Οχι, δεν θα ξεπουλήσω την Παλαιστίνη

Ταξίδεψα στις κατεχόμενες περιοχές της Παλαιστίνης και της Λωρίδας της Γάζας, ενώ διαρκούσε ακόμη η Ιντιφάντα, με κίνδυνο της ζωής μου. Επισκέφτηκα τους άθλιους προσφυγικούς καταυλισμούς, σπίτια μαρτύρων, στοιβαγμένες φυλακές, και είδα με τα μάτια μου τον εποικισμό, την αυταρχική «απαγόρευση κυκλοφορίας» και το τιμωρητικό ξαφνικό γκρέμισμα των σπιτιών των μαρτύρων από τους Ισραηλινούς. Συγκέντρωσα με δυσκολία στοιχεία για την εκπαίδευση στις περιοχές αυτές, κατάφερα να τα στείλω στην Ελλάδα διασώζοντάς τα απ’ τους ελέγχους μου από τους Ισραηλινούς, και δημοσίευσα για πρώτη φορά στην Ελλάδα στατιστικά στοιχεία των εκπαιδευτικών δεδομένων και του ασφυκτικού περιορισμού της μόρφωσης των Παλαιστινίων.

Έχουν περάσει πολλά χρόνια από τότε. Θα πίστευε κανείς ότι το παλαιστινιακό ζήτημα θα είχε πλέον επιλυθεί, καθώς ο ΟΗΕ, οι θεσμοί κι οι περισσότερες χώρες έχουν συμφωνήσει για το άδικο που τελείται εκεί κατά των Παλαιστινίων, αναγνωρίζοντας το δικαίωμά τους να έχουν και αυτοί κράτος. Το δικαίωμα του παλαιστινιακού λαού στην αυτοδιάθεση είχε υποστηρίξει και ο προηγούμενος πρόεδρος των ΗΠΑ Μπαράκ Ομπάμα, ζητώντας από το Ισραήλ να σταματήσει τους εποικισμούς στη λωρίδα της Γάζας: «Δεν είναι δίκαιο να μην μπορεί ένα παιδί Παλαιστινίων να μεγαλώσει σε ένα δικό του κράτος, και να ζει με την παρουσία ενός ξένου στρατού που ελέγχει καθημερινά τις μετακινήσεις των γονιών του. Δεν είναι δίκαιο όταν η βία των εποίκων εναντίον των Παλαιστινίων μένει ατιμώρητη. Δεν είναι δίκαιο να εμποδίζονται Παλαιστίνιοι να καλλιεργήσουν τη γη τους, να περιορίζεται η δυνατότητα μετακίνησης ενός φοιτητή στη Δυτική Όχθη, να εκτοπίζονται παλαιστινιακές οικογένειες από τα σπίτια τους. Ούτε η κατοχή ούτε η εκδίωξη είναι η απάντηση. Όπως ακριβώς οι Εβραίοι έχτισαν ένα κράτος στην πατρίδα τους, έτσι και οι Παλαιστίνιοι έχουν δικαίωμα να είναι ένας ελεύθερος λαός στη δική τους γη».

Και όμως. Η ιστορία δεν προχωράει πάντα εξελικτικά, αλλά φρενάρει, γράφει σκοτεινές σελίδες, ή πηγαίνει ακόμη και προς τα πίσω, σε πιο συντηρητικές, καιροσκοπικές και πάντως βραχυπρόθεσμες επιλογές. Το προσωρινό συμφέρον ασκεί τέτοια επίδραση, που μπορεί σε μια νύχτα να ισοπεδώσει κάθε ανθρώπινο χαρακτηριστικό. Κάποτε παρομοιάζαμε την κατοχή των Παλαιστινίων με αυτή των Κυπρίων. Ας θυσιάσουμε, τώρα, τους Παλαιστίνιους, σαν βορά στα τέρατα, αφού έτσι βολεύει η συγκυρία.  

Στις 3 Δεκεμβρίου 2019 αρκετές χώρες, μεταξύ των οποίων και η Ελλάδα, καταψήφισαν στη Γενική Συνέλευση του ΟΗΕ το Ψήφισμα για το Τμήμα Δικαιωμάτων των Παλαιστίνιων. Η απότομη αυτή στροφή της ελληνικής εξωτερικής πολιτικής, ικανοποίησε πλήρως το Ισραήλ, καθώς βρήκε απρόσμενους υποστηρικτές και συμμάχους στον επεκτατικό αυταρχισμό του. Γι’ αυτήν τη χώρα, όπως κατέθεσε ο εκπρόσωπός της, το “παλαιστινιακό αφήγημα” (όχι υπαρκτό και άλυτο πρόβλημα, αλλά αφήγημα!) δεν είναι παρά ‘‘μια δομική προκατάληψη εναντίον του Ισραήλ στον ΟΗΕ’’ και “μια καθαρά αντι-ισραηλινή ατζέντα”».

Έτσι, για πρώτη φορά, συμπλέοντας με τον Τραμπ και το Ισραήλ και καταψηφίζοντας το Ψήφισμα αυτό του ΟΗΕ, προέβη η Ελλάδα σε μια ριζική μεταστροφή -μετά από δεκαετίες- της ελληνικής στάσης στο παλαιστινιακό ζήτημα, αντικαθιστώντας τη σελίδα της μακρόχρονης συνεργασίας των δύο χωρών, με μια μουτζούρα. Μήπως, όμως, συνιστά αντίφαση, το να επικαλείται η ελληνική κυβέρνηση ως χώρα το διεθνές δίκαιο όταν πρόκειται για τα δικαιώματά της, αλλά την ίδια στιγμή να αποστασιοποιείται από τα αυτονόητα του διεθνούς δικαίου που αφορούν σε άλλους λαούς; Η προάσπιση του δικαίου όταν είναι τόσο επιλεκτική, δεν συνιστά μονομέρεια; Αλλ’ ακόμη κι αν κέρδιζε κάτι στο πλαίσιο της «αρπακτικής σκοπιμότητας» της διπλωματίας η χώρα, είναι άραγε ηθικό η ωφέλεια αυτή να προκληθεί ρίχνοντας στο βάραθρο λαούς με προβλήματα κατοχής των εδαφών τους; Και, μην αναγνωρίζοντας η κυβέρνηση της Ελλάδος τα αναφαίρετα δικαιώματα του παλαιστινιακού λαού, δεν προδίδει τελικά τις αρχές του ανθρωπισμού που η ίδια αυτάρεσκα διαφημίζει ότι έχει κληρονομήσει από την ελληνική κλασική αρχαιότητα;

Όλα αυτά συμβαίνουν σε μια περίοδο κατά την οποία το Ισραήλ, παρά την συμφωνία κατάπαυσης του πυρός, έχει εξαπολύσει αεροπορικές επιθέσεις και μπαράζ δολοφονικών επιδρομών εναντίον του λαού της Γάζας. Ακόμη και τις απλές διαδηλώσεις οι Ισραηλινές δυνάμεις ασφαλείας τις αντιμετωπίζουν με αληθινά πυρά, σκοτώνοντας και τραυματίζοντας μεγάλο αριθμό (και αμάχων) θυμάτων. Νωπή είναι λ.χ. η εικόνα του 14χρονου Othman Hiles, που καταγράφτηκε σε βίντεο να πυροβολείται ενώ σκαρφάλωνε στον περιμετρικό φράχτη απέναντι από την πόλη της Γάζας κατά τη διάρκεια μιας από τις εβδομαδιαίες διαδηλώσεις των κατοίκων της Γάζας. Η μητέρα του, Asmahan Hiles, έχει παραμείνει κολλημένη στη στιγμή αυτή: «Από τότε που σκοτώθηκε ο Othman, έχω δει τα πλάνα ξανά και ξανά, διερωτώμενη, “Τι έκανε που ήταν τόσο τρομερό;”. Βλέπω το βίντεο και σπαράζω στο κλάμα. Ρωτώ τον εαυτό μου, πώς αισθάνθηκε την ώρα που η σφαίρα τρυπούσε το κορμί του; Προκάλεσε πολύ πόνο στο μικρό μου αγόρι; Πώς θα μπορούσε να αντέξει τον πόνο της σφαίρας όταν τον χτύπησε;».

Επιχειρώντας να κατανοήσει κανείς τους λόγους αυτής της προδοσίας, βρίσκει πολλές εξηγήσεις. Στο πλαίσιο της διεθνούς υποκρισίας ανακαλύπτει τις σκοτεινές ισορροπίες από τις οποίες επηρεάζονται πολιτικοί και πολιτικές. Εξάλλου, έχει σχέση και με την μικροαστική αντίληψη περί του κέρδους που μπορεί να έχει κανείς κολακεύοντας τον ισχυρό. Τι έχει να κερδίσει κανείς από έναν λαό φτωχό, ξεχασμένο, όπως οι Παλαιστίνιοι; Ενώ, από το πλούσιο, το δυνατό στρατιωτικά Ισραήλ έχει να κερδίσει πολλά, σύμφωνα με τον επικρατούντα καιροσκοπισμό.

Ο σύγχρονος κόσμος συμφεροντολογικά σκεπτόμενος προσκολλάται σ’ εκείνους που διαθέτουν ισχύ και όπλα. Υπάρχουν, ωστόσο και συνειδήσεις που αντιστέκονται, κι αρνούνται να συμβιβαστούν με την εξουσία του (κάθε) κατακτητή. Στη Λωρίδα της Γάζας και στις κατεχόμενες περιοχές της Παλαιστίνης ο λαός δεν έχει συμβιβαστεί με την εξουσία, δεν έχει βολευτεί, αλλά έχει αφιερώσει τη ζωή στον αγώνα του. Η Παλαιστίνη αποτελεί ένα σύμβολο, ηρωικό, από τα λίγα που έχουν απομείνει. Αγωνίζονται εκεί αδικημένοι, αλλά όχι αδύναμοι, και περιμένουν ναρθεί η σειρά τους. Κι όχι, δεν θα τους ξεπουλήσω!