Μουσείο Ολοκαυτώµατος (επιτέλους) στη Θεσσαλονίκη

Καιρός ήταν. Η εξόντωση των Εβραίων της πόλης στα χρόνια της Γερµανικής Κατοχής ήταν το πιο καθοριστικό δράµα στην πολυκύµαντη Ιστορία της. Αν και η παρουσία Εβραίων στην πόλη ανιχνεύεται από τα προχριστιανικά χρόνια (ο Απόστολος Παύλος που την επισκέφθηκε συνήθως δίδασκε σε Συναγωγές), ήταν ο 15ος αιώνας όταν δέχτηκε πλήθος προσφύγων από την Ισπανία και συνέβαλε στην εµπορική, εκπαιδευτική και κοινωνική ακµή της έως τον Β’ Παγκόσµιο Πόλεµο.

Μετά ήρθε η κόλαση των στρατοπέδων συγκέντρωσης και τα µαύρα τρένα που οδήγησαν πάνω από 42.000 Θεσσαλονικείς στον όλεθρο. Σήµερα ένα µεγάλο µουσείο, που παραπέµπει στη σκοτεινή εκείνη εποχή, θα λειτουργήσει ως χώρος µνήµης, στοχασµού, µάθησης. Θα είναι ένα τοπόσηµο που θα προσελκύει ξένο τουρισµό, συµπληρώνοντας µε τον καλύτερο τρόπο τα ελάχιστα κτίσµατα, τοπωνύµια και µνήµες από τη συνύπαρξη των Θεσσαλονικέων µε τις εβραϊκές γειτονιές, τη βυζαντινή Εβραΐδα τους, τη συµφορά τους από την πυρκαγιά του 1917 και τις αναµνήσεις από αυτούς τους γείτονες, τους σκορπισµένους σε µαχαλάδες και συγκεκριµένες συνοικίες στο κέντρο και στα προάστια.

Πόλη µε πολυτάραχη διαδροµή η Θεσσαλονίκη, από καιρό δέχεται επισκέπτες, γείτονες ή όχι, που αναδιφούν εντυπώσεις από εποχές που χάθηκαν, αλλά δεν είναι λόγος για να σβήσουν από τη µνήµη της. Στην εβραϊκή διασπορά µνηµονεύονται συχνά Θεσσαλονικείς Εβραίοι συχνά από Γαλλία και Αµερική, περήφανοι που γνωρίζουν τη γενέτειρα των προγόνων τους. Το Μουσείο το χρωστά η πόλη στην αυτογνωσία της. Και στις νέες γενιές που πρέπει να µαθαίνουν.