H ελληνική διπλωματία θα μπορούσε να βρει στήριγμα σε επαναπατρισμούς αρχαιοτήτων από μουσεία σε Η.Β., Γαλλία και Γερμανία στις κοιτίδες όπου δημιουργήθηκαν

Τα τελευταία χρόνια έχει ξεκινήσει μια διαδικασία επαναπατρισμού αρχαιοτήτων από μουσεία σε Ηνωμένο Βασίλειο, Γαλλία και Γερμανία στις κοιτίδες όπου δημιουργήθηκαν.

Για παράδειγμα, κάποια από τα μπρούτζινα αγαλματίδια του Μπενίν, δημιουργηθέντα στο Βασίλειο του Μπενίν που τώρα ανήκει στην επικράτεια της Νιγηρίας, επεστράφησαν στην Νιγηρία από μουσεία του Ηνωμένου Βασιλείου και την Γερμανία με ξεχωριστές συμφωνίες και πρωτοβουλίες που έλαβαν χώρα από το 2018 και έκτοτε. Η Γαλλία επέστρεψε επίσης το 2021 στο κράτος του Μπενίν πολιτιστικούς θησαυρούς που είχαν κλαπεί κατά τη διάρκεια της Γαλλικής αποικιοκρατίας. Η Γερμανία επίσης επέστρεψε το 2022 στην πρώην αποικία της, Ναμίμπια, 23 πολιτιστικούς θησαυρούς που είχαν κλαπεί κατά την αποικιοκρατία.

Όλες αυτές οι κινήσεις έλαβαν χώρα στα πλαίσια της προσπάθειας των δυτικών χωρών να επουλώσουν τα τραύματα της αποικιοκρατίας. Υπό αυτή την έννοια η επιστροφή των μαρμάρων του Παρθενώνα δεν εντάσσεται στην ίδια κατηγορία καθώς η Ελλάς δεν υπήρξε ποτέ επίσημα αποικία των δυτικών κρατών. Όμως, η ελληνική διπλωματία θα μπορούσε να βρει στήριγμα σε αυτούς τους επαναπατρισμούς και να καταδείξει πώς τα μάρμαρα του Παρθενώνα πρέπει να επαναπατριστούν για να κλείσει το εθνικό ελληνικό τραύμα που απορρέει από τον διαμελισμό ενός μνημείου και την έκθεση κομματιών του μακριά από τον φυσικό τους περιβάλλοντα χώρο. Υπό αυτήν την έννοια ήταν εύστοχος ο παραλληλισμός του Έλληνα πρωθυπουργού της περίπτωσης των μαρμάρων με αυτή της Μόνα Λίζα.

Κάποιος επίσης διερωτάται γιατί ειδικά τώρα ο Βρετανός πρωθυπουργός Ρίσι Σούνακ προέβη στην ακραία και αδικαιολόγητη ακύρωση της συνάντησης με τον Έλληνα πρωθυπουργό. Προσπαθώντας να βρουν τα αίτια πολλοί έχουν μιλήσει για ενόχληση του Βρετανού πρωθυπουργού που ο Έλληνας πρωθυπουργός συναντήθηκε πρώτα με τον αρχηγό της αξιωματικής αντιπολίτευσης, για την εύστοχη συνέντευξη του Έλληνα πρωθυπουργού στο BBC ή και ακόμα για το ρόλο που μπορεί να διαδραματίζει η εν γένει αμυντική προσέγγιση Λονδίνου-Άγκυρας. Όλα αυτά μπορεί να είναι αληθή και έρχονται να προστεθούν στο γεγονός πως ο Σούνακ, μετά ιδίως την συνέντευξη του Κυριάκου Μητσοτάκη και την συνάντηση του Έλληνα πρωθυπουργού με τον ηγέτη των Εργατικών, ένιωσε μια συσσωρεύουσα πίεση που προσπάθησε να αποτινάξει. Πίεση στο θέμα των μαρμάρων, καθώς η εύγγλωτη σύγκριση του Έλληνα πρωθυπουργού μεταξύ των μαρμάρων και της Μόνα Λίζα, έναν πίνακα που αποτελεί την επιτομή της ιδιοφυίας του Ντα Βίντσι, έκανε σαφές στο κοινό πως τα μάρμαρα δεν είναι ένα ‘απλό κομμάτι της αρχαίας ελληνικής κληρονομιάς’ αλλά η επιτομή της δημιουργικότητας των αρχαίων Ελλήνων. Πίεση επίσης ένιωσε ο Σούνακ και σε εσωτερικό πολιτικό επίπεδο, καθώς είδε τον Έλληνα πρωθυπουργό να συναντάται σε πολύ καλό κλίμα με τον ηγέτη των Εργατικών, ενόσω το Συντηριτικό κόμμα βρίσκεται 20 μονάδες πίσω στις δημοσκοπήσεις.

Όλα αυτά και με δεδομένη την προσωπική στάση του Σούνακ στο θέμα των μαρμάρων και την άρνησή του για οποιαδήποτε επιστροφή, γιγάντωσαν σε προσωπικό επίπεδο την εν λόγω αντίδρασή του, βλέποντας ο Βρετανός πρωθυπουργός πως το θέμα των μαρμάρων όχι μόνο δεν περιορίστηκε σε μια μόνο τυπική υπόμνηση από την ελληνική πλευρά, όπως ίσως ο ίδιος θα ήθελε, αλλά πήρε και θετικές διαστάσεις για την Ελλάδα σε πολιτικό και επικοινωνιακό επίπεδο. Το γεγονός ότι αυτή η ενέργεια του Βρετανού πρωθυπουργού δεν απηχεί σε θεσμικό επίπεδο το καλό κλίμα των ελληνο-βρετανικών σχέσεων, έσπευσε να υπογραμμιστεί και με την συνάντηση του Βρετανού Υπουργού Εξωτερικών Ντέιβιντ Κάμερον με τον κ. Γεραπετρίτη και με τις δηλώσεις της Ελληνικής Κυβέρνησης.