Απόψεις|02.03.2024 07:30

Υπομονή μέχρι τον Νοέμβριο

Κώστας Υφαντής

Δύο χρόνια από τη ρωσική εισβολή είναι εξαιρετικά δύσκολο να οριστεί με εγκυρότητα τι συνιστά νίκη και τι ήττα για τις δύο πλευρές.

Πέρα από ιδεολογικές ή ψευδοϊστορικές προκαταλήψεις – που βεβαίως αφθονούν στην ελληνική δημόσια σφαίρα – σε τακτικό, επιχειρησιακό και πάνω από όλα σε στρατηγικό επίπεδο τα πράγματα δεν προσφέρονται για αφορισμούς. Σε στρατηγικό επίπεδο, η όποια αξιολόγηση δεν μπορεί να είναι ξεχωριστή από τους στόχους που η κάθε πλευρά έθεσε ή έθετε στις διαφορετικές φάσεις των επιχειρήσεων.

Η πρώτη φάση του σχεδίου καθυπόταξης του Κιέβου

Για το καθεστώς Πούτιν, η εισβολή του Φεβρουαρίου του 2022 ήταν συνέχεια του 2014. Τότε, χρησιμοποιώντας υβριδικές προσεγγίσεις και παραστρατιωτικές μεθόδους, η Ρωσία κατάφερε να ακρωτηριάσει την Ουκρανία. Τώρα ξέρουμε ότι αυτή ήταν απλώς η πρώτη φάση ενός σχεδίου καθυπόταξης του Κιέβου. Αν θυμηθεί κανείς/μια τη Συμφωνία του Μίνσκ, κρίσιμη ήταν μια πρόβλεψη που καμία δημοκρατικά εκλεγμένη κυβέρνηση στο Κίεβο δε θα μπορούσε να τηρήσει, δηλαδή το βέτο των αυτόνομων ανατολικών επαρχιών υπό Ρωσικό έλεγχο σε όλα τα ζητήματα οικονομίας και εξωτερικής πολιτικής της Ουκρανίας. Το 2022 ο στρατηγικός στόχος του καθεστώτος Πούτιν ήταν η άμεση κατάρρευση της εκλεγμένης κυβέρνησης Ζελένσκι και η εγκαθίδρυση ενός καθεστώτος ανδρεικέλων απόλυτα ελεγχόμενων από τη Μόσχα.

Σήμερα ξέρουμε ότι αυτό δε συνέβη. Οι ρωσικές ένοπλες δυνάμεις αποδείχθηκαν ελάχιστα αξιόμαχες και οι στρατιωτικοί διοικητές τους ανεπαρκέστατοι. Προδήλως, η εκτίμηση του Κρεμλίνου για ένα blitzkrieg που θα έφερνε τον ρωσικό στρατό να παρελαύνει στην πλατεία Maidan, την πλατεία της Ανεξαρτησίας δε δείχνει ιδιαίτερη στρατηγική ευφυΐα.

Η Μόσχα, απέτυχε να προβλέψει και την αντίδραση της Δύσης. Ευρώπη και ΗΠΑ στοιχήθηκαν αμέσως απέναντι στον ρωσικό αναθεωρητισμό. Με ελάχιστες εξαιρέσεις, η Δυτική ενότητα άντεξε και αντέχει. Το ΝΑΤΟ διευρύνθηκε με συνοπτικές διαδικασίες και η Ρωσία βλέπει αυτό που υποτίθεται ότι προκάλεσε την αντίδρασή της: Στον κρίσιμο γεωστρατηγικά Βορρά, ο Φινλανδικός Κόλπος έγινε ΝΑΤΟική περιοχή και στη Θάλασσα του Μπέρεντς στον Αρκτικό Κύκλο επίσης κυματίζει η σημαία της Συμμαχίας.

Πόλεμος φθοράς

Σε επιχειρησιακό επίπεδο, ο πόλεμος έχει καταστεί ένας πόλεμος φθοράς, όπου μικρές τακτικές νίκες πανηγυρίζονται αλλά η μεγάλη εικόνα δεν αλλάζει. Και όλοι και όλες περιμένουν τις αμερικανικές εκλογές.

Το στοίχημα για το Κίεβο είναι να αντέξει τους επόμενους μήνες, όσο δηλαδή η εσωτερική πόλωση στις ΗΠΑ και η προσπάθεια των Ρεπουμπλικάνων να πλήξουν τον Πρόεδρο Μπάιντεν θα κρατούν όμηρο τη βασική αμερικανική επιλογή για συνέχιση της βοήθειας. Προφανώς, η Μόσχα είναι σε καλύτερη θέση και μπορεί να περιμένει. Αλλά, αυτό δε σημαίνει ότι ο αρχικός στόχος είναι εφικτός. Σε αυτό το παιγνίδι της αναμονής και των τακτικών κινήσεων στο έδαφος, θα κριθούν όλα. Η Μόσχα δε θέλει να αναγκαστεί να διαπραγματευτεί με την Κυβέρνηση Ζελένσκι γιατί αυτό θα είναι η παραδοχή της αποτυχίας της.

Ο Πρόεδρος Πούτιν θέλει να διαπραγματευτεί με τη Δύση και αν είναι δυνατόν με τον Ντόναλντ Τραμπ με την ελπίδα ότι, σε αυτή την περίπτωση, η ενότητα της Δύσης θα τραυματιστεί θανάσιμα. Υπομονή μέχρι τον Νοέμβριο, λοιπόν.

πόλεμοςΡωσίαΒλαντίμιρ ΠούτινΤζο ΜπάιντενΝτόναλντ Τραμπειδήσεις τώραΟυκρανίαΒολοντιμίρ Ζελένσκι