Η Σώτη Τριανταφύλλου, το Πολυτεχνείο και η Βαστίλη

«Γίνεται λόγος για τον καθαρισμό, για τον “εξευγενισμό” των Εξαρχείων. Πιστεύω ότι το Πολυτεχνείο πρέπει να αφαιρεθεί από την εξίσωση, τόσο ως κτίριο όσο και ως ιδέα. Πρέπει να αποσυμφορηθεί, δηλαδή, το κέντρο της Αθήνας από όλες αυτές τις ομάδες που έχουν οικειοποιηθεί και εκμεταλλευτεί το Πολυτεχνείο.

Δεν τίθεται ζήτημα παραμελισμού του ιστορικού γεγονότος, αντιθέτως θα έλεγα ότι ακριβώς επειδή το Πολυτεχνείο έχει γίνει αντικείμενο που έχει ξεφύγει από την ιστορική του ακρίβεια και την τοποθέτησή του στην πρόσφατη Ιστορία μας, νομίζω πως η αργία επιβαρύνει αυτή τη νεφέλη (…)». Αυτά είπε μεταξύ άλλων στον Σκάι η Σώτη Τριανταφύλλου δίνοντας επιπλέον διευκρινίσεις για ό,τι εννοούσε σε πρόσφατη συνέντευξή της όταν ζήτησε την κατάργηση της επετείου.

Η κυρία Τριανταφύλλου ζει μόνιμα στο Παρίσι. Ας επιλέξουμε λοιπόν ένα ιστορικά φορτισμένο μνημείο από την οικεία της ευρωπαϊκή πρωτεύουσα. Την Βαστίλη π.χ.η πτώση της οποίας (14/7/1789) ταυτίστηκε με την έναρξη της Γαλλικής Επανάστασης.  Ένα τόσο εμβληματικό και καθοριστικό γεγονός για την ιστορία της Γαλλίας καταρχάς και της Ευρώπης ύστερα, είναι λογικό να διδάσκεται στην ιστορία και η επέτειός του να τιμάται ως εθνική εορτή στη Γαλλία. Εορτή μάλιστα στην διάρκεια της οποίας γίνεται και παρέλαση.

Και βέβαια, όπως κατά κανόνα συμβαίνει, το ίδιο το μνημείο και η ιδιαίτερη ιστορική του φόρτιση έχουν λειτουργήσει ως σύμβολο και τελικά ως παλίμψηστο πολιτικών αιτημάτων ή διαμαρτυριών που έδωσαν και δίνουν «ραντεβού» ακριβώς εκεί. Πιο πρόσφατα; Τα Κίτρινα Γιλέκα που μόλις τον περασμένο Ιούλιο την ημέρα της επετείου πρωταγωνίστησαν σε σοβαρότατα επεισόδια με την αστυνομία που τα αντιμετώπισε με ρίψη δακρυγόνων και 152 συλλήψεις.

Τί θέλω να πω; Ότι παγκοσμίως τα μνημεία δημιουργούνται με αναφορά στο ιστορικό γεγονός αλλά η ζώσα μνήμη τα μετατρέπει σταδιακά (και) σε σύμβολα μία πράξης που οι σύγχρονοι άνθρωποι συνδέουν με την καθημερινότητά τους. Αν δεν τα συνέδεαν θα έπαυαν να συλλαμβάνουν και το ιστορικό γεγονός στην ιστορική του στιγμή κι επίδραση. Αυτή είναι η ίδια η λειτουργία της διδασκαλίας της Ιστορίας άλλωστε. Δεν πρόκειται για μια περίκλειστη, «περιγεγραμμένη» και κλινική παράθεση του παρελθόντος, αλλά για μία ζώσα μνήμη που εξηγεί ή κινητοποιεί το παρόν. Παντού υπάρχουν πολιτικές, κοινωνικές ή άλλες ομάδες που κατά το σκεπτικό της κυρίας Τριανταφύλλου οικειοποιούνται και χρησιμοποιούν το συμβολισμό ενός μνημείου (ή και πράγματι τον εκμεταλλεύονται). Είναι ανθρώπινο και δεν μπορεί να λειτουργήσει διαφορετικά.

Η αφαίρεση από την εξίσωση του Πολυτεχνείου ως κτίριο και ως ιδέα ισούται απλά με την παραμέληση και σταδιακά τη λήθη του ιστορικού γεγονότος και σε καμία περίπτωση τη διαφύλαξη της μνήμης του με την κλινικότητα που ονειρεύεται η κυρία Τριανταφύλλου. Ακόμα χειρότερα όταν ακούμε πλέον από το στόμα της τον όρο «ιστορική ακρίβεια» κρατάμε μικρό καλάθι.