Γιατί στοχοποιούν τον Ιερώνυµο

Η συµφωνία είναι προφανές ότι δεν ανταποκρινόταν στο αίτηµα του χωρισµού Εκκλησίας - Πολιτείας. Ηταν, ωστόσο, µια κίνηση µε υψηλή συµβολική αξία και σηµαντικό πολιτικό βάρος στην κατεύθυνση του εξορθολογισµού των σχέσεων και της αξιοποίησης της διαφιλονικούµενης εκκλησιαστικής περιουσίας.

Η απόρριψή της από την Ιεραρχία, το δηµόσιο bullying που επιφύλαξε στον Αρχιεπίσκοπο συνολικά η Νέα ∆ηµοκρατία και, δυστυχώς, η ανέλπιστα αρνητική στάση ενός τµήµατος της Κεντροαριστεράς δείχνουν ότι ως κοινωνία και κοµµατικό σύστηµα δεν είµαστε έτοιµοι ακόµα ούτε καν για τα αυτονόητα. ∆εν είναι, βέβαια, η πρώτη φορά που τα κόµµατα διστάζουν να προχωρήσουν ακόµα και σε βήµατα που απαιτεί εδώ και χρόνια η προοδευτική µερίδα του κλήρου.

Ο φόβος του πολιτικού κόστους και η αίσθηση ότι η αντιπαράθεση µε την Εκκλησία σε οποιοδήποτε επίπεδο µπορεί να επηρεάσει εκλογικά υπολογίσιµα ακροατήρια οδηγούν κάθε πολιτική εκσυγχρονισµού στις καλένδες και µεταθέτουν την ανάγκη θεσµοθέτησης των διακριτών ρόλων σε ένα απροσδιόριστο µέλλον.

Την εποχή της κρίσης των ταυτοτήτων, επί πρωθυπουργίας Σηµίτη, όσοι συνάδελφοι παρουσιάζαµε τηλεοπτικές και ραδιοφωνικές εκποµπές ζούσαµε τον Γολγοθά του εντοπισµού πολιτικών προσώπων διατεθειµένων να υποστηρίξουν τις κυβερνητικές θέσεις. Θυµάµαι ότι το κατώφλι της δηµόσιας τηλεόρασης περνούσαν τότε από κυβερνητικής πλευράς µόνο ο Σηφουνάκης, ο Χυτήρης, ο Μπίστης και, φυσικά, ο Μιχάλης Σταθόπουλος, ο υπουργός που χειριζόταν το θέµα. Από εκεί και πέρα… έρηµος.

Οι µόνοι που στήριζαν το µέτρο της µη αναγραφής του θρησκεύµατος στις ταυτότητες ήταν ορισµένα στελέχη του Συνασπισµού, όπως ο αείµνηστος Παπαγιαννάκης, ο Κουβέλης, ο Παπαδηµούλης και ο Κουναλάκης. ∆εκαοκτώ χρόνια µετά, τα πράγµατα, αντί να βελτιώνονται, µάλλον χειροτερεύουν. Ανίκανα να σπάσουν τη λαβή του πολιτικού κόστους, τα κόµµατα µοιάζουν απρόθυµα να βάλουν στο τραπέζι ακόµα και τα στοιχειώδη.

Στην αξιωµατική αντιπολίτευση, µάλιστα, όπου έπειτα από µια αρχική αµηχανία επικράτησαν οι θέσεις του µπλοκ Βορίδη - Γεωργιάδη, επελέγη µία πρωτοφανής γραµµή: για πρώτη φορά στα µεταπολιτευτικά χρονικά, η Ν∆ παρεµβαίνει ευθέως στις εκκλησιαστικές υποθέσεις, συντάσσεται µε τη µερίδα όσων ιεραρχών και κληρικών αποκρούουν τη συµφωνία Τσίπρα - Ιερώνυµου και επιτίθεται ανοιχτά κατά του Αρχιεπισκόπου, καταλογίζοντάς του συµµετοχή σε µεθοδεύσεις προεκλογικού χαρακτήρα.

Στην πραγµατικότητα, µε όσα λέγονται και γίνονται γύρω από τα εκκλησιαστικά, η πολιτική ζωή κάνει ακόµα ένα βήµα προς τα πίσω: από εκεί που τα περισσότερα κόµµατα έτρεµαν το πολιτικό κόστος και αντιλαµβάνονταν τις σχέσεις Πολιτείας - Εκκλησίας ως το απόλυτο ταµπού, µια µερίδα του πολιτικού κόσµου επιχειρεί πλέον ανοιχτά να καθοδηγήσει την Εκκλησία και να τη στρέψει απέναντι στους πολιτικούς αντιπάλους της. Η στοχοποίηση του Ιερώνυµου αυτόν ακριβώς τον στόχο υπηρετεί.

Το Μαξίµου επιµένει…

Είναι στον αέρα η συµφωνία πρωθυπουργού - Αρχιεπισκόπου, µετά την προχθεσινή απόφαση της Ιεράς Συνόδου, ή µήπως το κεφάλαιο της άρσης της δηµοσιοϋπαλληλικής ιδιότητας των κληρικών δεν έχει κλείσει; Η αξιωµατική αντιπολίτευση προεξοφλεί ότι η αντίδραση των ιεραρχών διέλυσε την «απόπειρα συναλλαγής» Τσίπρα - Ιερώνυµου, αλλά η κυβέρνηση φαίνεται πως βλέπει το πράγµα µάλλον διαφορετικά.

Οπως φάνηκε και από την ανακοίνωση που εξέδωσε το Μαξίµου µετά τη συνεδρίαση της Ιεράς Συνόδου -ανακοίνωση που έσπευσε να χαιρετίσει και ο Αρχιεπίσκοπος- η κυβέρνηση δεν είναι διατεθειµένη να χαρίσει όλους τους µητροπολίτες στη Ν∆ και διαβάζει µε διαφορετικό τρόπο την απόφασή τους. Θεωρεί, έτσι, ότι η συµφωνία είναι στο τραπέζι, κρατάει ανοιχτό το θέµα της αξιοποίησης της εκκλησιαστικής περιουσίας, γνωρίζοντας ότι επ’ αυτού δεν υπάρχουν ισχυρές επιφυλάξεις, διαµηνύει, ωστόσο, ότι το θέµα της µισθοδοσίας ανήκει αποκλειστικά στην αρµοδιότητά της.

Τι σηµαίνει αυτό; Ο πρωθυπουργός και οι συνεργάτες του θεωρούν ότι το στοίχηµα εξορθολογισµού των σχέσεων Κράτους - Εκκλησίας δεν έχει χαθεί. Προετοιµάζεται, έτσι, η κατάρτιση νοµοσχεδίου, στο οποίο θα περιλαµβάνεται και το θέµα της µισθοδοσίας των κληρικών. Οπως δήλωσε, µάλιστα, ο υπουργός Παιδείας Κώστας Γαβρόγλου, αυτό δεν πρόκειται να γίνει µονοµερώς, αλλά σε συνεννόηση µε επιτροπή που θα ορίσει η Ιερά Σύνοδος. 

Μπορεί να ανατραπούν οι συσχετισµοί; Στην κυβέρνηση υπάρχει η εκτίµηση ότι η στάση πολλών µητροπολιτών θα προσδιοριστεί από τη σαφήνεια µε την οποία θα ορίζεται το θέµα της ετήσιας επιδότησης της Εκκλησίας, ενώ ανοιχτό παραµένει και το ενδεχόµενο τα εργασιακά των κληρικών να κατοχυρωθούν και συνταγµατικά.

Σε κάθε περίπτωση, πάντως, το θέµα της άρσης της δηµοσιοϋπαλληλικής ιδιότητας των κληρικών αναµένεται να σφραγίσει ιδεολογικά την προεκλογική αντιπαράθεση. Το Μαξίµου θεωρεί, µάλιστα, ότι η γραµµή εξορθολογισµού των σχέσεων Εκκλησίας - Πολιτείας πιέζει πολιτικά και το ΚΙΝΑΛ, που έχει τοποθετηθεί κατά των συγκεκριµένων αλλαγών.