«Βαβέλ» η Ευρώπη εν μέσω πολιτικών αντιφάσεων

Ανάµεικτα και αντιφατικά τα µηνύµατα που µας έρχονται από την Ευρώπη. Στη Γερµανία οι Σοσιαλδηµοκράτες έχουν πια καταρρεύσει. Το απογοητευτικό 15,8% που έλαβαν στις ευρωεκλογές, η ήττα τους στη Βρέµη και οι δηµοσκοπήσεις που τους τοποθετούν πια στην τέταρτη θέση, µε µόλις 12%, έρχονται να επισφραγίσουν µια φθορά η οποία πλέον µοιάζει µη αναστρέψιµη. Οσο για τα αίτια της πτώσης, η κυρίαρχη άποψη είναι ότι οι Γερµανοί Σοσιαλδηµοκράτες υποχωρούν επειδή επιµένουν να συγκυβερνούν, αδιαλείπτως από το 2013 και µετά, µε τη χριστιανοδηµοκρατική ∆εξιά της Ανγκελα Μέρκελ, η οποία όµως επίσης πέφτει, απλώς λιγότερο.

Στη ∆ανία, από την άλλη, οι Σοσιαλδηµοκράτες µόλις ανέβηκαν… χάρη στη ∆εξιά, εξασφαλίζοντας την πρωτιά στις βουλευτικές κάλπες µε ποσοστό σχεδόν 26%. Πολλοί υποστηρίζουν, συγκεκριµένα, ότι δεν θα το είχαν καταφέρει να επικρατήσουν στην κάλπη εάν δεν είχαν υιοθετήσει προηγουµένως µια πιο σκληρή «δεξιά» ατζέντα στο Μεταναστευτικό.

Κάτι ανάλογο είχε επιχειρήσει, βέβαια, να κάνει πρόσφατα και η προερχόµενη από τη γερµανική Αριστερά (Die Linke) Ζάρα Βάγκενκνεχτ στη Γερµανία, µέσω του κινήµατος «Aufstehen», χωρίς όµως επιτυχία.

Κατά τα λοιπά, ο «κανόνας» στην Ευρώπη φέρεται να θέλει τους ελάσσονες εταίρους των κυβερνητικών συνασπισµών να φθείρονται µε τον χρόνο πολύ περισσότερο από τον όποιο µείζονα κυβερνητικό εταίρο. Για του λόγου το αληθές, αρκεί µια µατιά ξανά στη Γερµανία (και στην πορεία που διέγραψαν εκεί, για παράδειγµα, τα SPD και FDP ως εταίροι των Χριστιανοδηµοκρατών) αλλά και στην Ελλάδα (και στην πορεία που ακολούθησαν µετά το 2011 ∆ΗΜΑΡ και ΛΑΟΣ).

Στην Ιταλία, ωστόσο, η φθορά ήταν µεγαλύτερη για τον µείζονα εταίρο. Το Κίνηµα 5 Αστέρων του 32χρονου Λουίτζι ντι Μάιο ξεκίνησε τη θητεία του ακριβώς πριν από έναν χρόνο ως ένας τέτοιος µείζων εταίρος σε µια κυβέρνηση συνεργασίας µε τη Λέγκα του Ματέο Σαλβίνι, έχοντας εξασφαλίσει ως µεµονωµένο κόµµα ποσοστό µεγαλύτερο από κάθε άλλον (πάνω από 32%) στις εκλογές που είχαν προηγηθεί τον Μάρτιο της ίδιας χρονιάς. Πίσω στο παρόν ωστόσο, ο Ντι Μάιο και οι «Πεντάστεροι» εµφανίζονται πλέον να έχουν φθαρεί πολύ περισσότερο από τον Σαλβίνι και τη Λέγκα, που αντιθέτως ξεκίνησαν από πιο χαµηλά (λαµβάνοντας 17% στις εκλογές του 2018 και µόλις 6% στις ευρωεκλογές του 2014) αλλά πλέον γιγαντώνονται.

Υπό το πρίσµα των προαναφερθέντων παραδειγµάτων, αναρωτιέται κανείς εάν εξακολουθούν να υπάρχουν πια «σταθερές» ή «κανόνες» ικανοί να εξηγήσουν (αλλά και να προβλέψουν) τον ρου των πολιτικών εξελίξεων στη Γηραιά Ηπειρο.

Το «παιχνίδι» είναι πολυπαραγοντικό, αλλά αυτό δεν συνιστά νέα πρόκληση. Πάντοτε ήταν. Εάν έχει αλλάξει κάτι, σταδιακά από τη δεκαετία του 1990 και µετά, αυτό είναι οι ιδεολογικές διαχωριστικές γραµµές που έχουν αρχίσει να θολώνουν και να χάνονται. Το προηγούµενο της συγκυβέρνησης ΣΥΡΙΖΑ-ΑΝΕΛ παραµένει ακόµη νωπό στη µνήµη, καθώς ο παλαιός γερµανικός δικοµµατισµός αναζητά πλέον εσπευσµένα σωσίβιο στην οικολογία.

«Αυτές είναι οι αρχές µου και αν δεν σου αρέσουν... εντάξει, έχω και άλλες», που έλεγε ο Γκράουτσο Μαρξ.