούν να συνυπάρξουν με το νέο πρόεδρο, και το αντίστροφο βέβαια, με τρόπο που θα διασφαλίζει προς το παρόν, τουλάχιστον, το τωρινό ετερόκλητο εκλογικό και δημοσκοπικό μέγεθος του ΣΥΡΙΖΑ-Προοδευτική Συμαχία. Η μάχη για το περιεχόμενο της πολιτικής του κόμματος από εδώ και πέρα, με νέους όρους, τώρα αρχίζει.

Μπορεί ο Στέφανος Κασσελάκης να σηκώσει στις πλάτες του το βάρος της ελπίδας που γέννησε η υποψηφιότητά του; Θα φανεί προσεχώς. Πάντως, συμφέρει και στους νικητές και στους ηττημένους της χθεσινής μέρας, συμφέρει το χώρο και τη χώρα, να προσπαθήσουν να συνυπάρξουν νικητές και ηττημένοι αν το μπορούν, και αν βέβαια υπάρξουν οι προϋποθέσεις.

Το δεύτερο ίσως σημαντικότερο συμπέρασμα της νίκης Κασσελάκη στην εσωκομματική αναμέτρηση του ΣΥΡΙΖΑ, είναι το γεγονός πως η ανδροκρατούμενη νεοελληνική κοινωνία δεν παράγει και δεν ανέχεται μόνο ακροδεξιούς, ρατσιστές και ανθρωποκτόνους, που δολοφονούν για παράδειγμα το Ζακ Κωστόπουλο το Σεπτέμβρη του 2018, στην καρδιά της Αθήνας. Σημαντικά τμήματα της νεοελληνικής κοινωνίας του 2023, αποδέχονται και εκλέγουν για αρχηγό της αξιωματικής αντιπολίτευσης της χώρας έναν ανοιχτά ομοφυλόφιλο νέο πολιτικό. Αυτό το ράπισμα στην ομοφοβία, αυτή η αποδοχή της σεξουαλικής «ετερότητας», αυτό το επίσημο άνοιγμα της κοινωνίας στο διαφορετικό, είναι και σημαντικό και ελπιδοφόρο, για την αποδοχή και άλλων ετεροτήτων, με πολιτισμικές, ταξικές και άλλες αναφορές.