Οι δολοφονίες γυναικών και το καθήκον της κοινωνίας

Γράφει ο Γιάννης Μαρκέτος*

Οι περισσότερες, σχεδόν όλες, οι δολοφονίες γυναικών που έχουν σχέση με περιπτώσεις έμφυλης βίας, είναι εξ επαφής. Σε πολλές περιπτώσεις το όπλο που χρησιμοποιήθηκε ήταν το μαχαίρι. Το μαχαίρι χρησιμοποιείται σε μάχη σώμα με σώμα. Το μαχαίρι είναι όπλο που δεν αστοχείς. Το κουβαλάς μαζί σου, πλησιάζεις το θύμα σου, το σπρώχνεις μέσα του. Η πιθανότητα να αστοχήσεις ελάχιστη. Το μαχαίρι μεταφέρει το θάνατο από την σκέψη στην πράξη σε μια ευθεία γραμμή.

Σε άλλες περιπτώσεις το όπλο που χρησιμοποιήθηκε είναι το πιστόλι αλλά και αυτό χρησιμοποιήθηκε από πολύ μικρή απόσταση , τόσο μικρή που οι γυναίκες αυτές δε δολοφονήθηκαν, εκτελέστηκαν.

Σε κάποια άλλη περίπτωση «πετάχτηκε» από τα βράχια ή αλλού για να σιγουρέψουν το θάνατο της την πέταξαν στην θάλασσα.

Οι γυναίκες αυτές είδαν τον θάνατό τους, ο τελευταίος άνθρωπος που είδαν ήταν ο φονιάς τους. Κανένας τους δεν έδωσε το δικαίωμα στα θύματα τους να αμυνθούν, κανένας τους δεν έδειξε οίκτο. Είχαν όλοι δρομολογήσει στη σκέψη τους το αποτέλεσμα.
Για τους θύτες τα θύματά τους δεν είχαν δικαίωμα στην ζωή. Από την ημέρα που ξεκίνησαν να είναι μαζί τους έσβησαν το παρελθόν, το παρόν και το μέλλον.

Μετά το φονικό όλοι μετάνιωσαν, σχεδόν όλοι είπαν ότι αν γύριζαν πίσω το χρόνο δε θα έκαναν το ίδιο.

Το ερώτημα (ρητορικό) είναι αφού όταν είχαν τον χρόνο γιατί δεν έκαναν κάτι να αλλάξουν την κακοποιητική συμπεριφορά;

Ιδιαίτερα στις περιπτώσεις που στήνουν καρτέρι στο θύμα τους. Που σημαίνει ότι, έχουν μελετήσει τις κινήσεις του, έχουν παρακολουθήσει το θύμα τους, περιμένουν να είναι μόνο και ευάλωτο, να το αιφνιδιάσουν. Τι μεταμέλεια μπορεί να υπάρχει;

Πώς όμως θα μπορέσουμε να προστατέψουμε τα κορίτσια και τις γυναίκες; Μετά θάνατον προστασία δεν υπάρχει. Τιμωρία ίσως αλλά προστασία, όχι. Οι νεκροί δεν γυρίζουν στην ζωή.

Η κοινωνία οφείλει να προστατέψει τους ζωντανούς αλλά το πρόβλημα είναι ότι δυσκολεύεται να το κάνει. Γιατί η κοινωνία δεν είναι το μόνο το κράτος. Η κοινωνία είμαστε εμείς οι ίδιοι.

Παρατηρούμε ότι μετά τα φονικά ή τις εκτελέσεις καλύτερα, ξαφνικά εμφανίζονται μάρτυρες που κάτι είχαν καταλάβει» αλλά δεν έκαναν κάποια ενέργεια να το αποτρέψουν. Κάποιοι φοβήθηκαν ότι αν προχωρούσαν σε μια καταγγελία θα έβρισκαν το μπελά τους, κάποιοι άλλοι σκέφτονται ότι θα το πει κάποιος άλλος ,άλλοι μπορεί να είναι και ίδιοι είτε κακοποιητές, είτε θύματα βίας και να μην κάνουν τίποτα.

Όλα γυρίζουν ξανά στο οικογενειακό περιβάλλον. Το οποίο είναι σχεδόν αδύνατο να μην γνώριζε. Οι άνθρωποι έχουν μοτίβα που σημαίνει ότι η κακοποιητική συμπεριφορά στον χρόνο θα φανεί. Θα φανεί ακόμα και σε πιο απλές εκδηλώσεις όπως ένα τραπέζι τα Χριστούγεννα, θα φανεί από την συμπεριφορά στο σπίτι ή από την «θέση» της γυναίκας ως ρόλο στην οικογένεια, από τις κοινωνικές επαφές και την απομόνωσή της.

Ο άνθρωπος εκφράζεται και χωρίς να μιλήσει. Ακόμα και αν το σώμα δεν έχει στοιχεία κακοποίησης, οι εκφράσεις, η συμπεριφορά , το βλέμμα «φωνάζουν».

Πολλοί κακοποιητές είναι έξυπνα όντα, μορφωμένοι, «χαρισματικοί», αλλά ταυτόχρονα βίαιοι και κτητικοί. Στην αρχή μαγεύουν το θύμα τους και στη συνέχεια το υποδουλώνουν. Πριν τη φυσική βία το θύμα σε αρκετές περιπτώσεις έχει ψυχολογικά και ψυχικά αδειάσει. Ουσιαστικά ο κακοποιητής βάζει το χέρι του μέσα στον εσωτερικό κόσμο του θύματος και του ξεριζώνει την ψυχή και την βούληση.
Ποια είναι η λύση σε αυτή την μορφή βίας; Η λύση σε αυτή την μορφή βίας ξεκινάει να δίνεται από την γέννηση. Ο ρόλος των γονιών ίσως ο πιο σημαντικός παράγοντας. Οι γονείς για τα πρώτα δεκαέξι χρόνια είναι ο καταλύτης στην ανάπτυξη συμπεριφορών που θα οδηγήσουν στις αντανακλαστικές επιλογές των παιδιών τους. Είτε ως κακοποιητές, είτε ως θύματα κακοποίησης.

Πόσοι γονείς έχουν εκπαιδεύσει τα παιδιά τους να μάθουν να αποφεύγουν και να διαχειρίζονται κακοποιητικές συμπεριφορές; Πόσοι έχουν πει, μη μιλάς εσύ, δε ξέρεις τι έχω περάσει εγώ; Πόσοι είπαν, και τι θα πει ο κόσμος;

Οι γυναίκες που βιώνουν κακοποίηση ζούνε σε εμπόλεμες συνθήκες σε καιρό ειρήνης με τον εχθρό μέσα στο σπίτι τους. Δεν σημαίνει ότι επειδή θα κλείσουν τα μάτια του το βράδυ θα τα ανοίξουν την επόμενη μέρα.