Ανταλλάγµατα και διασφαλίσεις

Η ώρα της αλήθειας έφτασε, κατά το δηµοσιογραφικό κλισέ. Τα πρώτα τµήµατα των ρωσικών S-400 βρίσκονται πια στην Τουρκία, όπερ σηµαίνει ότι οι Αµερικανοί θα πρέπει τώρα να απαντήσουν µε κυρώσεις.

Πέρα από τα όποια «πρέπει», ωστόσο, το µέλλον διαγράφεται αβέβαιο σε µια σειρά από µέτωπα:

Ως προς την τύχη που θα έχουν οι S-400 στην Τουρκία (που µένει να φανεί εάν και πότε θα συναρµολογηθούν, εάν και πό τε θα ενεργοποιηθούν, σε ποια σηµεία θα τοποθετηθούν, εάν θα διασυνδεθούν µε άλλα συστήµατα).

Ως προς το περιεχόµενο των αµερικανικών κυρώσεων και το µέλλον των αµερικανοτουρκικών δεσµών.

Ως προς τη µακροηµέρευση της Τουρκίας στο ΝΑΤΟ και τον µελλοντικό ρόλο της Συµµαχίας.

Ως προς το µέλλον της ρωσοτουρκικής συµπόρευσης.

Η ώρα της αλήθειας, λοιπόν, έφτασε. Οι επιµέρους αλήθειες, ωστόσο, αναµένονται, µε τα δεδοµένα να προβληµατίζουν. Ο Ντόναλντ Τραµπ αποτελεί αναξιόπιστη περίπτωση ηγέτη. Και λόγω Τραµπ, οι ΗΠΑ εµφανίζονται πια συχνά να µην µπορούν να αρθρώσουν κοινή φωνή στη διεθνή σκακιέρα.

Η Ελλάδα έχει όµως δώσει πολλά στις ΗΠΑ επί Τραµπ, µε τη Συµφωνία των Πρεσπών να ξεχωρίζει, ακολουθούµενη από σειρά εξελίξεων (έναρξη στρατηγικού διαλόγου, αγορές στρατιωτικού υλικού, ενίσχυση της αµερικανικής στρατιωτικής παρουσίας επί ελληνικού εδάφους, αναγνώριση Γκουαϊδό). Να σηµειωθεί πως τίποτα δεν µας χαρίστηκε. Οσο για τα όποια ανταλλάγµατα, εκείνα θα κριθούν εκ του αποτελέσµατος, όχι γενικώς και αορίστως, αλλά στα µέτωπα των προκλήσεων (ελληνοτουρκικά, Κύπρος, Βαλκάνια, ενέργεια). Πολλά, πάντως, από όσα ακούµε να λέγονται (αγωγός EastMed, νοµοσχέδια στο αµερικανικό Κογκρέσο) παραµένουν προς το παρόν… θεωρίες.

Ναι, ο γεωπολιτικός ρόλος της Ελλάδας έχει αναβαθµιστεί τα τελευταία χρόνια, πράγµα θετικό. Είµαστε σίγουροι, όµως, ότι θα επιθυµούσαµε να γίνει η Ελλάδα ένα νέο «frontline» για τα δυτικά συµφέροντα απέναντι σε µια Μέση Ανατολή που αλλάζει. Κάτι τέτοιο θα συνοδευόταν από ποικίλους κινδύνους, όχι µόνο τουρκικής προέλευσης. Αλλά και η Κύπρος από την πλευρά της είναι σίγουρη ότι θέλει να αρχίσει να αγοράζει αµερικανικό οπλισµό… περιορίζοντας παράλληλα τους δεσµούς της µε τη Ρωσία όπως της ζητούν (ως προϋπόθεση για να αρθεί το εµπάργκο) οι Αµερικανοί; Με τη Συρία και τη Λιβύη απέναντι να φλέγονται, τη Μόσχα να ενισχύει την παρουσία της στη Μέση Ανατολή, το Ιράν να συγκρούεται µε το Ισραήλ και τις ΗΠΑ να εκπέµπουν φαινοµενικώς αντικρουόµενα µηνύµατα (απόσυρσης από τη Συρία αλλά επιστροφής στον Περσικό Κόλπο).

Εάν είχε ισχυρότερο στρατό η Κύπρος, θα είχε άραγε καταφέρει να αναπτύξει στον ίδιο βαθµό το ενεργειακό της πρόγραµµα; Οι απόψεις διίστανται, πλην όµως όλα τα «θέλω» µπορούν να δικαιολογηθούν στη βάση ορθών υπολογισµών, αρκεί να συνοδεύονται από ανταλλάγµατα και διασφαλίσεις. Οσο για τις αλήθειες, εκείνες συχνά υπερεκτιµώνται και ανατρέπονται.