Απόψεις|11.06.2019 12:05

Γκέλα, πεσκέσια κι άλλες τουρκικές λέξεις σε ελληνικές εκλογές

Σπύρος Σεραφείμ

Οι εκλογές της 7ης Ιουλίου φέρνουν αλλαγές και ανατροπές στο πολιτικό σκηνικό, αλλά και ένα πλήθος τουρκικών λέξεων με τη μορφή αντιδανείων. Συχνά δε, πολλοί δεν γνωρίζουν την ακριβή σημασία τους ή έχουν στο μυαλό τους μια εντελώς διαφορετική ερμηνεία από εκείνη που ισχύει.

Για παράδειγμα, ένα από τα κλασικά δημοσιογραφικά κλισέ: «ο πρωθυπουργός, στις κυβερνητικές εξαγγελίες του, ανακοινώνει νέα ‘’πεσκέσια’’ για τη μεσαία τάξη».

Το «πεσκέσι» σημαίνει κάτι που προσφέρεται, που δωρίζεται. Υπό κανονικές συνθήκες, συνήθως, χρησιμοποιείται μεταφορικά (ειρωνικά ή θετικά) αντί του δώρου ή του λαχείου – «πήρα πρωί-πρωί ένα πεσκέσι («δωράκι») από την εφορία (ειρωνικά) ή «η προκαταβολή τού ήρθε πεσκέσι» (δώρο, λαχείο) (θετικά).

Η αντιπολίτευση, βέβαια, καταγγέλλει αυτό το αλισβερίσι (‘’alisveris’’ = πάρε-δώσε, σημαίνει εμπορική συναλλαγή, δοσοληψία) και έχει αρχίσει τον «αμανέ» (‘’mani’’, είδος λαϊκού τραγουδιού, συνήθως ερωτικού, όπου επαναλαμβάνεται κάθε τόσο το επιφώνημα «αμάν»). Λογικά, επειδή εκείνοι, αναντάν μπαμπαντάν (‘’anadan babadan’’ = από μάνα κι από πατέρα, από καταγωγή, ανέκαθεν) δεν έχουν προβεί σε αντίστοιχη παροχολογία προ εκλογών, για όνομα του γιαραμπή (‘’yarabbi’’, ο Θεός).

Οι εκλογές δεν κάνουν ζάφτι (‘’zapti’’, δαμάζω, τιθασεύω) τα πολιτικά πάθη, το αντίθετο, αφού σε αυτές, ενίοτε, εμπλέκονται ζεβζέκηδες (‘’zevzek’’, ανόητος, ελαφρόμυαλος), ενώ πάντα ελλοχεύει η γκέλα (‘’gel’’ = ατυχής ρίψη των ζαριών κατά το τάβλι, η αποτυχία) στα κόμματα, παρά το μαζικό γιουρούσι (‘’yuruyus’’, έφοδος, εφόρμηση, γιούρ(γ)ια) προς άγραν ψήφων.

Βουρ [‘’vur’’ (=χτύπα) vurmak (=χτυπώ), όρμα του, βάλε μπρος], λοιπόν, για εκλογές και όχι γιαβάς (‘’yavas’’, αργά, σιγά σιγά) και μένει να δούμε την τελική αβάντα (avanta = κέρδος, όφελος) τους, παρακάμπτοντας το όποιο ζόρι (‘’zor’’, βία, καταναγκασμός, άσκηση πιέσεως) τους. Και είναι δεδομένο ότι μέχρι τελευταία στιγμή κάποιοι πολιτικοί αρχηγοί προσπαθούν να συμμαζέψουν το κόμμα-αχούρι τους (‘’ahir’’, στάβλος, χώρος ακάθαρτος ή ακατάστατος), ενώ δεν προλαβαίνουν για αραλίκι (‘’aralik’’ = χαραμάδα, ρωγμή, χαραμάδα, άνεση, ανάπαυση, αργία, ευρυχωρία από την αραίωση). Βλέπετε, υπάρχουν πολλοί ατζαμήδες (‘’acemi’’, αδέξιος) βουλευτές – πιο συγκεκριμένα, ένα ολάκερο ασκέρι (‘’asker’’ = σώμα στρατού, τακτικός ή άτακτος στρατός) που περιμένει να στρογγυλοκαθίσει στα βουλευτικά έδρανα και δεν φωνάζει στα τηλεοπτικά πάνελ βερεσέ (‘’veresiye’’, αγορά ή πώληση με πίστωση).  

τουρκικές λέξειςεθνικές εκλογές 2019αντιδάνεια