Το τέλος των προσδοκιών πριν από την κάλπη

Μάλιστα, εκείνη η πάνδηµη απάντηση είχε φτάσει να γεννήσει σενάρια περί πρόωρων εκλογών µέσα στο φθινόπωρο, προκειµένου να αποφύγει η κυβέρνηση το πολιτικό κόστος της περικοπής.

Το φθινόπωρο ήλθε, το φθινόπωρο φεύγει, αλλά η προσωπική διαφορά στις συντάξεις διασώθηκε – και µε τη βούλα του Eurogroup. Τέλος καλό, όλα καλά; Η προϊστορία έχει δείξει ότι η ψήφος δεν επηρεάζεται τόσο από απώλειες που τελικά δεν υπέστη ο ψηφοφόρος. Οπως είναι γνωστό, στις περισσότερες περιπτώσεις οι εκλογείς ψηφίζουν µε βάση τις προσδοκίες ή µε βάση τις αντιπάθειές τους, που έχουν να κάνουν µε τη διάψευση παλιότερων προσδοκιών.

Στο πλαίσιο αυτό, η ανακούφιση για τη διάσωση της σύνταξης δεν µπορεί να συγκριθεί µε την προσµονή για µία αύξηση του ποσού που εισπράττει ο συνταξιούχος κάθε µήνα. Εν ολίγοις, αν η κυβέρνηση αναγκαζόταν να περικόψει συντάξεις, θα είχε ασφαλώς µεγάλο πολιτικό κόστος. Με τη διάσωσή τους, που πέτυχε, είναι αµφίβολο αν θα έχει το αντίστοιχο όφελος.

Η αλήθεια είναι σκληρή: τόσο ο ΣΥΡΙΖΑ όσο και τα υπόλοιπα κόµµατα είναι υποχρεωµένα να τροφοδοτούν προσδοκίες για τη µετεκλογική περίοδο – κανείς δεν ψηφίζει για να επιβραβεύσει, αλλά για να επενδύσει.

Οταν ο Αλέξης Τσίπρας διέλυε τη Βουλή τον Αύγουστο του '15, έχοντας µόλις ψηφίσει το δικό του µνηµόνιο, οι προσδοκίες παρέµεναν στα ύψη, µιας και είχε φέρει ένα νέο ύφος στη διαπραγµάτευση µε τους δανειστές. Σήµερα, για να επαναληφθεί κάτι τέτοιο, θα πρέπει µία πολιτική δύναµη να πείσει ότι έχει τον τρόπο να φέρει κάτι καλύτερο στη µεταµνηµονιακή εποχή για τον κάθε πολίτη.

Αυτό είναι δύσκολο – για όλες τις πολιτικές δυνάµεις. Η ελληνική οικονοµία βγήκε από το τελευταίο µνηµόνιο σε µια συγκυρία καθόλου ευνοϊκή: είµαστε λίγους µήνες πριν από τις πιο κρίσιµες ευρωεκλογές και στην Ευρώπη συγκρούονται δύο µέτωπα που δεν εγγυώνται τίποτα θετικό. Από τη µία πλευρά οι πρεσβευτές της λιτότητας, µε έδρα τη Γερµανία, που χάνουν συνεχώς δυνάµεις και από την άλλη οι δεξιοί λαϊκιστές στο Παρίσι και στη Ρώµη, οι οποίοι θέλουν να επιβάλουν τη δική τους γραµµή που οδηγεί στο τέλος της ευρωπαϊκής ενοποίησης.

Οποιος κι αν επικρατήσει, τα πράγµατα θα είναι πολύ δύσκολα για µία χώρα που µόλις βγήκε από τα µνηµόνια: οι δυνάµεις της σύγκλισης, οι δυνάµεις της κοινωνικής Ευρώπης δεν έχουν εκλογικό ακροατήριο – και ενδεχοµένως και µέλλον. Αλλά αυτές χρειάζεται η Ελλάδα...