Εσείς γνωρίζετε, τι εορτάζουμε την 28η Οκτωβρίου;

Παραμονές της μεγάλης επετείου ένα τσούρμο μαθητές και μαθήτριες του Λυκείου, αλλά και νέοι που περνούσαν τυχαία ρωτήθηκαν σε ένα ρεπορτάζ στο δρόμο: «Εσείς γνωρίζετε, τι εορτάζουμε την 28η Οκτωβρίου». Κάποιος είπε, την επανάσταση του 1821. Κάποιος άλλος, απάντησε «Δυστυχώς δεν γνωρίζω». Ενώ κάποιο κορίτσι με ένα τατουάζ στο μπράτσο, είπε δειλά: «Μήπως τη νίκη μας απέναντι στους Τούρκους»;

Απογοήτευση. Η καστανή ρεπόρτερ κοντοστάθηκε. Έβηξε από αμηχανία και κοίταξε την κάμερα. Ήθελε να τα «μπαλώσει». Όμως, πώς; Πώς να κρύψεις την άγνοια μιας ολόκληρης γενιάς; Μόνο ένας κοντούλης κάπου στα δεκαεπτά ξεγλίστρησε μπροστά στο μικρόφωνο και άρχισε να εξιστορεί απνευστί και με φανερή εθνική υπερηφάνεια: «Ο Β΄ Παγκόσμιος Πόλεμος λοιπόν ξεκίνησε, το Σεπτέμβριο του 1939. Όταν οι Ιταλοί προέβησαν στον τορπιλισμό του πολεμικού πλοίου Έλλη στις 15 Αυγούστου 1940, φάνηκε ότι η απειλή πλέον πλησίαζε και στην Ελλάδα. Έτσι το πρωινό της 28ης Οκτωβρίου του 1940, ο πρεσβευτής της Ιταλίας στην Ελλάδα, επέδωσε στον τότε πρωθυπουργό της Ελλάδας Ιωάννη Μεταξά το τελεσίγραφο με το οποίο ο Μουσολίνι, ο ηγέτης της Ιταλίας, ζητούσε την κατοχή ορισμένων ελληνικών περιοχών. Αν η Ελλάδα δε δεχόταν, τότε θα τις καταλάμβανε με τα όπλα. Κι ήταν ακριβώς αυτή την ιστορική στιγμή, όπου ο Έλληνας πρωθυπουργός απάντησε με το ηχηρό ΟΧΙ, γνωρίζοντας πως μεγαλύτερο αγαθό από το αγαθό της ελευθερίας δεν υπάρχει». Η ρεπόρτερ χαμογέλασε ικανοποιημένη. Έκλεισε το μικρόφωνο, επειδή δεν είχε άλλο τηλεοπτικό χρόνο.

Τα υπόλοιπα είναι καταγεγραμμένα από την ιστορία. Την ίδια αρνητική απάντηση δηλαδή έδωσαν σύσσωμοι όλοι οι Έλληνες, καθώς με την ανακοίνωση της εμπλοκής μας στον πόλεμο ξεχύθηκαν στους δρόμους προβάλλοντας έτσι τη δική τους αντίσταση. Ο Μουσολίνι με τους στρατιώτες που είχε ήδη συγκεντρωμένους στην Αλβανία, πίστευε πως θα καταχτούσε την Ελλάδα με τόση ευκολία σαν να έκανε περίπατο.

Δεν γνώριζε φαίνεται ότι τα ελληνικά στρατεύματα θα κατάφερναν μόνο μεγάλες επιτυχίες. Η Ελλάδα, αντιστέκεται με γενναιοψυχία, αλλά και με τόλμη προασπίζοντας την ιδέα της τιμής και της ελευθερίας, ενάντια στην πολεμόχαρη βία. Ο παγκόσμιος τύπος ασχολείται με τα ελληνικά κατορθώματα και παρομοιάζει τους αγώνες της Ελλάδας κατά του Μουσολίνι με τον αγώνα του Λεωνίδα των Θερμοπυλών κατά του Ξέρξη.

Η εθνική ενότητα ήταν αυτή που έδωσε τη νίκη στον ελληνικό στρατό. Κι όταν εν τέλει ο Μουσολίνι αντιλήφθηκε πως δεν υπήρχε για τα στρατεύματα του σωτηρία, κατέφυγε στη βοήθεια του σύμμαχού του Χίτλερ. Έτσι τον Απρίλιο του 1941 η ναζιστική Γερμανία επιτίθεται κατά της Ελλάδας. Και στη δεύτερη αυτή εισβολή η Έλληνες δεν κάμφθηκαν. Αντιμετωπίζοντας τώρα δύο μεγάλες ξένες δυνάμεις. Στα μαύρα χρόνια της Γερμανοϊταλικής κατοχής της Ελλάδας. οι Έλληνες υπέφεραν από την πείνα τις στερήσεις, αλλά και από τα βασανιστήρια και τις εκτελέσεις.

Πολύ σύντομα όμως οι Έλληνες αντιστάθηκαν εναντίον του νέου εισβολέα. Οργάνωσαν αντάρτικες ομάδες στα βουνά, τύπωναν παράνομες εφημερίδες, ενώ πολλοί διέφυγαν στην Αίγυπτο, όπου δημιουργήθηκε ένας νέος ελληνικός στρατός, ο οποίος πολέμησε μαζί με τους άλλους συμμάχους μέχρι την απελευθέρωση της Ελλάδας.

28η Οκτωβρίου. Ημέρα δόξας και αποφασιστικότητας. Προσήλωσης του ανθρώπου στη σαφή διάκριση μεταξύ συμφέροντος και αυτοθυσίας. Η εποποιία του 1940 προκρίνει το μεγαλειώδες και δυνατό, που εκδηλώθηκε τότε στις ψυχές των ελληνικού λαού, και θα φωτίζει σαν ένας ζεστός ήλιος τα μονοπάτια του μέλλοντος. Ξεπερνώντας τις αποστροφές, τα εμπόδια ή τις ιστορικές αποτυχίες.