Πρώτη μέρα στο σχολείο: Από το «Λόλα, να ένα μήλο» και τους «δεκάρικους» στην εποχή της Apple

Η ημέρα -κατά την οποία, έπειτα από αυτή, ο κόσμος δεν θα ήταν ποτέ ίδιος- ήρθε, αλλά η 11η Σεπτεμβρίου, όμως, ξημέρωσε για πολλά παιδιά και σήμανε, απλώς, μια νέα σχολική χρονιά, την πρώτη μέρα στο σχολείο. Οι μνήμες τους δεν φτάνουν στους Δίδυμους Πύργους, τον Οσάμα Μπιν Λάντεν ίσως τον έμαθαν μόνο ως μπαμπούλα, όταν δεν έτρωγαν το φαγητό τους. Αλλά η ημέρα του αγιασμού στα σχολεία, που συνέπεσε με τη θλιβερή επέτειο, είχε ομοιότητες με τον όλεθρο: είχε ερείπια από το εκπαιδευτικό σύστημα, είχε στάχτες από τη φωτιά της διαπαιδαγώγησης για μια «εθνική συνείδηση».

Η άδεια τσάντα ήταν στους ώμους για την παραλαβή όλων των βιβλίων -με ολόκληρα κομμάτια σκολίωσης και δισκοκήλης- οι μαθητές έστεκαν στο προαύλιο σε μια υποτυπώδη σειρά, χωρίς γραμμές και στοίχιση, χωρίς όρεξη. Το καλοκαίρι κι η ανεμελιά τελείωσαν και αρχίζει το σχολείο με τυπικά, εθιμοτυπικά, στημένα. Με αγιασμό, για να πάει καλά η χρονιά, με βασιλικό (το αρωματικό, ποώδες φυτό), με ιερείς, πολιτειακές αρχές, με -δικαιολογημένα- συγκινημένους γονείς, με τους καθιερωμένους «δεκάρικους», «ξύλινους» λόγους, ανάμεσα σε μικροφωνισμούς. Και αυτά τα παλιόπαιδα, αντί να προσέχουν και να συμμετάσχουν στην τελετή του (καθ)αγιασμού τους, είχαν στα χέρια τα smartphones και σέρφαραν, τραβούσαν βιντεάκια ή αντάλλασσαν μηνύματα.

Εννοείται ότι θα υπάρξουν πολλοί οι οποίοι θα ισχυριστούν πως κανένα από τα παιδιά δεν έπρεπε να έχει μαζί του το κινητό τηλέφωνο, τουλάχιστον σε δημόσια θέα, παρά μόνο εάν υπήρχε κάποια ανάγκη για επικοινωνία με γονείς-παππούδες κ.λπ. Ναι, καλά, σίγουρα, εννοείται. Αυτοί που υποστηρίζουν αυτήν την -καθ’ όλα σωστή- άποψη, δεν έχουν καταλάβει, απλώς, τι συμβαίνει γύρω τους. Και, βασικά, με τα παιδιά τους. Προφανώς και δεν υπάρχει κάποιος λογικός άνθρωπος, ο οποίος μπορεί να υποστηρίξει ότι καλά κάνουν τα παιδιά και χάνονται μέσα στις οθόνες, αλλά, δυστυχώς, αυτή είναι η πραγματικότητα, στην οποία δεν μπορούμε κλείσουμε τα μάτια.

Το κακό στην εν λόγω περίπτωση είναι πως και το ελληνικό σχολείο, αναφορικά με τη διδασκαλία του προς τα παιδιά μας, αγνοεί επιδεικτικά αυτήν τη διαμορφωθείσα κατάσταση και δεν μπαίνει καν στη διαδικασία να παρακολουθήσει την εποχή στην οποία βρίσκεται. Ναι, έχουν γίνει σημαντικά βήματα για αυτό, αλλά δεν φτάνει μόνο το να υπάρχουν τα βιβλία και σε ηλεκτρονική μορφή.

Οι γονείς των σημερινών παιδιών -τα οποία στις 11 Σεπτεμβρίου πήγαν στον αγιασμό- μεγάλωσαν, μεγαλώσαμε, με άλλον τρόπο από εκείνα. Και μπορεί το «Λόλα, να ένα μήλο» να παίζει γκελ στο θυμικό μας και να δημιουργεί γλυκές μνήμες, αλλά σήμερα οι μαθητές έχουν στα χέρια τους τα «μήλα» της Apple. Εμείς γνωριστήκαμε με τη Λόλα επειδή αυτή η πρόταση μπορούσε να περιγράψει τον δικό μας κόσμο, έτσι όπως τον βλέπαμε τότε με τα μάτια μας. Σήμερα, τα παιδιά παίρνουν πληροφορίες μέσα από pixels οθονών. Αντί, λοιπόν, το σχολείο, πλέον, να έχει τέτοιον προσανατολισμό, με θέμα την τεχνολογία και το «αύριο» που γεννά data, ακόμα κι αν έχουν γίνει σωστά βήματα, οι μαθητές λαμβάνουν μόνο τη… «συμβατική» γνώση. Αντί να διδαχθούν τις νέες τεχνολογικές δυνατότητες του «αύριο» και τον ρόλο που μπορούν να παίξουν σε αυτό, μένουν να τσακώνονται -επηρεασμένοι από τις οικογένειές τους- για το εάν ήταν, τελικά, «συνωστισμός» στη Σμύρνη ή όχι και εάν στον Ζάλογγο οι γυναίκες χόρεψαν και τραγούδησαν προτού πηδήξουν στον γκρεμό.

Πώς, λοιπόν, αυτά τα παιδιά, την πρώτη μέρα στο σχολείο να μη μείνουν με τα κινητά στα χέρια, προσπαθώντας να κάνουν escape από τη μονόπλευρη γνώση τού χθες; Φυσικά και πρέπει να τα διδαχθούν και όλα αυτά, αλλά το μέλλον και το «αύριο» είναι ήδη εδώ και οι πιτσιρικάδες δεν έχουν να μάθουν για αυτό και πολλά στα θρανία τους.      

Έτσι, ο αγιασμός τελείωσε, μια νέα σχολική χρονιά άρχισε. Το θέμα είναι, στις αρχές του καλοκαιριού, μόλις θα κλείνουν τα σχολεία, να υπάρξουν μαθητές που να έχουν κάνει like στις γνώσεις που πήραν μέσα στις σχολικές αίθουσες.

Και, Λόλα, μίλα μου λίγο για μήλα, να δω κάτι που θέλω…