Πότε θα γεράσεις; Μια (νεανική) απάντηση στο FaceApp

Ο Αμερικανός πολιτικός και συγγραφέας Βενιαμίν Φραγκλίνος είχε πει «όλοι θέλουν να ζήσουν πολύ – κανένας, όμως, δεν θέλει να γεράσει». Αν και σπάνια συμφωνώ με Αμερικάνους (εδώ, κατεβαίνει ο τόνος), δεν μπορώ παρά να συμφωνήσω.

Το θέμα, όμως, είναι πως αντί να ζούμε ουσιαστικά, να διυλίζουμε κάθε στάλα της ζωής -ok, βάζω και τον εαυτό μου μέσα- επιλέγουμε να ξοδεύουμε τον χρόνο μας στα μέσα κοινωνικής δικτύωσης, επιδιδόμενοι σε νέες τάσεις, σε trends τα οποία, τελικά, μας κλέβουν χρόνο από άλλα, πιο ουσιαστικά για τη ζωή και το πνεύμα μας. Αλλά μπορεί να γερνάω και να παραξενεύω, κιόλας…  

Ο λόγος για τη νέα μανία η οποία έγινε viral σε χρόνο-ρεκόρ. Περισσότεροι από 150 εκατ. άνθρωποι «κατέβασαν» το FaceApp για να δουν πώς θα μοιάζουν έπειτα από πολλά χρόνια και τα timeline μας γέμισαν με ανθρώπους που κάτι μας θυμίζουν, αφού είναι «φίλοι» μας στα social media. Τους αναγνωρίζουμε από το βλέμμα, αυτό δεν γερνά ποτέ, αφού το πρόσωπο των ανδρών γέμισε με άσπρες γενειάδες, σαν ξυλοκόποι στο Οντάριο. Οι γυναίκες πνίγηκαν στις ρυτίδες – ενώ ο Αμερικανός συγγραφέας Μαρκ Τουαίην είχε γράψει πως αυτές «θα έπρεπε, απλώς, να υποδεικνύουν από πού έχουν περάσει χαμόγελα» και όχι να περιγράφουν τα χρόνια μας. Τα αντίστοιχα ποσταρίσματα γέμισαν με ανάλογα σχόλια, από το «γοητευτικός/γοητευτική θα είσαι κι όταν γεράσεις» -κάτι που, στις περισσότερες περιπτώσεις, εντάσσεται στα ψέματα προεκλογικών εξαγγελιών κόμματος- μέχρι το «ωχ, θα κακογεράσεις», λες και αυτή η εφαρμογή είναι ακριβής και δεν μπορεί να κάνει λάθος.

«Δεν θα ‘πρεπε να ‘χεις γεράσει προτού γίνεις σοφός» έλεγε, σοφά, ο Σαίξπηρ, αλλά -πολύ συχνά- η σοφία δεν κάνει παρέα με τα μέσα κοινωνικής δικτύωσης – λογικά, έχει φάει «(μ)πλοκ». Παρακάμπτοντας, λοιπόν, το ότι πολλοί θέλησαν να σπάσουν πλάκα με το πώς θα είναι με ρυτίδες και άσπρα μαλλιά -δεν ήρθε δα και η συντέλεια του κόσμου με αυτό το app- το «φάουλ» στην όλη ιστορία είναι ότι οι περισσότεροι δεν σκέφτηκαν ποτέ ότι παραχώρησαν στην εν λόγω εφαρμογή τις φωτογραφίες και τα προσωπικά δεδομένα τους. Τα οποία, φυσικά, το FaceApp μπορεί να επεξεργαστεί όπως θέλει, για όσο διάστημα επιθυμεί. Πίσω από τη μητρική εταιρεία της εφαρμογής, η Wireless Labs -από τη Ρωσία, με αγάπη- δύναται να χρησιμοποιήσει τα δεδομένα σας, κατά το δοκούν. Για παράδειγμα, για την ανάπτυξη ενός αλγορίθμου αναγνώρισης προσώπου και άλλες τεχνολογίες τεχνητής νοημοσύνης. Και εάν το να βοηθήσεις την επιστήμη να προχωρήσει δεν είναι κακό, το πρόβλημα είναι ότι δεν το γνωρίζεις, δεν σου ζήτησε κάποιος την άδεια για αυτό, επειδή δεν το ξέρεις – εσύ, απλώς, την πλάκα σου θέλεις να κάνεις, «γερνώντας» πριν της ώρας σου. Και εάν κάποιος πει «σιγά, μωρέ, και τι έγινε, τι θα μου κάνουν», ας του θυμίσουμε το σκάνδαλο ‘’Facebook - Cambridge Analytica’’ κατά το οποίο τα διαδικτυακά προσωπικά δεδομένα μας διέρρευσαν και δεν γνωρίζουμε σε ποιανού τα χέρια βρίσκονται και τι θέλει να κάνει με αυτά.

Ελπίζω να γίνεται κατανοητό ότι σε κανέναν δεν υπαγορεύω τι θα κάνει με τον λογαριασμό του στα κοινωνικά δίκτυα, ας κατεβάσει όποια εφαρμογή θέλει, εννοείται. Αλλά, σε μια άλλη περίπτωση, γιατί βιάζεστε να μάθετε το πολύ παρακάτω της ζωής σας, γιατί δεν αφήνετε τη φύση να επιδράσει επάνω σας, φροντίζοντας όσο μπορείτε τον εαυτό και τον οργανισμό σας; Η περίπτωση του FaceApp θυμίζει εκείνη την εφαρμογή, το 2013, που είχαν βγάλει κάποιοι επιστήμονες, η οποία προέβλεπε με ακρίβεια το «πότε θα πεθάνεις;». Γιατί να θέλω να ξέρω πώς θα γεράσω, για ποιον λόγο να επιθυμώ να πληροφορηθώ και το πότε θα πεθάνω; Αυτό που ζούμε αυτή τη στιγμή δεν έχει σημασία, δεν είναι σημαντικό το «τώρα», απαλλαγμένο από το άγχος του μέλλοντος; Το «τώρα» είναι μια γιορτή από μόνο του και κοίτα να σύρεις σήμερα τον χορό, να χαρείς αυτό που ζεις και άσε τα μακρόπνοα σχέδια. Το γράφω αυτό επειδή το FaceApp «προβλέπει» το πώς θα είσαι στην περίπτωση που φτάσεις μέχρι εκείνα τα χρόνια του γήρατος, όχι, δεν σου διασφαλίζει μακροζωία!

Άλλωστε, μέχρι τα γεράματα, τη φυσική φθορά του κορμιού μας, μεσολαβούν πολλά χρόνια ακόμα, χρόνια με δράση, πνεύμα δυνατό και όνειρα - «όσο πιο πολύ γερνάω, τόσο πιο πολύ βλέπω πως το μόνο που δεν εξασθενεί είναι τα όνειρα». Νομίζω ότι το είχε πει ο Ζαν Κοκτώ, δεν θυμάμαι, αλλά τώρα βαριέμαι και να το γκουγκλάρω.
Διάολε, γερνάω – και δεν με νοιάζουν οι ρυτίδες στο πρόσωπό μου, αλλά στο μυαλό μου…