Από τον Κόλπο του Τονκίν στον Κόλπο του Οµάν

Του Δημήτρη Δόλλη

Η ιστορία έχει τη δυνατότητα να έχει καταστροφική επανάληψη όταν µικρά γεγονότα οδηγούν σε µεγάλους πολέµους. Αυτή φαίνεται να είναι η περίπτωση µε την κατάρρευση του κατασκοπευτικού, ροµποτικού, αµερικανικού αεροπλάνου από τους Φρουρούς της Επανάστασης του Ιράν στον Κόλπο του Οµάν. Ακόµα µία περίπτωση απερίσκεπτης ή προµελετηµένης επίθεσης σε αµερικανικό στρατιωτικό στόχο που µπορεί να οδηγήσει σε έναν καταστροφικό πόλεµο µεταξύ της Αµερικής, των Συµµάχων της, του Ιράν και των δορυφόρων του στην περιοχή του Κόλπου.

Ενα γεγονός που όσο εξελίσσεται θυµίζει όλο και περισσότερο τα γεγονότα του Κόλπου του Τονκίν στην Ανατολική Θάλασσα του Βιετνάµ, που οδήγησε την Αµερική επίσηµα σε πόλεµο µε το Βιετνάµ. Πολλά έχουν γραφτεί για τα γεγονότα του Κόλπου του Τονκίν. Από το εάν το γεγονός δηµιουργήθηκε για να υποχρεώσουν οι πολεµοχαρείς σύµβουλοι του προέδρου Τζόνσον να ζητήσει ο πρόεδρος από το Κογκρέσο την έγκριση για την εµπλοκή των ΗΠΑ στον πόλεµο του Βιετνάµ µέχρι ότι το γεγονός στον Κόλπο του Τονκίν ήταν τόσο ασήµαντο που δεν δικαιολογούσε την επίσηµη εµπλοκή της Αµερικής στον πόλεµο της Ινδοκίνας.

Και τώρα, στον Κόλπο του Οµάν, δύο γεγονότα -η τοποθέτηση ναρκών σε δύο πετρελαιοφόρα και η κατάρριψη του κατασκοπευτικού, ροµποτικού, αµερικανικού αεροπλάνου αξίας 150 εκατοµµυρίων από τους Φρουρούς της Επανάστασης του Ιράν- δηµιουργούν τις συνθήκες ενός νέου καταστροφικού πολέµου, όπως αυτού του Βιετνάµ. Τότε και τώρα ενεργειακά συµφέροντα, πετρέλαιο και φυσικό αέριο προώθησαν και προωθούν συνθήκες πολέµου που θεωρούν πως θα οδηγήσουν σε νέες δυνατότητες εκµετάλλευσης πλούσιων πηγών ενέργειας.

Ο πρόεδρος Τζόνσον ήθελε τότε να περάσει στην Ιστορία ως ο πρόεδρος των µεγάλων εσωτερικών µεταρρυθµίσεων και όχι ως ένας πολεµοχαρής πρόεδρος. Ετσι και τώρα ο πρόεδρος Τραµπ θέλει να αναπτύξει την οικονοµία της Αµερικής και να αποφύγει πολέµους. Ο πρόεδρος Τζόνσον οδηγήθηκε σε πόλεµο από τους σκληροπυρηνικούς συµβούλους και υπουργούς του. Ο πρόεδρος Τραµπ έχει προειδοποιηθεί από το Κογκρέσο να προσέξει µήπως η αντίδραση της Αµερικής στην κατάρριψη του κατασκοπευτικού ροµποτικού αεροπλάνου οδηγήσει την Αµερική σε έναν ατελείωτο πόλεµο.

Και τα δύο γεγονότα έγιναν καλοκαίρι. Ενα είναι σίγουρο, τα γεγονότα του Κόλπου του Τονκίν στην Ανατολική Θάλασσα του Βιετνάµ, γνωστά και ως το «USS Maddox Incident», είχαν ως αποτέλεσµα στο τέλος του πολέµου τον θάνατο 60.000 Αµερικανών στρατιωτών, 240.000 Νοτιοβιετναµέζων στρατιωτών και 1.100.000 Βορειοβιετναµέζων στρατιωτών. Μετά το τέλος του πολέµου είχαµε τη µεγαλύτερη κρίση που διαχειρίστηκε η ∆ιεθνής Κοινότητα µε πάνω από τέσσερα εκατοµµύρια πρόσφυγες από το Βιετνάµ, το Λάος και την Καµπότζη, που χρειάστηκε να εκπατριστούν σε Αµερική, Αυστραλία Καναδά και Ευρώπη.

Στην περίπτωση του Κόλπου του Οµάν η ευχή είναι ότι µάθαµε από τα γεγονότα του Τονκίν και ξέρουµε τις καταστροφικές συνέπειες ενός πολέµου γύρω από τον Κόλπο του Οµάν, διότι µία επίθεση στο Ιράν κινδυνεύει να τινάξει στον αέρα µια περιοχή ζωτικής σηµασίας για την παγκόσµια κοινότητα. Ενα είναι σίγουρο, οι θαλάσσιοι κόλποι είναι επικίνδυνοι το καλοκαίρι…

Ο Δημήτρης Δόλλης είναι πρώην υφυπουργός Εξωτερικών