Οι μεγάλες προσδοκίες της Όλγας Κεφαλογιάννη

Ποιο είναι ένα θεμελιώδες πρόβλημα του υπουργείου Πολιτισμού στη σημερινή Ελλάδα; Η δυσανάλογη οικονομική και πρακτική αντιμετώπιση της αρχαίας κληρονομιάς και του σύγχρονου πολιτισμού. Αυτό θα σας πει οποιασδήποτε υψηλόβαθμος ή χαμηλόβαθμος αξιωματούχος του υπουργείου, θεσμικός παράγοντας ή και απλός πολιτιστικός ρεπόρτερ.

Και είναι αλήθεια ότι απ΄το περιορισμένο budget του ΥΠΠΟ, τη μερίδα του λέοντος καταλαμβάνει εκ των πραγμάτων η ιστορία (μνημεία, μουσεία κλπ.) και ένα «δωματιάκι» το παρόν της ελληνικής Τέχνης. Να όμως που η τομεάρχις Πολιτισμού της Ν.Δ. Όλγα Κεφαλογιάννη και κατά τις φήμες πιθανότερη μελλοντική υπουργός Πολιτισμού αν και εφόσον το κόμμα της νικήσει στις επερχόμενες εκλογές, σε 8σελιδη συνέντευξή της στο «Αθηνόραμα», στην αρχαιότητα βασίζει το κεντρικό υπουργικό της όραμα: στην «αξιοποίηση της Ακαδημίας Πλάτωνος και τη διασύνδεσή της με τα άλλα διάσημα μνημεία της Αθήνας που θα αναμορφώσει το κέντρο και θα αναβαθμίσει την εμπειρία του επισκέπτη».

Μιλάμε βέβαια για ένα κάπως γενικόλογο όραμα που η υλοποίησή του θα χρειαζόταν όλο τον προϋπολογισμό του ΥΠΠΟ επί πολλά χρόνια και που θα «ζύγιζε» την υπουργική πολιτική ακόμα περισσότερο σε βάρος του σύγχρονου πολιτισμού. Επιπλέον και στο κομμάτι της αρχαίας κληρονομιάς άλλες θα ήταν οι άμεσες προτεραιότητες. Σε μία μάλιστα από αυτές, τη δια νόμου εξαίρεση των αρχαίων μνημείων και μουσείων από το Υπερταμείο, η κα Κεφαλογιάννη σεβάστηκε την κομματική γραμμή και καταψήφισε.

Αλλά δεν θα κάνουμε μάθημα εμείς στην φέρελπι υποψήφια υπουργό. Συμβούλους έχει έτσι κι αλλιώς. Κι απ΄την άλλη δεν μπορώ να μην σχολιάσω αυτό το σκονισμένο «ντεζά βυ» σε όσα ανέλυσε στη συνέντευξή της. Πάρτε π.χ. την άποψή που διατυπώνει για το Φεστιβάλ Αθηνών: « Όταν το φεστιβάλ άνοιξε τις πύλες του τη δεκαετία του ’50, η αποστολή και το ύφος του ήταν συγκεκριμένα. Υπήρξε πόλος έλξης υψηλού προφίλ τουριστών για πάρα πολλά χρόνια και διάσημοι καλλιτέχνες μάγεψαν το κοινό του Ηρωδείου (…)Τώρα το Φεστιβάλ Αθηνών έχει απλωθεί στην πόλη. Ενδεχομένως θα πρέπει να επαναπροσδιοριστούν το ύφος και η διάρκειά του».

Προεξάρχοντος του Γιώργου Λούκου αλλά και του Βαγγέλη Θεοδωρόπουλου μετά στο τιμόνι του Φεστιβάλ, αν κάτι επετεύχθη ήταν η «διάχυση» των εκδηλώσεων στην πόλη, το αγκάλιασμα της σύγχρονης ευρωπαϊκής πρωτοπορίας, η αίσθηση ότι δεν χρειάζεται να βάλεις τα καλά σου ούτε να «ξηλωθείς» για να εντρυφήσεις σε ό,τι πιο συναρπαστικό και φρέσκο έχει να προτείνει η σύγχρονη τέχνη.

Να όμως που η κυρία Κεφαλογιάννη μας επιτρέπει να σκεφτούμε ότι ονειρεύεται ένα Ηρώδειο επί εποχής Θεόδωρου Κρίτα. Μία οπισθοδρόμηση δηλαδή. Τί άλλο; Τάρλοου, Παπαβασιλείου, Τερζόπουλος (μ ΄αυτή τη σειρά) εκπροσωπούν τις θεατρικές της προτιμήσεις. Στο σινεμά οραματίζεται μία εθνική κινηματογραφική πολιτική (κι αυτό είναι πράγματι ένα σημείο στο οποίο έχει απόλυτο δίκαιο).

Τέλος και για να μην ξεχνιόμαστε επαναφέρει κι εκείνη το περίφημο θέμα της «εκκαθάρισης» των Εξαρχείων με μία ελαφριά αλλά διακριτή «εσάνς» αναφοράς στην κλασική, νεοδημοκρατική ατζέντα της «ασφάλειας» («το αγαπημένο μου θερινό ήταν το Βοξ, το οποίο τώρα δεν προσεγγίζεται», λέει). Και επαναφέρει και το άμεσα συνδεδεμένο στην ίδια ατζέντα θέμα της απομάκρυνσης του Πολυτεχνείου από την Πατησίων και της επέκτασης του Εθνικού Αρχαιολογικού Μουσείου: «Η επέκταση του Εθνικού Αρχαιολογικού Μουσείου είναι κομβική για την αναζωογόνηση του κέντρου. Για αυτό το σχέδιο θα αξιοποιηθούν όλες οι υπάρχουσες μελέτες και θα επικαιροποιηθούν όλες οι παράμετροι υλοποίησης, συμπεριλαμβανομένου του κόστους».

Σε άλλα σημεία της ίδιας συνέντευξης η κα.Κεφαλογιάννη μιλάει για τα μπαράκια της Καλλιδρομίου των φοιτητικών της χρόνων. Για το θέατρο Αμόρε. Για τα μπουζούκια και τις μουσικές σκηνές. Είναι οι μόνες φορές που ως αναγνώστης είχα την αίσθηση ότι μιλούσε ως μία νέα γυναίκα που διατηρεί αναμνήσεις μίας σύγχρονης πόλης και σε μία τέτοια ζει. Στα υπόλοιπα και κάθε φορά που επέστρεφε στον ρόλο της μου θύμιζε την ηρωίδα του Ντίκενς την «Μις Χαβισαμ» που εγκλωβισμένη στο σκοτεινό και σκονισμένο μεγαλοαστικό σαλόνι της ονειρεύεται την αίγλη του παρελθόντος. Ξέρετε φυσικά σε ποιο μυθιστόρημα. Στις «Μεγάλες προσδοκίες»..