Παγκόσμια Ημέρα της Γυναίκας: Για τις γυναίκες της Γάζας. Και για εκείνες του Ισραήλ

Τη φετινή Παγκόσμια Ημέρα Γυναικών, πολλές γυναικείες οργανώσεις σε όλο τον κόσμο έχουν επιλέξει να τιμήσουν τις γυναίκες της Γάζας. Εκείνες που μέσα σε απίστευτες συνθήκες βομβαρδισμών, αποκλεισμού, αποστέρησης, σωματικής και ψυχολογικής βίας, παλεύουν για να κρατηθούν στη ζωή.

Υπάρχει λόγος για να σταθούμε στην Παλαιστίνη αυτήν την ημέρα γιορτής των γυναικείων αγώνων και υπόμνησης όσων δεν έχουν ακόμα κερδηθεί. Μολονότι η έμφυλη βία εξακολουθεί να ενδημεί σε πολλές γεωγραφικές συντεταγμένες και περιστάσεις –από το Αφγανιστάν μέχρι τον πυρήνα των δυτικών φιλελεύθερων δημοκρατιών και από τον θεσμικό σεξισμό μέχρι την ενίοτε κρυμμένη βία στον οικιακό χώρο– οι γυναίκες της Γάζας ενσαρκώνουν σήμερα έναν απεγνωσμένο αγώνα αντοχής απέναντι σε ακραία άνισους όρους.

Καλούνται να επιβιώσουν από σεξουαλικές επιθέσεις που χρησιμοποιούν το σώμα τους ως όπλο πολέμου, να προστατευθούν από τις μολύνσεις, την ώρα που στερούνται την πρόσβαση σε προϊόντα υγιεινής και καθαρό νερό κατά την έμμηνο ρύση, να αντιμετωπίσουν τον αυξημένο κίνδυνο αποβολών, να πενθήσουν αγαπημένους, να γεννήσουν με ασφάλεια σε βαλλόμενα ή διαλυμένα νοσοκομεία, να φροντίσουν τον εαυτό τους, τους γύρω τους, το σπίτι, τους οικείους.

Στις 19 Φεβρουαρίου, ομάδα εμπειρογνωμόνων του ΟΗΕ εξέφρασε τη βαθύτατη ανησυχία του για τις αναφορές αποτρόπαιων εκτελέσεων, σεξουαλικών επιθέσεων, απαγωγών και απάνθρωπης μεταχείρισης εις βάρος αμάχων Παλαιστίνιων γυναικών και κοριτσιών από τον ισραηλινό στρατό:

«Είμαστε συγκλονισμένοι από τις αναφορές για τη σκόπιμη στοχοποίηση και την παράνομη δολοφονία Παλαιστίνιων γυναικών και παιδιών είτε σε σημεία όπου αναζήτησαν καταφύγιο είτε κατά την απόπειρα διαφυγής τους. Ορισμένες από αυτές τις γυναίκες φέρονται να κρατούσαν λευκά κομμάτια υφάσματος όταν σκοτώθηκαν από τον ισραηλινό στρατό ή από συνεργαζόμενες δυνάμεις», ανέφεραν οι εμπειρογνώμονες στην έκθεσή τους, τονίζοντας ότι οι υπεύθυνοι πρέπει να λογοδοτήσουν για αυτά τα εγκλήματα.

Την ίδια ώρα, ήδη από τις απαρχές του πολέμου, ο Παγκόσμιος Οργανισμός Υγείας είχε προειδοποιήσει ότι οι γυναίκες, τα παιδιά και τα νεογέννητα στη Γάζα επωμίζονται δυσανάλογα το βάρος της κλιμάκωσης των εχθροπραξιών. Είτε ως θύματα έμφυλων επιθέσεων, είτε λόγω μειωμένης πρόσβασης σε υπηρεσίες γενικής ιατρικής, σεξουαλικής και αναπαραγωγικής υγείας, οι Παλαιστίνιες βρίσκονται πολλαπλά ευάλωτες απέναντι σε διασταυρούμενους κινδύνους.

Οι έμφυλες επιθέσεις ως όπλο πολέμου

Οι έμφυλες και σεξουαλικές επιθέσεις ως όπλο πολέμου, ως μέσο εκφοβισμού, εξολόθρευσης και εξευτελισμού του αντιπάλου, αλλά και ως μέσο επιβεβαίωσης της αρρενωπότητας και της δύναμης στρατών έχουν μια μακρά ιστορία.

Από τη γενοκτονία της Ρουάντα μέχρι τον πόλεμο της Γιουγκοσλαβίας, οι εμπόλεμες πρακτικές βιασμών και κακοποίησης γυναικών έχουν γραφτεί με μαύρα γράμματα στην ιστορία, μαζί με τη συνεπαγόμενη σιωπή που επιβλήθηκε επί μακρόν στα θύματα, με χρονίζουσες τραυματικές συνέπειες για τις ίδιες. Οι σχέσεις μιλιταρισμού και έμφυλης βίας είναι, επομένως, στενές, με τις γυναίκες να απειλούνται από ειδικές μορφές επιθέσεων και θανάτου μέσα στον πόλεμο, όπως έχει επισημάνει η Σίνθια Κόκμπερν.

Η αλληλεγγύη των Ισραηλινών γυναικών

Ανάμεσα σε όσες στέκονται σήμερα αλληλέγγυες με τις Παλαιστίνιες είναι και Ισραηλινές. Γυναίκες που έχουν επίσης αντιμετωπίσει τρομακτικές μορφές βίας, που έχασαν δικούς τους ανθρώπους στις επιθέσεις της Χαμάς, που υπήρξαν οι ίδιες όμηροι ή είχαν συγγενείς ομήρους.

Η ομάδα Women Wage Peace, που δραστηριοποιείται εδώ και μια δεκαετία στο Ισραήλ για την επίτευξη ειρήνης με την Παλαιστίνη, έχασε την επικεφαλής της Βίβιαν Σίλβερ, η οποία σκοτώθηκε από τις επιθέσεις της Χαμάς της 7^ης Οκτωβρίου.

«Απαιτούμε τη συμμετοχή των γυναικών στις διαπραγματεύσεις» για την παύση των εχθροπραξιών, ανέφερε η οργάνωση σε δημόσια τοποθέτησή της, τονίζοντας ότι «δεν θέλουμε άλλα θύματα από καμία πλευρά». Πρέπει να προστατευθούν οι άμαχοι από όλες τις πλευρές και ο μόνος τρόπος για να γίνει κάτι τέτοιο είναι μέσα από την εύρεση πολιτικής λύσης, επισήμαινε η συνδιευθύντρια της οργάνωσης Δρ. Yael Braudo-Bahat, την ώρα που πενθούσε τον θάνατο του ιδρυτικού της μέλους.

Τόσο η συγκεκριμένη οργάνωση, όσο και άλλες, όπως η oμάδα Women in Black, που επίσης έχει μακρά ιστορία στη διεκδίκηση ειρήνης μεταξύ Ισραήλ και Παλαιστίνης, επιχειρούν παρά τον πόνο και τις απώλειες της δικής τους πλευράς να ασκήσουν πίεση για την επίτευξη εκεχειρίας.

Παράλληλα, ισραηλινές θεωρητικοί και ακτιβίστριες, όπως η εμβληματική φυσιογνωμία του διαθεματικού φεμινισμού Nira Yuval-Davis, τονίζουν ότι η έμφυλη καταπίεση αποτελεί συστατικό μιας ήδη εξελισσόμενης αυταρχικής στροφής του Ισραήλ και της επικράτησης υπέρ-συντηρητικών δυνάμεων στο εσωτερικό του.

Έτσι, η παύση της βίας κατά των Παλαιστίνιων γυναικών είναι ένα αίτημα που αυτές οι φεμινιστικές οργανώσεις αλλά και μεμονωμένες γυναίκες εντός του Ισραήλ προτάσσουν, κατανοώντας ότι η έμφυλη κακοποίηση στον πόλεμο δεν μπορεί να μπει σε ένα ζύγι για το ποια πλευρά έχει τις περισσότερες απώλειες. Διαποτίζει όλες τις πλευρές και όλες τις διαστάσεις της ζωής των γυναικών ως μια ειδική έκφραση μιλιταριστικής βίας και αυταρχικής εξουσίας πάνω στα σώματα των ανθρώπων.

Σήμερα, αυτή η επισφαλής, εύθραυστη αλλά τόσο θαρραλέα απόπειρα Ισραηλινών γυναικών να συναντήσουν και να πολλαπλασιάσουν τη φωνή των Παλαιστίνιων γυναικών είναι μια ζεστή φλόγα μέσα στο σκοτάδι της Γάζας.