Venceremos: Το τραγούδι που έγινε σύνθημα και η ιστορία του

Ο υποψήφιος δήμαρχος Θεσσαλονίκης, Νίκος Ταχιάος, ασκώντας το εκλογικό δικαίωμά του το πρωί της Κυριακής, εξερχόμενος του εκλογικού κέντρου -κλείνοντας την τοποθέτησή του στους δημοσιογράφους- είπε: «Αφού δεν είναι ο ΣΥΡΙΖΑ στον δεύτερο γύρο, θα το πω εγώ: Venceremos!». Το θέμα είναι ότι μέχρι τις βουλευτικές εκλογές της 7ης Ιουλίου θα ακούσουμε το ίδιο σύνθημα αρκετές φορές, από στόματα ανθρώπων όλων των πολιτικών παρατάξεων. Αλλά τι σημαίνει “venceremos”; 

Το ‘’Venceremos’’ είναι χιλιανό τραγούδι, το οποίο γράφτηκε από τον Κλαούδιο Ιτούρα (μια εναλλακτική εκδοχή των στίχων γράφτηκε από τον Βίκτορ Χάρα) και το οποίο συνέθεσε ο Σέρχιο Ορτέγα για την προεκλογική εκστρατεία του Σαλβαδόρ Αλιέντε (ή Αγιέντε, όπως θέλετε), το 1970, για να γίνει ο ύμνος του σοσιαλιστικού κόμματος της Αντιπολίτευσης. Ο τίτλος σημαίνει «Θα νικήσουμε». Έγινε γρήγορα τόσο δημοφιλές και ήταν ο ανεπίσημος εθνικός ύμνος της Χιλής μέχρι το πραξικόπημα: 11 Σεπτεμβρίου 1973 ο στρατηγός Αουγκούστο Πινοσέτ, μαζί με παραστρατιωτικές ομάδες, εισέβαλε στο προεδρικό μέγαρο, «έριξε» τον Αλιέντε και οδήγησε τη Χιλή στα 17 πιο μαύρα χρόνια της ιστορίας της.

Το ‘’Venceremos’’ είναι ένα παράδειγμα του κινήματος Nueva canción (Νέο τραγούδι) της χιλιανής μουσικής διαμαρτυρίας. Μετά την επιτυχία τού ‘’Venceremos’’ ο Αλιέντε δήλωσε σοφά ότι «δεν μπορεί να υπάρξει επανάσταση χωρίς τραγούδι». Ταυτόχρονα, δεν μπορεί να υπάρξει επανάσταση χωρίς ιστορίες με πόνο…

Τον Χιλιανό τροβαδούρο Βίκτορ Χάρα, μόλις εκδηλώθηκε το πραξικόπημα, τον μετέφεραν στο Στάδιο της Χιλής (σήμερα φέρει το όνομά του) - είχε μετατραπεί σε χώρο φυλάκισης και βασανιστηρίων. Εκεί, οι βασανιστές τού έσπασαν τα χέρια και του έδωσαν μια κιθάρα, περιγελώντας τον, ζητώντας του να παίξει. Τότε, ο Χάρα τραγούδησε αποσπάσματα από το ‘’Venceremos’’. 16 Σεπτέμβρη, έπειτα από βασανιστήρια, ηλεκτροσόκ και με τους καρπούς του και τα οστά των χεριών του σπασμένα, πυροβολήθηκε με 44 σφαίρες και το σώμα του βρέθηκε πεταμένο σε δρόμο του Σαντιάγο. Στις τσέπες του, σ’ ένα κομμάτι χαρτί, ένα μισοτελειωμένο ποίημα: «Η σιωπή και οι κραυγές θα είναι το τέλος του τραγουδιού μου…».

Το ‘’Venceremos’’, όμως, το τραγούδι του, συνεχίζεται στα στόματα των κολασμένων τής Γης. Κάποιες φορές το βάζουν στο στόμα τους και Δεξιοί - εμπίπτει στο μυαλό τους στα αδιαφιλονίκητα trends που γίνονται στάμπες σε κούπες και μπλουζάκια που πουλάνε πολύ…