Το Brexit πληγώνει τη Γερµανία

Το ρητό «όταν µαλώνουν τα βουβάλια, την πληρώνουν τα βατράχια» είναι σχετικά γνωστό. Αντίθετα, λιγότερη γνωστή, καθώς τα ελληνικά Μέσα δεν συγκινήθηκαν ιδιαίτερα, είναι η είδηση ότι εξαιτίας κυρίως του φόβου για ένα άτακτο Brexit, οι βιοµηχανικές παραγγελίες που δέχθηκαν οι γερµανικές βιοµηχανίες έπεσαν κατά 4,2% τον Φεβρουάριο. Για τη γερµανική οικονοµία η βιοµηχανία και οι εξαγωγές είναι η κινητήρια δύναµη.

Ετσι, λίγες ώρες µετά τη σχετική ανακοίνωση, τα οικονοµικά ινστιτούτα της Γερµανίας αναγκάστηκαν να αναθεωρήσουν προς τα κάτω τις προβλέψεις τους για τον ρυθµό ανάπτυξης της γερµανικής οικονοµίας για όλο το 2019. Πιο συγκεκριµένα από ρυθµό ανάπτυξης 1,9%, οι προβλέψεις πλέον κάνουν λόγο για ένα αναιµικό 0,8%, το οποίο µάλιστα µπορεί να αναθεωρηθεί κι άλλο προς τα κάτω, ιδιαίτερα εάν το Brexit χωρίς συµφωνία δεν αποφευχθεί.

Σε πολλές συζητήσεις µε συναδέλφους και όχι µόνο για το θέµα του Brexit, επικρατεί η άποψη ότι εµάς, την Ελλάδα δηλαδή, η βρετανική αποχώρηση δεν θα µας επηρεάσει. Η θέση αυτή µόνο ως οπτιµιστική ακούγεται και αντίθετα µε τις εκτιµήσεις των Γερµανών οικονοµολόγων υποβαθµίζει το θέµα. Το Brexit δεν είναι απόρροια µόνο της ξεροκεφαλιάς των Βρετανών και της «ύποπτης» (κυρίως εξαιτίας της ακροδεξιάς πολιτικής ταυτότητας των θιασωτών του σκληρού Brexit) αντίθεσής τους στην Ευρώπη. Είναι κάτι µεγαλύτερο, καθώς κάτι παρόµοιο δεν έχει γίνει τα τελευταία 70 χρόνια ειρήνης στην ευρωπαϊκή ήπειρο.

Το Brexit, εάν αυτό είναι χωρίς συµφωνία, αλλά ακόµα και µε συµφωνία, µπορεί να αποδειχθεί καθοριστικό γεγονός για το µέλλον των διεθνών ισορροπιών και του οικονοµικού µοντέλου. Σε περίπτωση που η πιθανή αποχώρηση της Βρετανίας επηρεάσει σφόδρα τη γερµανική οικονοµία, είναι ηλίου φαεινότερο ότι θα επηρεαστεί και η οικονοµία της Ευρωζώνης. Εκτός βέβαια αν οι οπτιµιστές εκτιµούν πως το οικονοµικό µέγεθος της Γερµανίας στο πλαίσιο της Ευρωζώνης είναι αµελητέο.

Σηµειώνω εδώ ότι στο τελευταίο τόσο µεγάλων διαστάσεων γεγονός, που ήταν το ξέσπασµα της κρίσης των ενυπόθηκων δανείων στις ΗΠΑ, η Ελλάδα, γνωστή και ως «βατράχι» και ουχί «βουβάλι» (όπως θέλουν να την παρουσιάζουν διάφοροι εθνικόφρονες και ακροδεξιοί), την πλήρωσε ακριβά. Τότε το πρόβληµα το είχαν οι γερµανικές και οι γαλλικές τράπεζες και κατά συνέπεια εµείς και άλλες χώρες της ΕΕ. Μετά το ενδεχόµενο «σκληρό» Brexit µπορεί να προβλέψει κάποιος πού θα παρουσιαστεί πρόβληµα και ποιος θα την πληρώσει;