Απόψεις|06.11.2024 12:50

Γιατί επανεκλέχτηκε ο Τραμπ;

Κώστας Καραμάρκος

Έχει καταδικαστεί για κακούργημα.  Όλα τα σοβαρά ΜΜΕ της χώρας του έχουν αναδείξει ξανά και ξανά τα χιλιάδες ψέματά του, ως πρόεδρος των ΗΠΑ, αλλά και ως πολιτικός. Είναι αυταρχικός και μισογύνης.  Είναι διαπλεκόμενος και φοροφυγάς.  Ψάχνει για εξιλαστήρια θύματα, που είναι πάντα οι κοινωνικά και πολιτικά πιο αδύναμες ομάδες της κοινωνίας, οι μετανάστες, οι αφροαμερικανοί, κ.α.  Κι όμως… 

Ο Ντόναλντ Τραμπ επιστρέφει στο Λευκό Οίκο μετά από τέσσερα χρόνια, με μια ακόμα πιο εμφατική νίκη, από αυτήν του 2016.  Τότε, η Χίλαρη Κλίντον έχασε την προεδρική εκλογή παίρνοντας σχεδόν 3 εκατομμύρια περισσότερους ψήφους από τον αντίπαλό της.  Τώρα, ο Ντόναλντ Τραμπ επιστρέφει στην προεδρία έχοντας συγκεντρώσει 5 εκατομμύρια περισσότερους ψήφους από την υποψήφια του Δημοκρατικού Κόμματος, την αντιπρόεδρο Καμάλα Χάρις.  

Αξίζει να αναφερθεί εδώ, πως οι Ρεπουμπλικάνοι κερδίζουν επίσης τον έλεγχο της Γερουσίας και μάλλον, (την ώρα που γράφεται αυτή η άποψη), και της Βουλής των Αντιπροσώπων.  Πράγμα που καθιστά τον Τράμπ πανίσχυρο και του λύνει τα χέρια να υλοποίηση το πολιτικό πρόγραμμα του κινήματος του, όπως το αποκαλεί, το Make America Great Again (MAGA), αλλά και να διορίζει δικαστές. της αρεσκείας του και της δικής του ιδεολογίας. 

Την υποψηφιότητα Τραμπ υποστήριξαν πλειοψηφικά οι άντρες, η αγροτική και η λαϊκή Αμερική.  Η χαμηλόμισθη, η λιγότερο μορφωμένη και κοινωνικά πιο συντηρητική Αμερική, η παλιά εργατική τάξη των αποβιομηχανοποιημένων πολιτειών (Πενσυλαβανία, Μίσιγκαν, κ.α.) γύρω από τις μεγάλες λίμνες.  Τον Ντόναλντ Τραμπ υποστήριξαν κοινωνικά στρώματα που λογικά έπρεπε να στηρίζουν το διακηρυκτικό λόγο της υποψήφιας των Δημοκρατών, που ανάμεσα σε άλλα ανέφερε την ανάγκη οικονομικής υποστήριξης των πιο αδύναμων στρωμάτων της αμερικανικής κοινωνίας. Αυτό, συν τοις άλλοις, συνεπάγεται και αδυναμία των Δημοκρατικών να περάσουν το μήνυμα και το πρόγραμμά τους, με πειστικό τρόπο, σε ευρύτερα στρώματα του εκλογικού σώματος.

Η υποψηφιότητα Χάρις από την άλλη μεριά, υποστηρίχτηκε συντριπτικά, σύμφωνα με το exit poll του NBC σε 10 κρίσιμες πολιτείες, από τις αφροαμερικάνες γυναίκες, όπου συγκέντρωσε το 92%, και από τους Αμερικανούς Εβραίους στο θρήσκευμα, (περίπου 80%).  Η υποψήφια των Δημοκρατικών υποστηρίχτηκε πλειοψηφικά από τις γυναίκες συνολικά, από τα πιο μορφωμένα και υψηλόμισθα στρώματα των αστικών κέντρων των ΗΠΑ, από τους αφροαμερικανούς (γύρω στα 80%), από άτομα μέχρι και 44 ετών.  Μειωμένη, αλλά πλειοψηφική ακόμη, ήταν η υποστήριξη των λατινοαμερικανών, ο Τζο Μπάιντεν τα πήγε καλύτερα με αυτούς πριν τέσσερα χρόνια, καθώς και των Αμερικανών ασιατικής καταγωγής.

Γιατί τον ψήφισαν, αν και τον θεωρούν απειλή για τη Δημοκρατία 

Γιατί λοιπόν κέρδισε τις προεδρικές εκλογές ο Ντόναλντ Τραμπ;  Όταν συν τοις άλλοις για παράδειγμα, 73% των Αμερικανών ψηφοφόρων δήλωσαν στο exit poll, πως κινδυνεύει η δημοκρατία στη χώρα τους;  Ποσοστό διπλάσιο, από το ποσοστό ανησυχίας που εξέφρασαν για την πορεία της οικονομίας; Η απάντηση κατά την άποψή μου, βρίσκεται στον κατακερματισμό της κοινωνίας των ΗΠΑ, λόγω των οικονομικών πρωτίστως αλλαγών των τελευταίων δεκαετιών, αλλά και στην κρίση νομιμοποίησης και εκπροσώπησης που περνούν η αμερικανική δημοκρατία και οι θεσμοί της.

Το 73% των ψηφοφόρων που δήλωσε πως κινδυνεύει η δημοκρατία στη χώρα τους αντιλαμβάνεται αντιθετικά, αντιλαμβάνεται διαφορετικά, τις αιτίες αυτού του κινδύνου.  Για τους ψηφοφόρους των Δημοκρατών, με τα κοινωνικά και δημογραφικά χαρακτηριστικά που ανέφερα παραπάνω, η δημοκρατία κινδυνεύει από τον αυταρχισμό, από την ακραία ιδεολογία, από τους απρόβλεπτους και απλουστευτικούς αυτοσχεδιασμούς του Τραμπ.  Για τους ψηφοφόρους του νικητή των εκλογών, ο κίνδυνος προέρχεται από τις έως τώρα εξουσιαστικές ελίτ των ΗΠΑ.  Τις αποκομμένες από τους πολλούς, με διαφορετικές αξίες, με διαφορετικό τρόπο και επίπεδο ζωής, αλλά και «διεφθαρμένες» όπως πιστεύουν αρκετοί και αρκετές ελίτ,  που διαχειρίζονται τις τύχες τις τελευταίες δεκαετίες, μιας ολοένα και πιο αδύναμης Αμερικής.  Μιας χώρας που δεν τη σέβονται στο εξωτερικό και που ταυτόχρονα, δεν μπορεί να προστατεύει εντός των συνόρων της τον εργαζόμενο από τους μετανάστες που «κλέβουν» δουλειές, , τους νέους από τα ναρκωτικά, το μέσο πολίτη από την εγκληματικότητα, κ.α. 

Οι κατακερματισμένοι αμερικανικοί μικρόκοσμοι, πρωτίστως λόγω των αλλαγών στην οικονομία, ζουν διαφορετικές κοινωνικές πραγματικότητες, έχοντας την ίδια στιγμή, διαφορετικά ερμηνευτικά εργαλεία στα χέρια τους.  Δεν υπάρχουν κοινά βιώματα, και δεν υπάρχουν για παράδειγμα, πλέον, εθνικά Μέσα Μαζικής Επικοινωνίας, που να λειτουργούν ως διαμεσολαβητές και «ερμηνευτές» της πολιτικής και κοινωνικής πραγματικότητας.  Αρκεί να αναφέρω εδώ πως, σύμφωνα με το πιο αξιόπιστο οργανισμό μέτρησης της κοινής γνώμης των ΗΠΑ, τον Pew Research, το υπερσυντηρητικό κανάλι του Ρούπερτ Μέρντοχ FoxNews, έχει τριπλάσια και τετραπλάσια ακροαματικότητα στα ειδησεογραφικά του προγράμματα, από ό,τι τα παραδοσιακά μεγάλα και πολλαπλώς πιο έγκυρα τηλεοπτικά δίκτυα των ΗΠΑ, ABC, CBS και NBC.  Aυτά τα δίκτυα, μαζί με τις πιο έγκυρες εφημερίδες της χώρας, όπως για παράδειγμα οι The New York Times, θεωρούνται καθεστωτικά ΜΜΕ σε ποσοστά από 80% ως 96% των ερωτηθέντων, πράγμα που συνεπάγεται αυτόματα πως τα εμπιστεύονται λιγότερο έως και ελάχιστα.  Από την άλλη μεριά, σχεδόν το 30% των ερωτηθέντων θεωρεί μη καθεστωτικό το δίκτυο Fox!

Ως επίλογο και εν μέρει ως συνδιαμορφωτή του εκλογικού αποτελέσματος, ας κρατήσουμε επίσης τη δυνατότητα του Ντόναλντ Τραμπ να απευθύνεται κάθε μέρα αδιαμεσολάβητα, από τα μέσα κοινωνικής δικτύωσης, σε δεκάδες εκατομμύρια περισσότερους Αμερικανούς πολίτες από ότι η Καμάλα Χάρις.  Ενδεικτικά αναφέρω ότι στο Χ του φίλου του Ήλον Μασκ ,ο Τράμπ έχει 92,8 εκατομμύρια ακόλουθους, ενώ η Καμάλα Χάρις 21, 4 εκατομμύρια.  Στο Facebook, o Τραμπ έχει 35 εκατομμύρια ακόλουθους και η Χάρις 5,6 εκατομμύρια.  Στο Instagram, τον Τραμπ ακολουθούν 27,6 εκατομμύρια, ενώ τη Χάρις 19,3 εκατομμύρια. Στο Youtube o Τραμπ έχει 3,64 εκατομμύρια ακόλουθους, ενώ η Χάρις μόλις 827,000…

Κάμαλα ΧάριςΗΠΑεκλογές ΗΠΑΝτόναλντ Τραμπεκλογές ΗΠΑ αποτελέσματα