Μιχάλης Ιγνατίου: Ελιγµοί Αποστολάκη για τα F-35 και πυρά για τις προκλήσεις της Τουρκίας

Ο υπουργός Άµυνας, Ευάγγελος Αποστολάκης, δεν µάσησε τα λόγια του στην Ουάσιγκτον, στην προσπάθειά του να εξηγήσει στους Αµερικανούς συνοµιλητές του την ακραία επιθετικότητα της Τουρκίας στο Αιγαίο και στην κυπριακή ΑΟΖ και γενικά στην Ανατολική Μεσόγειο. Και στο Πεντάγωνο, και στο Στέιτ Ντιπάρτµεντ, και στο Κογκρέσο, όπου είχε συναντήσεις µε τους επικεφαλής της Επιτροπής ∆ιεθνών Σχέσεων της Γερουσίας, ο κ. Αποστολάκης περιέγραψε µια εξαιρετικά δυσάρεστη κατάσταση, η οποία είναι γνωστή σε µικρό κύκλο Ελλήνων αξιωµατούχων, ανάµεσά τους και στελέχη της αντιπολίτευσης:

Η Τουρκία δεν απειλεί µόνο την Κύπρο στην Αποκλειστική Οικονοµική της Ζώνη, αλλά έχει εκπονήσει σχέδια και για το Αιγαίο, στην περιοχή του Καστελόριζου. Ο Ελληνας υπουργός παρουσίασε µε στοιχεία την τουρκική παραβατικότητα και αφού αναφέρθηκε στα καθηµερινά προβλήµατα που δηµιουργεί η κατοχική δύναµη µε τις παραβιάσεις του εναέριου χώρου και των χωρικών υδάτων της Ελλάδας, εντόπισε σοβαρότατα θέµατα µε την απόφαση της Τουρκίας να ξεκινήσει γεωτρήσεις στην κυπριακή ΑΟΖ.

«Mας ανησυχεί πολύ»

Αλλά δεν έµεινε µέχρι εκεί. Παρουσίασε αποδείξεις ότι οι Τούρκοι σχεδιάζουν να συνεχίσουν στην άλλη πλευρά της ζώνης, όπως είπε, και στο Αιγαίο, και αυτό -όπως τόνισε- «µας ανησυχεί πολύ γιατί οι απειλές εντείνονται». Ο κ. Αποστολάκης επέλεξε να παρουσιάσει τις απειλές και στο Αιγαίο µε πιο οµαλό τρόπο στη διάρκεια οµιλίας του στην ευρύτερη γειτονιά του Στέιτ Ντιπάρτµεντ. Οµως είναι φανερό πως δηµιουργήθηκε σοβαρό θέµα, αφού η Τουρκία και η Ελλάδα είναι χώρες-µέλη του ΝΑΤΟ και είναι αδιανόητο, έτσι κι αλλιώς, αυτό που συµβαίνει καθηµερινά στο Αιγαίο. «Θα θέλαµε», τόνισε ο κ. Αποστολάκης, «και προσπαθούµε να κάνουµε ό,τι µπορούµε, να αποφύγουµε αυτή την κατάσταση, γιατί αυτό σηµαίνει πράξεις (this means actions). Αυτό είναι κάτι που λέω στους οµολόγους µου στις ΗΠΑ. (Θέλω) να µοιραστώ την ανησυχία µου για το µέλλον αν δεν σταµατήσουν και δράσουν µε αυτό τον µονοµερή τρόπο».

Ο Ελληνας υπουργός φαίνεται ότι χρησιµοποίησε επί τούτω τη φράση «αυτό σηµαίνει πράξεις» («this means actions»), διότι ήθελε να δείξει µε δραµατικό, αλλά πραγµατικό τρόπο, ότι εάν η Τουρκία επιχειρήσει υλοποίηση των σχεδίων που εκπόνησε, η Ελλάδα θα απαντήσει. Παρά το γεγονός ότι οι Ενοπλες ∆υνάµεις έχουν χτυπηθεί άγρια από την οικονοµική κρίση, παραµένουν αξιόµαχες και µπορούν να απαντήσουν άµεσα και αποτελεσµατικά στην Τουρκία. Αυτό ήταν ένα από τα µηνύµατα του υπουργού Αµυνας, αλλά ήταν και το πιο ισχυρό. Υπό την έννοια ότι το τελευταίο πράγµα που χρειάζονται αυτήν τη στιγµή το ΝΑΤΟ και η Αµερική είναι ένας πόλεµος µεταξύ δύο συµµάχων του, που θα τινάξει τη νότια πτέρυγα στον αέρα. Η ελληνική αντιπροσωπεία έθιξε και ένα άλλο σηµαντικό θέµα, το οποίο -εάν µπορούσε να πραγµατοποιηθεί- θα άλλαζε τα δεδοµένα. Με προσεκτικό τρόπο ανέφερε ότι θα ενδιέφερε την Ελλάδα να συµµετέχει στο πρόγραµµα παραγωγής των F-35, όπως και η αγορά µερικών αεροπλάνων.

Παρά το γεγονός ότι το κόστος για την αγορά πενήντα F-35 είναι γύρω στα 5 δισ., τα κέρδη από τη συµπαραγωγή είναι πολύ περισσότερα. Είναι ένα φιλόδοξο σχέδιο, αλλά θα µπορούσε να υλοποιηθεί ακόµα και αν η Τουρκία παραµείνει στο πρόγραµµα κατασκευής των F-35, κάτι όµως που φαίνεται ότι βρίσκεται πλέον υπό αίρεση, µετά το νέο τελεσίγραφο του Πενταγώνου, που εστάλη µέσω επιστολής του υπουργού Αµυνας Πάτρικ Σάναχαν στον Χουλουσί Ακάρ. Εάν ακυρωθεί η συµµετοχή της Τουρκίας, ο δρόµος για την Ελλάδα ανοίγει, φτάνει η πολιτική ηγεσία να αντιµετωπίσει µε τολµηρό τρόπο αυτή την πρόκληση. Η ελληνική πλευρά κατέθεσε ένα αίτηµα το οποίο θα µπορούσε να αυξήσει το αίσθηµα ασφάλειας κυρίως στην Κύπρο αλλά και στο Αιγαίο: να στείλει η Αµερική στην περιοχή της Μεσογείου πολεµικά πλοία, στο πλαίσιο ασκήσεων και άλλων εκδηλώσεων, τα οποία θα περιπολούσαν στις επίµαχες περιοχές.

Οι Αµερικανοί δεν απέρριψαν την ιδέα, αλλά αυτό που τονίζουν σε όλες τις πλευρές είναι ότι µια σύγκρουση της Ελλάδας και της Τουρκίας δεν ωφελεί ούτε τις χώρες, ούτε το ΝΑΤΟ, ούτε τα αµερικανικά συµφέροντα. Σηµειώθηκε, επίσης, ότι, παρά τις καθολικές αντιδράσεις της διεθνούς κοινότητας, οι Τούρκοι παραµένουν στην κυπριακή ΑΟΖ και συνεχίζουν τις απειλές στο Αιγαίο. Και ζητήθηκε να απαγορευθούν ενέργειες της Τουρκίας που θα οδηγούσαν την κατάσταση στο απροχώρητο. Το αµερικανικό µήνυµα, µετά τη συνάντηση του κ. Αποστολάκη µε τον Αµερικανό οµόλογό του, είναι ότι θεωρούν την κατάσταση στο Αιγαίο και στην Κύπρο σοβαρή, την παρακολουθούν από κοντά και δεν θα επιτρέψουν να µετατραπεί σε σύγκρουση.