Εκλογές 2019: Το µήνυµα της βάσης

Η ολοκλήρωση της προεκλογικής περιόδου, που για πολλούς αποτέλεσε το µέσο για τη «στρατηγική ήττα» του ΣΥΡΙΖΑ, επιτρέπει πλέον την εξαγωγή ψύχραιµων και ενδεχοµένως χρήσιµων συµπερασµάτων για το ποιες ακριβώς δυνάµεις απελευθέρωσε αυτό το τελευταίο διάστηµα της σφοδρής πολιτικής σύγκρουσης.

Ανεξαρτήτως του εκλογικού αποτελέσµατος, ο Αλέξης Τσίπρας βγαίνει από τη συγκεκριµένη πολιτική αναµέτρηση έχοντας εξασφαλίσει ένα κεκτηµένο: την αναγνώρισή του από µεγάλο τµήµα της «βουβής» αλλά και «µουδιασµένης» οµολογουµένως ελληνικής κοινωνίας στα χρόνια διακυβέρνησης ΣΥΡΙΖΑ ως ενός δηµοφιλούς ηγέτη που τυγχάνει της αποδοχής πλατύτερων κοινωνικών οµάδων.

∆εν είναι οι εκατοντάδες selfie φωτογραφίες που µε προθυµία διέθεσε ο Τσίπρας στους προηγµένους φακούς των smartphones των ψηφοφόρων του, το µοναδικό κριτήριο για τη µέτρηση της δηµοτικότητας ενός πολιτικού αρχηγού. Οι εκδηλώσεις, ωστόσο, συµπάθειας προς το πρόσωπο του πρωθυπουργού -όπως τουλάχιστον αποτυπώθηκαν στις ανοιχτές περιοδείες του- δείχνουν πως η κοινωνία απέκτησε ξανά την ανάγκη να ταυτίζεται µε πολιτικά πρόσωπα ή ακόµη και να «δένεται» µε πρωθυπουργούς, κάτι που θεωρούνταν αδιανόητο στα χρόνια της οικονοµικής κρίσης. Λαοφιλής ηγέτης ήταν αναµφισβήτητα ο Ανδρέας Παπανδρέου και σε µεγάλο βαθµό και ο Γιώργος Παπανδρέου, τουλάχιστον µέχρι τη στιγµή της υπογραφής του πρώτου µνηµονίου.

Οι εκδηλώσεις αγάπης σε βαθµό προσωπολατρίας δεν υπήρξαν ποτέ χαρακτηριστικό των αριστερών ψηφοφόρων. Πρακτικά αυτό σηµαίνει ότι ο Τσίπρας κατάφερε να διεισδύσει στα «θέλω» ευρύτερων λαϊκών µαζών που υπερβαίνουν τα στενά όρια του ΣΥΡΙΖΑ. Αυτός ήταν και ο στόχος άλλωστε. Η διεύρυνση στον χώρο του προοδευτικού Κέντρου και της Σοσιαλδηµοκρατίας. Η συγκρότηση της Προοδευτικής Συµµαχίας αµέσως µετά τη θορυβώδη αποχώρηση των ΑΝΕΛ λειτούργησε ως πυροκροτητής για να εκδηλωθεί σειρά γεγονότων. Στις πλατείες και στους δρόµους των πόλεων της περιφέρειας βγήκαν άνθρωποι που ένιωσαν ενδεχοµένως ότι βρίσκουν την πολιτική τους έκφραση µέσα από µια πλατύτερη προοδευτική σύµπλευση. Εάν αυτό ισχύει, το εγχείρηµα της συγκρότησης ενός προοδευτικού µετώπου έχει µεγάλες πιθανότητες επιτυχίας.

Τα τελευταία είκοσι χρόνια αρκετοί προοδευτικοί ηγέτες προσπάθησαν να ενώσουν τις δυνάµεις της Κεντροαριστεράς, χωρίς πάντα να πετυχαίνουν τα επιθυµητά αποτελέσµατα, τουλάχιστον σε επίπεδο συµµετοχής και των πολιτών. Είναι άλλο πράγµα να ενώνουν τις δυνάµεις τους οι ηγεσίες και άλλο πράγµα να ενώνονται οι δυνάµεις της βάσης και να στοιχίζονται πίσω από αυτές. Εάν ο ΣΥΡΙΖΑ περάσει µε ασφάλεια τους κάβους των ευρωεκλογών και των εθνικών εκλογών, τότε θα µπορούσε να πιστέψει πως η Προοδευτική Συµµαχία ήρθε για να µείνει.