Από την Ευρωζώνη στην Ευρωάµυνα

Μια προσεκτική ανάγνωση της οµιλίας Μακρόν στη Σορβόννη στις 26 Σεπτεµβρίου 2017 φωτίζει την κοινή άµυνα της Ευρώπης όχι µόνον ως προτεραιότητα, αλλά και ως «Σχέδιο Β», εφόσον η Γερµανία δεν θελήσει και δεν µπορέσει να προσυπογράψει την πρόταση του Γάλλου προέδρου για µεταρρύθµιση της Ευρωζώνης.

Η λογική του Παρισιού είναι απλή και δεν είναι άλλη από την παράκαµψη των κόκκινων γραµµών που έχει χαράξει το Βερολίνο στην Ευρωζώνη, αρνούµενο κάθε αλλαγή που θα µπορούσε να ανοίξει τον δρόµο για αµοιβαιοποίηση του κινδύνου. Με άλλα λόγια, τον κοινό δανεισµό αλλά και τη µεταφορά πόρων.

Αν µε την άµυνα και την εξωτερική πολιτική στηθούν ευρωπαϊκές δοµές που θα µεταλλάξουν τη σηµερινή διακρατική συνεργασία και την οριστική εκχώρηση εθνικής κυριαρχίας, αργά ή γρήγορα η ίδια δυναµική θα συµπεριλάβει και την Ευρωζώνη…

Σε όλα τα παραπάνω υπάρχουν δύο σοβαρές υποθήκες: Πρώτον, η Γαλλία διαθέτει έναντι της Γερµανίας στην άµυνα και την εξωτερική πολιτική ένα αδιαπραγµάτευτο προβάδισµα-προνόµιο, καθώς διαθέτει πυρηνικά όπλα και είναι µόνιµο µέλος του Συµβουλίου Ασφαλείας. Μπορεί κανείς στα σοβαρά να διανοηθεί την υπαγωγή τους σε ευρωπαϊκή συνδιαχείριση ή τη συναίνεση του Βερολίνου σε ένα de facto προβάδισµα της Γαλλίας. ∆εύτερον, είναι κάτι παραπάνω από βέβαιο ότι, αν η Γερµανία υποχρεωθεί να αναβαθµίσει τις ένοπλες δυνάµεις της, το απαιτούµενο ποσό θα εκτροχιάσει τη δυναµική των ισοσκελισµένων προϋπολογισµών.

Ακόµη χειρότερο, η εξαίρεση των αµυντικών δαπανών από το δηµοσιονοµικό έλλειµµα θα καταγραφόταν από το Βερολίνο ως ∆ούρειος Ιππος καταστρατήγησης της µόνιµης λιτότητας.

Αν σήµερα εξαιρείται η άµυνα, γιατί αύριο-µεθαύριο να µην εξαιρεθεί η στήριξη πολιτικών ανάπτυξης και αποκατάστασης της κοινωνικής συνοχής αλλά και απάλυνσης των περιφερειακών ανισοτήτων Βορρά - Νότου. Τα παραπάνω είναι γνωστά και καταγεγραµµένα, αλλά η ρητορική της κοινής πολιτικής άµυνας συνειρµικά παραπέµπει στην ασφάλεια και την περιφρούρηση των συνόρων – δύο προκλήσεις που θα επηρεάσουν καθοριστικά την επιλογή των ψηφοφόρων της ΕΕ των «27» στις ευρωεκλογές που θα διεξαχθούν στα τέλη του Μαΐου του 2018.