Στη σκιά της Ευρώπης

Μέσα από τα χρόνια της κρίσης και την πείρα του σε µείζονα θέµατα, ο Ελληνας πολίτης ξαναγύρισε εκεί που ήταν πολύ πριν από την κρίση: στην ανεπιφύλακτη αποδοχή. Σε τρία κοµβικά θέµατα: κοινό νόµισµα, ανάγκη να υπάρξει κοινή εξωτερική πολιτική και ευρωπαϊκή πολιτική άµυνας, τουλάχιστον 7 στους 10­ πολίτες συµφωνούν. Κάτι σαν κοινός τόπος.

Ωστόσο, η έρευνα αναδεικνύει και κάτι ανησυχητικό. Οπως όλα τα πράγµατα έχουν δύο πλευρές, έτσι και εδώ δίπλα στη φιλοευρωπαϊκή και ανοιχτών οριζόντων άποψη εµφιλοχωρεί µια άποψη «περιχαράκωσης», αυτοτελούς πορείας, αντισυστηµισµού. Και όλα αυτά σε έναν κόσµο ψηφιακό, ιντερνετικό, που όλο και περισσότερο γίνεται παγκόσµιο χωριό και όπου για να «επιβιώσει» µια χώρα πρέπει να δίνει και να κερδίζει καθηµερινά µάχες ανταγωνισµού σε όλα τα πεδία, ιδιαίτερα στο οικονοµικό.

Αν κλειστεί στο «εθνικό καβούκι» της τη σηµερινή ιδιαίτερα εποχή, θα καταλήξει αργά ή γρήγορα στο περιθώριο του διεθνούς καταµερισµού εργασίας, όπου ήδη η Ελλάδα αποτελεί έναν ανίσχυρο «παίκτη» που πρέπει να κάνει πολλά και γρήγορα για να δυναµώσει τις θέσεις του. ∆ίπλα στις καθαρά ανοιχτές και φιλοπρόοδες απόψεις υπάρχει ισχυρός αντίλογος.

Οτι π.χ. «η άµυνα και η εξωτερική πολιτική θα πρέπει να παραµείνουν στη δικαιοδοσία του κάθε κράτους-µέλος της ΕΕ», κάτι που υποστηρίζει 1 στους 3 πολίτες. Ακόµη, ότι «η ευηµερία της χώρας µας περνά µέσα από την αναδίπλωση στις δικές της δυνατότητες», άποψη που υποστηρίζουν 4 στους 10. Ενώ λίγο περισσότεροι αναµένουν έναν προικισµένο εθνικό ηγέτη «για να εκφράσει τους απλούς πολίτες απέναντι στην ελίτ των Βρυξελλών».

Ολα αυτά κατ’ αρχάς δεν απαντώνται µόνο στην Ελλάδα. Υπάρχουν ως ισχυρές απόψεις σε πολλές χώρες, και µάλιστα κυριαρχούν σε ορισµένες. Και προφανώς αυτές οι απόψεις, λόγω του εύρους τους, δεν αποτυπώνονται σε ένα κόµµα, ούτε εκφράζονται αποκλειστικά από συγκεκριµένο πολιτικό χώρο. Μάλλον είναι διάσπαρτες σε όλους τους πολιτικούς φορείς, γνωρίζοντας πιθανότατα µεγαλύτερη συγκέντρωση στα άκρα του πολιτικού συστήµατος.

Αυτή η «οριζόντια» διασπορά, όµως, καθιστά σηµαντικές και ενδιαφέρουσες τις ευρωεκλογές που έρχονται ακριβώς σε ένα εξάµηνο. Εφόσον, φυσικά, διατηρήσουν τη σχετική αυτοτέλεια. Γιατί, αν συµπέσουν µε τις εθνικές κάλπες, θα εξοβελιστεί κάθε συζήτηση ή θα παραµείνει ως «φτωχός συγγενής», στον βαθµό που θα είναι κοµµάτι της ατζέντας των δύο µονοµάχων.